Idioma tubar

Tubar, tubare, tubano
?
Hablado en México México
Región Sonora
Hablantes Extinto (~1940)
Familia

Lenguas uto-aztecas
  Uto-aztecas meridionales
    taracahita

      Idioma tubar
Códigos
ISO 639-3 tbu
[editar datos en Wikidata]

El tubar o tubare es una lengua muerta que se habló en México y que pertenece a la familia utoazteca. Sauer (1934) documenta la existencia de algunos hablantes a principios de siglo XX.

Clasificación

El proyecto ASJP[1]​ clasifica automáticamente el tubar junto con otras lenguas taracahitas y las lenguas corachol de la siguiente manera:

corachol

Huichol

Cora

taracahíta

Eudeve

Cahíta

Yaqui

Mayo

Raramuri

Guarijío

Tubar

Ejemplos de texto

Padre nuestro

Se conocen dos versiones del padrenuestro en esta lengua:[2]

Ite cañar tegmue carichui catemat;

Imit tegmuarac milituraba teochigualac;
Imit huegmica cariniti bacachin-assisaguin
Imit avamunarir echu nañigualac imo cuigan
amo nachic tegmuecarichin.
Ite cokuatarit essemer taniguarit iabla ite micam;
Ite tatacoli ikiri atzomua ikirirain ite bacachin
cale kuegmua nañiguá cantem;
Caioa ite nosam baca tatacoli; bacachin

ackiró muetzerac ite.

La otra versión podría estar en un dialecto diferente o ser una transcripción tomada por otra persona, ya que es muy similar a la anterior con algunas diferencias de notación y segmentación arbiraria de algunas palabras:

Hite cañac temo calichin catema;

himite muhará huiturabá santoñetará;
himitemo acarí hay sesahui hitebacachin
hitaramaré hechinemolac amo cuira pan
amotemo calichin.
hitecocohatari éseme tan huaric llava hitemichin;
tatacoli higuíli hite nachi higuiriray hite bacachin
calquihuan nehun conten;
hitehohui catehue cheraca tatacoli; bacachin

hiquipo calquihuá ñahuité baquit ebacahin calaserac.

Referencias

  1. ASJP offical page
  2. ver aquí

Bibliografía

  • Sauer, Carl (1934): "The distribution of aboriginal tribes and languages of northwestern Mexico", Ibero-Americana, 5, Berkeley.
  • Colección polidiómica mexicana que contiene la oración dominical en sesenta y ocho idiomas y dialectos, Sociedad Mexicana de Geografía y Estadística, México, 1888.

Enlaces exteriores

  • el tubar en Ethnologue
  • el tubar en native-languages.org
Control de autoridades
  • Proyectos Wikimedia
  • Wd Datos: Q56730
  • Identificadores
  • AAT: 300389457
  • Diccionarios y enciclopedias
  • Britannica: url
  • Wd Datos: Q56730