Gaztela-Mantxa

Artikulu hau Gaztel Mantxari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Gaztela (argipena)».
Gaztela-Mantxa
Castilla-La Mancha

Gaztela-Mantxako bandera

Gaztela-Mantxako armarria
Geografia
HiriburuaToledo
39°52′12″N 4°1′48″W
Hiririk handienaAlbacete
Azalera79.463
Punturik altuenaPico del Lobo (en) Itzuli
MugakideakValentziako Erkidegoa, Madrilgo Erkidegoa, Andaluzia, Gaztela eta Leon, Extremadura, Murtziako Eskualdea eta Aragoi
Administrazioa
PresidenteaEmiliano García-Page (PSOE)
Gaztela-Mantxako PresidenteaEmiliano García-Page (en) Itzuli
LegebiltzarraGaztela-Mantxako Gorteak
Demografia
Biztanleria2.106.331 (2011)
Dentsitatea26,51 bizt/km²
Erabilitako hizkuntzak
ikusi
  • gaztelania
Ekonomia
BPG nominala37.844.000.000 € (2014)
BPG per capita18.307 € (2014)
Historia
Sorrera data: 1982
Bestelako informazioa
Ordu eremua
ikusi
  • Udako ordutegi: UTC+02:00
    ordutegi estandarra: UTC+01:00
castillalamancha.es

Gaztela-Mantxa Espainiako erdialdeko autonomia erkidego bat da. Lurralderik zabalenen artean egon arren, biztanle kopuru eta dentsitatea urriak dauzka. Hiriburua Toledo du; hala ere, Albacetek eta Talavera de la Reinak biztanle gehiago dituzte.

Campo de Criptana herriko haize-errota ezagunak

Historia

1035ean Toledoko Erresuma edo Taifa sortu zuten, Kordobako Kalifatoa desegin ondoren, geroago Al-Andalusetik Gaztelako Koroak barneratuko zuena.

Aro modernoan, lurraldeak Castilla la Nueva izena hartuko zuen, urteetan Espainiako erregio historikoa izan dena. 1833an Albaceteko probintzia sortu zuten, Murtziakoarekin batera erregioa osatuz.

1978an Madrilgo probintzia erregiotik aldendu zen eta Erkidego autonomoa sortu zuten, beste aldetik Gaztela-Mantxa geldituz eta Albacete batuz.

Banaketa administratiboa

Lurraldea bost probintziatan banatuta dago:

  1. Albacete: 387.658 biztanle (2006).
  2. Ciudad Real: 506.864.
  3. Cuenca: 208.616.
  4. Guadalajara: 213.505.
  5. Toledo: 615.618.

Udalerri nagusiak

  • i
  • e
  • a
Gaztela-Mantxa: biztanle gehien duten udalerriak
Iturria: Instituto Nacional de Estadística (2016)[1]
Post. Izena Probintzia Biztanleak Post. Izena Probintzia Biztanleak
Albacete
Albacete
Talavera de la Reina
Talavera de la Reina
1 Albacete Albacete 172.426 11 Hellín Albacete 30.419 Guadalajara
Guadalajara
Toledo
Toledo
2 Talavera de la Reina Toledo 84.119 12 Valdepeñas Ciudad Real 30.277
3 Guadalajara Guadalajara 83.633 13 Illescas Toledo 26.672
4 Toledo Toledo 83.459 14 Villarrobledo Albacete 25.589
5 Ciudad Real Ciudad Real 74.054 15 Almansa Albacete 24.800
6 Cuenca Cuenca 55.102 16 Seseña Toledo 22.027
7 Puertollano Ciudad Real 49.166 17 Manzanares Ciudad Real 18.475
8 Tomelloso Ciudad Real 36.746 18 Daimiel Ciudad Real 18.396
9 Azuqueca de Henares Guadalajara 34.703 19 La Solana Ciudad Real 15.792
10 Alcázar de San Juan Ciudad Real 30.967 20 La Roda Albacete 15.748

Inguru naturala

Guadiana ibaia Albaceten sortzen da eta hortik Ciudad Real zeharkatzen du.

Gastronomia

Mantxako gazta preziatu eta ezaguna da Espainian dauden moten artean, gaur egun jatorrizko izendapenak erregulatuta egonik.

Gaztela-mantxar ospetsuak

Erreferentziak

  1. (Gaztelaniaz) Instituto Nacional de Estadística: Cifras oficiales de población. 2016-01-01.

Ikus, gainera

Kanpo estekak

  • (Gaztelaniaz) Bertako gobernuaren webgune ofiziala
  • (Gaztelaniaz) Mantxako gaztaren jatorrizko izendapenaren webgunea
Autoritate kontrola
  • Wikimedia proiektuak
  • Wd Datuak: Q5748
  • Commonscat Multimedia: Castile-La Mancha / Q5748

  • Identifikadoreak
  • BNE: XX450544
  • GND: 4241203-1
  • WorldCat
  • LCCN: n84113637
  • Hiztegiak eta entziklopediak
  • Britannica: url
  • Lekuak
  • OSM: 349052
  • TGN: 1001647
  • Wd Datuak: Q5748
  • Commonscat Multimedia: Castile-La Mancha / Q5748
  • i
  • e
  • a
Autonomia erkidegoak
Autonomia hiriak
Bestelako lurrak