Alendroninezuur

Esculaap
Neem het voorbehoud bij medische informatie in acht.
Raadpleeg bij gezondheidsklachten een arts.
Alendroninezuur
Chemische structuur
Alendroninezuur
Farmaceutische gegevens
Halveringstijd (t1/2) 126 maanden
Uitscheiding renaal
Gebruik
Toediening Oraal
Risico met betrekking tot
Zwangerschapscat. C
Databanken
CAS-nummer 121268-17-5
ATC-code M05BA04
PubChem 2088
DrugBank DB00630
Chemische gegevens
Molecuulformule C4H13NO7P2
IUPAC-naam sodium [4-amino-1-hydroxy-1-(hydroxy-oxido-phosphoryl)- butyl]phosphonic acid trihydrate
Molmassa 249,097 g/mol
SMILES O=P(O)(O)C(O)(CCCN)P(=O)(O)O
Portaal  Portaalicoon   Geneeskunde

Alendroninezuur (ook als natriumalendronaat gebruikt) is een bisfosfonaat dat gebruikt wordt bij osteoporose en verschillende andere botaandoeningen. Het wordt los maar ook als combinatiepreparaat met vitamine-D verkocht (2800 IU en 5600 IU Fosamax+D). Het patent van Merck & Co. in de VS verliep in 2008 waarna generieke middelen op de markt kwamen.

Zoals bij alle bisfosfonaten is de biologische beschikbaarheid bij oraal gebruik heel laag; onder gunstige omstandigheden 0.6–0.7% Inname met voedingsmiddelen anders dan water verlaagt de beschikbaarheid nog verder.

Alendronaat verhindert botresorptie door osteoclasten. Zoals alle bisfosfonaten is het chemisch verwant aan anorganisch pyrofosfaat, de endogene regulator van botopbouw.

Bij gebruik van alendroninezuur moet voldoende calcium en vitamine D beschikbaar zijn om botweefsel te ontwikkelen. De toegenomen botdichtheid na juist gebruik van alendroninezuur met calcium en vitamine D, na minimaal vijf jaar, verlaagt risico op allerlei fracturen in heup en rug significant. In de groep met de hoogste risico's (vrouwen na de overgang met eerdere wervelbreuken) nam het aantal fracturen met 50% af.[1]

Gebruik

Contra-indicaties en voorzorgsmaatregelen

  • acute maag-darmontstekingen (oesofagitis, gastritis, maagzweren);
  • klinisch manifeste osteomalacie;
  • slokdarmafwijkingen (achalasie);
  • bedgebondenheid (30 minuten na inname mag niet gelegen worden);
  • nieraandoening met kreatinineklaring onder 30ml/min;
  • hypocalciëmie;
  • zwangerschap en borstvoeding;
  • leeftijd onder 18 vanwege ontbreken van klinische gegevens;
  • overgevoeligheid voor alendronaat.

Externe links

  • Fosamax information from Merck
  • Kalcipos-D from MEDA
  • RxList page
  • MedlinePlus listing
Bronnen, noten en/of referenties
  1. Black DM, Cummings SR, Karpf DB, Cauley JA, Thompson DE, Nevitt MC, Bauer DC, Genant HK, Haskell WL, Marcus R, Ott SM, Torner JC, Quandt SA, Reiss TF, Ensrud KE (December 1996). Randomised trial of effect of alendronate on risk of fracture in women with existing vertebral fractures. Fracture Intervention Trial Research Group. Lancet 348 (9041): 1535–41. PMID 8950879. DOI: 10.1016/S0140-6736(96)07088-2.