Catharina Hooft

Catharina Hooft
Cornelis de Graeff en Catharina Hooft in 1636 door Nicolaes Eliasz. Pickenoy, in de Gemäldegalerie Berlijn
Vrijvrouwe van Purmerland en Ilpendam
Periode 1678-1690/1691 (tussen 1678 en 1690 samen met har zoon Jacob de Graeff)
Voorganger Maria Overlander
Opvolger Pieter de Graeff
Vader Pieter Jansz Hooft
Moeder Gertruid Overlander van Purmerland
Dynastie Hooft

v.l.n.r. wapen De Graeff (17e eeuw) en wapen Pieter Jansz Hooft (1575-1636)

Catharina Pietersdr Hooft, vrijvrouwe van de vrije en hoge heerlijkheid van Purmerland en Ilpendam (Amsterdam, 28 december 1618 - Slot Ilpenstein, ca. 30 september 1691) was een bekend persoon uit de Gouden Eeuw. Zij stamde af van het Amsterdamse regentengeslacht Hooft.

Biografie

Catharina Hooft werd geboren als dochter van Pieter Jansz Hooft (1575-1636)[1] en Gertruid Overlander van Purmerland (1577-1653). Het geslacht Hooft behoorde tot de Amsterdamse regentenklasse. Catharina had vele beroemde familieleden; zo was Volckert Overlander haar grootvader en waren Andries de Graeff en Frans Banninck Cocq haar zwagers. De gebroeders Andries, Cornelis en Jan Bicker waren, evenals Johan en Cornelis de Witt, haar neven.

Op 18-jarige leeftijd huwde zij met Cornelis de Graeff. Uit dit huwelijk werden twee levensvatbare zonen geboren:

Na de plotselinge dood van Jacob's vrouw Maria in 1667 begon hij Anna Christina Pauw,[4] het hof te maken. Catharina Hooft, die de Pauwen gantsch niet lustte, verzette zich met succes tegen zijn verloving met Anna Christina Pauw, waarbij zij zelfs de hulp inriep van raadpensionaris Johan de Witt om een huwelijk te verhinderen.

In 1652 werd zij, samen met haar man en haar zonen, door Jan Victors uitgebeeld als Rebekka, de vrouw van aartsvader Isaak, samen met hem en hun zonen Esau en Jakob. Dit werk maakt deel uit van een privécollectie.

Het echtpaar bewoonde het lustslot Zoestdijk in Baarn. In 1660 werd haar man Cornelis samen met Johan de Witt en Gillis Valckenier voogd van Willem III van Oranje, het kind van staat. Haar zonen Pieter en Jacob speelden in het huis aan de dijk naar Soest (het latere paleis Soestdijk) samen met de kleine Willem.

In 1672 toen Willem III van Oranje uit de schaduw trad om algemeen kapitein en stadhouder te worden, gooide ze het over een andere politieke boeg en werd ze – samen met haar zoons – aanhanger van het Huis Oranje-Nassau.[6] Willem kocht jachtslot De Graeff en de omliggende weilanden, het latere Paleis Soestdijk, van Jacob de Graeff voor slechts 18.755 gulden.[6]

Catharina Hooft volgde in 1678 haar nicht Maria Overlander op als vrouwe van Purmerland en Ilpendam. Ze krijgt bij testament van Maria levenslang vruchtgebruik van deze vrije en hoge heerlijkheid.[7]

Haar door Nicolaes Eliasz. Pickenoy geschilderde huwelijksportret bevindt zich in de Gemäldegalerie te Berlijn, evenals haar beroemde portret als kind met haar min, geschilderd door Frans Hals. Haar door Artus Quellinus in 1660 gebeeldhouwd reliëf in marmer is in het Rijksmuseum te Amsterdam te bezichtigen.

Zie ook

Externe links

  • Rodovid - Catharina Hooft
  • Geslacht Hooft
  • Gearchiveerd op 31 oktober 2020.
  • Biografie van haar zoon Jacob de Graeff in de DBNL
  • Biografie Cornelis de Graeff in DBNL
Mediabestanden
Zie de categorie Catharina Hooft van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
Bronnen, noten en/of referenties
  1. ↑ een verwant van Cornelis Hooft en de oom van Pieter Corneliszoon Hooft
  2. ↑
    Johan Huydecoper van Maarsseveen (1599-1661), Joseph Coymans (1656-1720)
  3. ↑ dochter van Willem Simonsz van der Does (1608-1666), een van de afstammelingen van Symon van der Does
  4. ↑ Anna Christina Pauw van Bennebroek (1649-1719), enige dochter van Adriaan Pauw
  5. ↑ zijn vrouw en hun zonen, de staande figuren zijn v.l.n.r.; Willem Schrijver, echtgenoot van zijn zuster, Wendela; Pieter Trip, tevens een van de neven van Elias Trip (1570-1636), en echtgenoot van zijn andere zuster, Christina(ook bekend als "Vrouwe van Engelenburg"); zijn broer Andries
  6. ↑ a b Catharina Hooft bij Vrouwen van Soestdijk, van Thera Coppens
  7. ↑
  8. ↑ Cornelis als aartsvader Isaak met zijn vrouw Catharina als Rebekka met hun zonen Pieter en Jacob als Esau en Jakob.
  9. ↑ Groepsportret van de schutters van de Kloveniersdoelen. Geportretteerd zijn verder: Joachim Jansz Scheepmaker (vaandrig), Teunis Jansen Visch en Jan Gerritsz van Leeuwaerden (sergeanten), Marten Canter, Hans van der Elst, Warnar Wiggertzen, Adam Gerritzen, Hendrick Janzen, Hendrick Rijckzen, Elias de Haes, Cornelis Cornelissen Karseboom, Barent van Bruyninckwinckel, Willem Janzen van Middelum, Hendrick Pauwels, Jan Gerritzen Parys, Gerrit Brauningh Koeckebacker, Hendrick Aertzen de Keyzer, Jan Jacobsz Lantsman, Willem Janzen Buys, Jan Evertzen van Heerden en Jan Evertzen Mattys.
  • Graeff, P. de (P. de Graeff Gerritsz en Dirk de Graeff van Polsbroek) Genealogie van de familie De Graeff van Polsbroek, Amsterdam 1882.
  • Bruijn, J. H. de Genealogie van het geslacht De Graeff van Polsbroek 1529/1827
  • Moelker, H.P. (1978) De heerlijkheid Purmerland en Ilpendam, uitg. Nooy, Purmerend (2e druk), p. 155-158
  • Zandvliet, Kees (2006), De 250 rijksten van de Gouden Eeuw: kapitaal, macht, familie en levensstijl, blz. 93 t/m 94, uitg. Nieuw Amsterdam, Amsterdam, ISBN 90-8689-006-7