Foramen magnum

Achterhoofdsgat
Foramen magnum
Foramen Magnum of achterhoofdsgat in het midden
Synoniemen
Latijn foramen occipitale magnum[1]

foramen occipitale[2]
foramen magnum occipitale[3]
foramen magnum occipitis[3]

Nederlands groot achterhoofdsgat[2]
Portaal  Portaalicoon   Biologie

Het foramen magnum[4] of achterhoofdsgat[5][6] is een opening in de schedel van de mens. Hierdoor verlaat het ruggenmerg de schedel en loopt het in het ruggenmergkanaal in de wervelkolom. Het ligt vlak onder de ruimte waar de kleine hersenen en hersenstam zich bevinden, in het midden van de schedelbasis.

Een te klein achterhoofdsgat kan onder meer ontstaan door chiarimalformatie. De aandoening achondroplasie heeft als kenmerk dat het foramen magnum verkleind is. Bij een te klein foramen magnum kan druk op het ruggenmerg of een waterhoofd ontstaan. Forensisch onderzoek heeft aangetoond dat bij een val op de kruin of op beide voeten een ringfractuur rondom het foramen magnum kan ontstaan.[7]

Het middelste punt aan de voorrand van het foramen magnum wordt basion genoemd, het middelste punt aan de achterrand heet opisthion.

Primaten

Bij niet-menselijke primaten ligt het achterhoofdsgat verder naar achter in de schedel, waar dat bij mensen meer in het midden van de schedelbasis is.

Voetnoten
  1. His (1895). Die anatomische Nomenclatur. Nomina Anatomica. Der von der Anatomischen Gesellschaft auf ihrer IX. Versammlung in Basel angenommenen Namen. Leipzig: Verlag von Veit & Comp.
  2. a b Everdingen, J.J.E. van, Eerenbeemt, A.M.M. van den (2012). Pinkhof Geneeskundig woordenboek (12de druk). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.
  3. a b Foster, F.D. (1891-1893). An illustrated medical dictionary. Being a dictionary of the technical terms used by writers on medicine and the collateral sciences, in the Latin, English, French, and German languages. New York: D. Appleton and Company.
  4. Federative Committee on Anatomical Terminology (1998). Terminologia Anatomica. Stuttgart: Thieme
  5. Raven, C.P. (1959). Anatomische atlas. Ten gebruike bij het onderwijs aan verplegenden en bij de opleiding voor eerste hulp bij ongelukken. Amsterdam: Scheltema & Holkema N.V.
  6. Kloosterhuis, G. (1965). Praktisch verklarend zakwoordenboek der geneeskunde (9de druk). Den Haag: Van Goor Zonen.
  7. Piette M. en E. De Letter (2013), Leidraad gerechtelijke geneeskunde, blz. 127, Maku-Uitgevers Antwerpen/Apeldoorn ISBN 978-90-466-0583-7