Ragnar Lodbrok

Ragnar Lodbrok (Oudnoors: Ragnarr Loðbrók: Ragnar "harige broek") is een Noordse legendarische held van de Vikingtijd, die veelvuldig voorkwam in Oudnoordse poëzie en legendarische saga's. Ragnar was de plaag van Frankrijk en Engeland gedurende de 9e eeuw. Het leven van Ragnar is beschreven in de Ragnar Lodbrok Saga, die in de 13e eeuw alom bekend was.^[1]

Volgens de traditionele legendes was Ragnar:

• een zoon van de Zweedse koning Sigurd Hring en een verwant van de Deense koning Gudfred.
• driemaal getrouwd en wel met de schildmaagd Lagertha, de edelvrouw Thora Borgarhjört en Aslaug (ook wel bekend als Kráka, Kraba en Randalin) een Noorse koningin.
• de vader van vele beroemde zonen, waaronder Ivar de Beenloze, Björn Järnsida, Halfdan Ragnarsson, Sigurd Slang-in-het-oog, en Ubbe Fresicus.
• Ragnar werd koning en onderscheidde zich door vele invallen en veroveringen, totdat hij uiteindelijk gevangen werd genomen door koning Ælle van Northumbria. Ragnar werd in een slangenkuil geworpen en stierf aan de vele slangenbeten. Voor hij stierf zong Ragnar een triomfantelijk doodslied over zijn vele veldslagen.^[1]
• Volgens de legende luidden zijn laatste woorden als volgt: “Wacht maar hoe de welpen huilen zodra ze horen wat er met de wolf gebeurd is.”
• Zijn zonen namen inderdaad wraak door een invasie van Engeland met het Groot heidens leger en bezetten vervolgens Northumbria.^[2][3]

Bronnen en historiciteit

De bekendste verwijzingen en bronnen die Ragnar benoemen zijn onder andere:

• Boek IX van de Gesta Danorum, een 12e-eeuwse kroniek van de christelijke schrijver Saxo Grammaticus.
• De legendarische sage "het verhaal van Ragnar's zonen".
• "het verhaal van Ragnar Lodbrok", een opvolger van de Völsunga saga.
• De "Ragnarsdrápa", een Skaldisch gedicht waar alleen nog maar fragmenten van bestaan. Aan het 9e-eeuwse werk is bijgedragen door Bragi Boddason.
• De "Krákumal", het dodenlied over Ragnar, een 12e-eeuwse Schots skaldisch gedicht.

Hij komt in deze beschreven werken naar voren als een figuur of legende die in verschillende tijden en plaatsen voorkomt in diverse geschreven bronnen; het echte bestaan van Ragnar is in het geheel niet duidelijk.

Hilda Ellis Davidson vertelt in haar commentaar over Saxo's "Gesta Danorum" dat het lastig is om te bepalen in welke tijdsperiodes de verschillende verhalen over Ragnars leven zich precies afspelen. Door sommige verhalen te vergelijken met andere bronnen en met andere historische figuren, zijn er enkele kandidaten die mogelijk model stonden voor Ragnar:

• Koning Horik I (854).
• Koning Reginfrid (814), een koning die deels over Denemarken regeerde en in conflict kwam met Harald Klak.
• De aanhang van bovengenoemde koning, de "Reginherus" die het beleg van Parijs (845) begon. De aanvoerder zou ene Ragnar zijn, die begin jaren 40 het klooster van Torhout in leen had gekregen van koning Karel de Kale. Nadat Ragnar in ongenade was gevallen bij de koning viel hij in 845 het Seinegebied binnen en belegerde hij Parijs. Ragnar werd vervolgens door de koning afgekocht. Niet lang daarna zou Ragnar overlijden.^[4]
• Mogelijk Ragnall (Rognvald) uit de Ierse annalen of kronieken.^[5]

In 2013 verscheen een op de saga's rond Ragnar Lodbrok gebaseerde televisieserie genaamd Vikings.