Aleksander z Hales
Data i miejsce urodzenia | ok. 1183 | ||
---|---|---|---|
Data i miejsce śmierci | 21 sierpnia 1245 | ||
Wyznanie | katolicyzm | ||
Kościół | |||
Inkardynacja | franciszkanie | ||
Śluby zakonne |
| ||
|
Aleksander z Hales (także Halensis, Alensis, Halesius, Alesius, zwany doctor irrefragabilis (doktor, któremu nie można się oprzeć) theologorum monarcha) (ur. ok. 1183 w Hales, dziś Halesowen w West Midlands, zm. 21 sierpnia 1245 w Paryżu) – teolog i filozof średniowieczny, jeden z pierwszych komentatorów Arystotelesa na Zachodzie, franciszkanin.
Nauki pobierał w szkole przyklasztornej w Hales, studiował i nauczał w Uniwersytecie w Paryżu, gdzie uzyskał wielką sławę jako profesor teologii. W 1236 wstąpił do zakonu franciszkańskiego.
Był pierwszym uczonym, który napisał komentarz do Sentencji Piotra Lombarda, przed nim teolodzy pisali prawie wyłącznie komentarze do Pisma. Jego Summa universae theologiae (wydrukowana w Wenecji w 1475) uzyskała aprobatę papieża Innocentego IV. Została dokończona przez uczniów po śmierci Aleksandra. Dzieło to mówi o trzech rodzajach autorytetów – tych, którzy mówią tak, tych, które mówią nie i o pogodzeniu sądów. Autorytety pochodzą nie tylko z Biblii i Ojców, ale też od greckich, łacińskich i arabskich teologów, filozofów i poetów. W pierwszej swojej części dzieło mówi o Bogu i jego przymiotach; w drugiej o stworzeniu i grzechu; w trzeciej o zbawieniu; w ostatniej o sakramentach. Opisując jego dzieło teologiczne, Aleksandrowi nadano tytuł Doctor irrefragabilis (doktor, któremu nie można się oprzeć).
Spośród doktryn które szczególnie rozwinął ważne są te o thesaurus supererogationis perfectorum i character indelibilis chrztu, bierzmowania i kapłaństwa. Doktryny te były zawarte już u św. Augustyna a Sobór trydencki nadał im charakter dogmatów.
- p
- d
- e
- PWN: 3867574
- Britannica: biography/Alexander-of-Hales
- Treccani: alessandro-di-hales
- Universalis: alexandre-de-hales
- БРЭ: 1810827
- NE.se: alexander-av-hales
- SNL: Alexander_fra_Hales
- Catalana: 0002374
- DSDE: Alexander_fra_Hales