Arda Mandikian

Arda Mandikian, zachodnioorm. Արտա Մանտիկեան, gr. Άρντα Μαντικιάν (ur. 1 września 1924 w Izmirze, zm. 8 listopada 2009 w Atenach) – grecka sopranistka ormiańskiego pochodzenia, występująca również w Wielkiej Brytanii i Francji; zastępczyni dyrektora Greckiej Opery Narodowej(inne języki) w Atenach (1974–1982).

Życiorys

Arda Mandikian urodziła się 1 września 1924 roku w Izmirze (Smyrnie) w rodzinie ocalałych z rzezi w latach 1915–1917 Ormian^[1]. W kolejnych latach rodzina wyemigrowała do Aten^[1]. W tamtejszym konserwatorium(inne języki) Mandikian rozpoczęła naukę śpiewu pod kierunkiem Elviry de Hidalgo oraz Aleksandry Triandi(inne języki)^[1][2][3]. Zadebiutowała w lutym 1940 roku w wieku 15 lat, śpiewając podczas studenckiego przedstawienia Mira, o Norma z opery Norma w duecie z Marią Callas^[1][2].

Mandikian interesowała się muzyką ludową starożytnej Grecji^[1]. W 1948 roku przeniosła się do Wielkiej Brytanii, gdzie występowała w londyńskim Morley College(inne języki), a w roku następnym nagrała dla wytwórni HMV(inne języki) wykonanie sześciu odkrytych w 1893 roku hymnów delfickich^[3]. Nawiązała dzięki temu kontakt z Egonem Welleszem, kompozytorem, wykładowcą na Uniwersytecie Oksfordzkim i czołowym badaczem muzyki bizantyjskiej i wczesnogreckiej^[1][3]. W Oxfordzie usłyszał o niej także muzykolog Jack Westrup(inne języki), co zaowocowało w 1950 roku angażem Mandikian do roli Dydony w operze Trojanie(inne języki) Berlioza^[3]. Rok później wcieliła się w tytułową rolę w operze komicznej Incognita Wellesza^[3][2] oraz wystąpiła jako Pierwsza Czarownica w operze Purcella Dydona i Eneasz wystawianej na deskach Mermaid Theatre(inne języki) (w 1953 roku w tej samej sztuce zagrała rolę Czarodziejki^[3])^[1].

W 1953 roku w roli Eurydyki zadebiutowała w Operze Paryskiej, a w sztuce Peter Grimes(inne języki) Benjamina Brittena – w Royal Opera House (ROH)^[1]. W ROH wystąpiła też jako Musetta w Cyganerii Pucciniego (grudzień 1953) oraz w tytułowej roli w Złotym koguciku(inne języki) Nikołaja Rimskiego-Korsakowa (styczeń 1954)^[1][3]. Również w 1954 roku wykreowała rolę Panny Jennel w Dokręcaniu śruby(inne języki) Brittena^[2][1]. W latach 50. regularnie występowała podczas Aldeburgh Festival(inne języki)^[2]. Specjalizowała się też w piosence francuskiej^[3].

Na początku lat 60. Mandikian wróciła do Grecji, aby opiekować się chorą matką^[1]. Była zadeklarowaną przeciwniczką junty czarnych pułkowników, która przejęła władzę w wyniku zamachu stanu w 1967 roku^[3]. Śpiewaczka była inwigilowana, a jej kariera została utrudniona, gdyż w obawie przed uniemożliwieniem jej powrotu do kraju Mandikian odrzucała wszystkie oferty występów za granicą^[1][3].

Po upadku dyktatury wojskowej Mandikian stała się szanowaną postacią greckiego życia kulturalnego. W latach 1974–1982 pełniła funkcję zastępcy dyrektora Greckiej Opery Narodowej(inne języki) w Atenach, gdzie współpracowała ze swoim przyjacielem, Christosem Lambrakisem(inne języki)^[3].

Zmarła 8 listopada 2009 roku^[1].

Przypisy