Baklofen

Baklofen
Enancjomery baklofenu: R po lewej, S po prawej
Nazewnictwo
Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
Kwas (3RS)-4-amino-3-(4-chlorofenylo)butanowy
Inne nazwy i oznaczenia
farm.

Baclofenum[1]

Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C10H12ClNO2

Masa molowa

213,66 g/mol

Wygląd

biały lub prawie biały, krystaliczny proszek[1]

Identyfikacja
Numer CAS

1134-47-0

PubChem

2284

DrugBank

DB00181

SMILES
C1=CC(=CC=C1C(CC(=O)O)CN)Cl
Właściwości
Rozpuszczalność w wodzie
trudno rozpuszczalny[1]
w innych rozpuszczalnikach
etanol: bardzo trudno[1]
aceton: praktycznie nierozpuszczalny
rozpuszczalny w rozcieńczonych kwasach mineralnych i rozcieńczonych roztworach wodorotlenków litowców
Temperatura topnienia

195-208 °C[2][1][3]

logP

1,3[2][3]

Kwasowość (pKa)

3,9[3]

Zasadowość (pKb)

pKBH+ = 9,6[3]

Niebezpieczeństwa
Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich
Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
Na podstawie podanej karty charakterystyki
Czaszka i skrzyżowane piszczele Zagrożenie dla zdrowia
Niebezpieczeństwo
Zwroty H

H301, H315, H317, H319, H334, H335, H360

Zwroty P

P201, P261, P280, P301+P310, P305+P351+P338, P308+P313

Europejskie oznakowanie substancji
oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne
Na podstawie podanej karty charakterystyki
Toksyczny
Toksyczny
(T)
Zwroty R

R25, R61, R36/37/38, R42/43

Zwroty S

S53, S22, S36/37/39, S45

Numer RTECS

MW5084200

Dawka śmiertelna

LD50 31 mg/kg (mysz, dożylnie)

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC

M03 BX01

Stosowanie w ciąży

kategoria C

Farmakokinetyka
Działanie

zmniejsza napięcie mięśni szkieletowych

Procent wchłaniania

~100% (doustnie)

Okres półtrwania

2,5–4 h

Wiązanie z białkami
osocza i tkanek

30%

Metabolizm

wątrobowy

Wydalanie

70–80% z moczem, reszta z kałem

Uwagi terapeutyczne
Drogi podawania

doustnie, podpajęczynówkowo

Objętość dystrybucji

59 l

Multimedia w Wikimedia Commons

Baklofen (łac. Baclofenum) – organiczny związek chemiczny z grupy aminokwasów niebiałkowych, pochodna kwasu γ-aminomasłowego (GABA). Stosowany jako lek spazmolityczny w leczeniu spastyczności.

Jest agonistą receptorów GABAB ssaków[4][5]. Zmniejsza napięcie mięśni szkieletowych hamując odruchy mono- i polisynaptyczne na poziomie rdzenia kręgowego, w którym znajduje się punkt uchwytu leku. Dokładny mechanizm działania baklofenu nie jest jednak poznany. Bezpośredni wlew do przestrzeni podpajęczynówkowej przez pompę intratekalną pozwala cząsteczkom leku związać się z miejscami receptorowymi w rogach tylnych, co umożliwia leczenie dawkami co najmniej 100-krotnie mniejszymi od tych stosowanych doustnie (zobacz więcej: ciągły wlew baklofenu do przestrzeni podpajęczynówkowej).

Korzystną cechą baklofenu jest niewywoływanie widocznej tolerancji, nawet po wielu latach stosowania[6]. Baklofen stosowany jest w leczeniu stwardnienia rozsianego, stwardnienia zanikowego bocznego, diplegii spastycznej, neuralgii trójdzielnej i uporczywej czkawki.

W ślad za studium przypadku skutków eksperymentu na sobie samym przeprowadzonego przez Oliviera Ameisena[7], trwają badania nad stosowaniem baklofenu w leczeniu alkoholizmu[8][9]. 17 kwietnia 2018 komisja francuskiej państwowej agencji ANSM wydała opinię o niekorzystnej relacji ryzyka do korzyści terapeutycznej przy stosowaniu baklofenu w leczeniu alkoholizmu[10].

Jest też stosowany jako środek pomocniczy ułatwiający zarzucenie nałogowego palenia papierosów[11].

Przyjmowany w dużych dawkach traci selektywność wobec receptorów GABAB i powoduje efekty euforyczne. Jest wykorzystywany jako narkotyk. Może powodować zatrucia, także ze skutkiem śmiertelnym[11][12].

W Polsce lek dostępny jest pod nazwami handlowymi: Baclofen Polpharma, Kemstro i Lioresal.

Przypisy

  1. ↑ a b c d e Farmakopea Polska VI, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2002, s. 1176, ISBN 83-88157-18-3 .
  2. ↑ a b Baclofen, [w:] DrugBank, University of Alberta, DB00181  (ang.).
  3. ↑ a b c d Baclofen, [w:] PubChem, United States National Library of Medicine, CID: 2284 [dostęp 2023-10-30]  (ang.).
  4. ↑ MarioM. Mezler MarioM., ThomasT. Müller ThomasT., KlausK. Raming KlausK., Cloning and functional expression of GABA B receptors from Drosophila, „European Journal of Neuroscience”, 13 (3), 2001, s. 477–486, DOI: 10.1046/j.1460-9568.2001.01410.x, PMID: 11168554 [dostęp 2023-10-30]  (ang.).
  5. ↑ SvetlanaS. Dzitoyeva SvetlanaS., NikolaN. Dimitrijevic NikolaN., HariH. Manev HariH., γ-Aminobutyric acid B receptor 1 mediates behavior-impairing actions of alcohol in Drosophila : Adult RNA interference and pharmacological evidence, „Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America”, 100 (9), 2003, s. 5485–5490, DOI: 10.1073/pnas.0830111100, PMID: 12692303, PMCID: PMC154371 [dostęp 2023-10-30]  (ang.).
  6. ↑ J.M.J.M. Gaillard J.M.J.M., Comparison of two muscle relaxant drugs on human sleep: diazepam and parachlorophenylgaba, „Acta Psychiatrica Belgica”, 77 (3), 1977, s. 410–425, PMID: 200069 [dostęp 2023-10-30]  (ang.).
  7. ↑ OlivierO. Ameisen OlivierO., Complete and prolonged suppression of symptoms and consequences of alcohol-dependence using high-dose baclofen: a self-case report of a physician, „Alcohol and Alcoholism”, 40 (2), 2005, s. 147–150, DOI: 10.1093/alcalc/agh130 [dostęp 2023-10-30]  (ang.).
  8. ↑ LorenzoL. Leggio LorenzoL., James C.J.C. Garbutt James C.J.C., GiovanniG. Addolorato GiovanniG., Effectiveness and Safety of Baclofen in the Treatment of Alcohol Dependent Patients, „CNS & Neurological Disorders - Drug Targets”, 9 (1), s. 33–44, DOI: 10.2174/187152710790966614, PMID: 20201813 [dostęp 2023-10-30]  (ang.).
  9. ↑ Lu-Ning WangL.N.W. Jia Lu-Ning WangL.N.W., Baclofen for alcohol withdrawal, „Cochrane Database of Systematic Reviews”, 2017, DOI: 10.1002/14651858.CD008502.pub5, PMID: 28822350, PMCID: PMC6483686 [dostęp 2023-10-30]  (ang.).
  10. ↑ CSST Evaluation du rapport bénéfice/risque du Baclofène dans le traitement des patients alcoolo-dépendants, Agence Nationale de Sécurité du Médicament et des Produits de Santé, 17 kwietnia 2018 [zarchiwizowane 2018-10-06] .
  11. ↑ a b SoumitraS. Das SoumitraS. i inni, An Unusual Case of Baclofen Abuse, „Indian Journal of Psychological Medicine”, 38 (5), 2016, s. 475–476, DOI: 10.4103/0253-7176.191383, PMID: 27833235, PMCID: PMC5052965 [dostęp 2023-10-30]  (ang.).
  12. ↑ Samir KumarS.K. Praharaj Samir KumarS.K., Abuse Liability of Baclofen, „Clinical Psychopharmacology and Neuroscience”, 16 (1), 2018, s. 126–127, DOI: 10.9758/cpn.2018.16.1.126, PMID: 29397677, PMCID: PMC5810450 [dostęp 2023-10-30]  (ang.).

Bibliografia

  • Indeks leków Medycyny Praktycznej 2006. Kraków: Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, 2006. ISBN 83-7430-060-4.
  • Vademecum Leków. Warszawa: Ośrodek Informacji Naukowej Polfa Sp. z o.o., 1998. ISBN 83-908810-1-2.

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

  • p
  • d
  • e
  • p
  • d
  • e
M03: Leki zwiotczające mięśnie
M03A – Leki zwiotczające mięśnie
działające obwodowo
M03AA – Alkaloidy kurary
M03AB – Pochodne choliny
M03AC – Inne czwartorzędowe
związki amoniowe
M03AX – Inne
M03B – Leki zwiotczające mięśnie
działające ośrodkowo
M03BA – Estry kwasu karbaminowego
M03BB – Pochodne oksazolu, tiazolu i triazolu
  • chlormezanon
  • chlorzoksazon
M03BC – Etery o budowie chemicznej
podobnej do leków antyhistaminowych
  • cytrynian orfenadryny
  • orfenadryna
M03BX – Inne
M03C – Leki zwiotczające mięśnie
działające bezpośrednio
M03CA – Dantrolen i pochodne
Encyklopedia internetowa (grupa stereoizomerów):
  • Universalis: baclofene