Bitis

Bitis[1]
J.E. Gray, 1842[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – żmija gabońska (B. gabonica)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Podgromada

diapsydy

Rząd

łuskonośne

Podrząd

węże

Infrarząd

Alethinophidia

Nadrodzina

Elapoidea

Rodzina

żmijowate

Podrodzina

żmije

Rodzaj

Bitis

Typ nomenklatoryczny

Vipera arietans Merrem, 1820

Synonimy
  • Cobra Laurenti, 1768[3]
  • Echidna Merrem, 1820[4]
  • Clotho J.E. Gray, 1842[2]
  • Calechidna von Tschudi, 1845[5]
  • Hallowellius Reuss, 1939[6]
  • Macrocerastes Reuss, 1939[6]
  • Keniabitis Lenk, Herrmann, Joger & Wink, 1999[7]
Gatunki

zobacz opis w tekście

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Bitis – rodzaj jadowitych węży z podrodziny żmij (Viperinae) w rodzinie żmijowatych (Viperidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Afryce (Algieria, Maroko, Sahara Zachodnia, Mauretania, Senegal, Gambia, Gwinea Bissau, Gwinea, Sierra Leone, Liberia, Wybrzeże Kości Słoniowej, Mali, Burkina Faso, Ghana, Togo, Benin, Niger, Nigeria, Kamerun, Czad, Sudan, Erytrea, Somalia, Etiopia, Sudan Południowy, Republika Środkowoafrykańska, Gwinea Równikowa, Gabon, Kongo, Demokratyczna Republika Konga, Rwanda, Burundi, Uganda, Kenia, Tanzania, Malawi, Zambia, Angola, Namibia, Botswana, Zimbabwe, Mozambik, Eswatini, Lesotho i Południowa Afryka) i na Półwyspie Arabskim (Arabia Saudyjska, Jemen i Oman)[8][9].

Systematyka

Etymologia

  • Cobra: port. cobra „wąż”, od staroport. coobra „wąż”, od łac. coluber „wąż”[10]. Gatunek typowy: Coluber atropos Linnaeus, 1758.
  • Echidna: gr. εχιδνα ekhidna „żmija”[11]. Gatunek typowy: Vipera arietans Merrem, 1820.
  • Bitis: etymologia nieznana, Gray nie wyjaśnił pochodzenia nazwy rodzajowej[2].
  • Clotho: w mitologii greckiej Kloto (gr. Κλωθω Klōthō, łac. Clotho), była jedna z trzech Mojr, która przędła nić ludzkiego żywota; jej siostrami były Lachesis oraz Atropos[10]. Gatunek typowy: Cobra clotho Laurenti, 1768 (= Vipera arietans Merrem, 1820).
  • Calechidna: gr. καλος kalos „piękny”[12]; εχιδνα ekhidna „żmija”[11]. Gatunek typowy: Echidna ocellata von Tschudi, 1845.
  • Hallowellius: Edward Hallowell (1808–1860), amerykański herpetolog i lekarz[6]. Gatunek typowy: Cerastes nasicornis Hallowell, 1847 (= Echidna gabonica Duméril, BIBRON & DUMÉRIL 1854.
  • Macrocerastes: gr. μακρος makros „długi”[13]; rodzaj Cerastes Laurenti, 1768[6]. Gatunek typowy: Coluber nasicornis Shaw, 1792.
  • Keniabitis: Kenia; rodzaj Bitis J.E. Gray, 1842[7]. Gatunek typowy: Bitis worthingtoni H.W. Parker, 1932.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki[8]:

Przypisy

  1. ↑ Bitis, [w:] Integrated Taxonomic Information System  (ang.).
  2. ↑ a b c J.E. Gray: Monographic Synopsis of the Vipers, or the Family Viperidæ. W: J.E. Gray: The zoological miscellany: to be continued occasionally. London: Treuttel, Wurtz and Co., G.B. Sowerby, W. Wood, 1831–1844, s. 69. (ang.).
  3. ↑ J.N. Laurenti: Specimen medicum, exhibens synopsin reptilium emendatam cum experimentis circa venena et antidota reptilium austracorum, quod authoritate et consensu. Viennae: Joan. Thomae, 1768, s. 103. (łac.).
  4. ↑ B. Merrem: Versuch eines Systems der Amphibien. Marburg: J.C. Kreiger, 1820, s. 150. (niem.).
  5. ↑ Herpetologie. W: J.J. von Tschudi: Untersuchungen über die Fauna Peruana. St. Gallen: Druck und verlag von Scheitlin und Zollikofer, 1844–1846, s. 60. (niem.).
  6. ↑ a b c d A.F. Reuss. Berichtigungen und Ergänzungen zu meinen Arbeiten über Toxicophidier, 1938. „Zeitschrift für Aquarien- und Terrarien- Vereine”, s. 13–14, 1939. (niem.). 
  7. ↑ a b P. Lenk, H.W. Herrmann, U. Joger & M. Wink. Phylogeny and taxonomic subdivision of Bitis (Reptilia: Viperidae) based on molecular evidence. „Kaupia”. 8, s. 36, 1999. (ang.). 
  8. ↑ a b P. Uetz & J. Hallermann: Genus: Bitis. The Reptile Database. [dostęp 2019-11-21]. (ang.).
  9. ↑ R. Midtgaard: Bitis. RepFocus. [dostęp 2019-11-21]. (ang.).
  10. ↑ a b Jaeger 1944 ↓, s. 54.
  11. ↑ a b Jaeger 1944 ↓, s. 78.
  12. ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 37.
  13. ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 130.
  14. ↑ W. Juszczyk: Gady i płazy. Wyd. 2. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1986, s. 41, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0043-4.
  15. ↑ a b Praca zbiorowa: Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 46, 401, 413. ISBN 83-01-14344-4.

Bibliografia

  • Edmund C.E.C. Jaeger Edmund C.E.C., Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 1–256, OCLC 637083062  (ang.).
  • J9U: 987007282684605171
Identyfikatory zewnętrzne:
  • EoL: 35156
  • GBIF: 2444943
  • identyfikator iNaturalist: 30850
  • ITIS: 634420
  • NCBI: 8691
  • identyfikator taksonu Fossilworks: 38157