Dżazirat Fajlaka

Dżazirat Fajlaka

جزيرة فيلكا

Plaża na wyspie
Kontynent	Azja
Państwo	Kuwejt
Akwen	Zatoka Perska
Powierzchnia	43 km²
Populacja (2011) • liczba ludności • gęstość	147 3,41 os./km²
Położenie na mapie Kuwejtu Dżazirat Fajlaka
29°26′20″N 48°20′00″E/29,438889 48,333333
Położenie wyspy
Multimedia w Wikimedia Commons

Dżazirat Fajlaka, Fajlaka, Faylakah (ang. Failaka Island^[1], arab. جزيرة فيلكا lub فيلكا czyt. Fēlaka, w dialekcie kuwejckim języka arabskiego wyspę nazywa się فيلچا fe:lɪt͡ʃə) – wyspa położona na Zatoce Perskiej, należąca do Kuwejtu, a konkretniej do Prowincji Stołecznej, znajdująca się około 15 km na wschód od zatoki Dżun al-Kuwajt. Wyspa ma 12 km długości i 6 km szerokości oraz powierzchnię w zależności od źródeł 43 km² lub 39 km²^[1]. Jedyną miejscowością na wyspie jest Az-Zaur. Wyspę zamieszkuje 147 osób (2011)^[2]. Na wyspie przy pomocy nawadniania uprawia się warzywa, zwłaszcza melony, a także łowi ryby^[1].

Historia

Dilmun i Mezopotamczycy

Pierwsze ślady osadnictwa na Fajlace sięgają epoki brązu. Wyspa zamieszkana była przez lud tzw. cywilizacji Dilmun^[3][4][5] (z Fajlaką identyfikuje się wyspę znaną wtedy jako Agarum, Agaru lub Akarum^[6]), zaś ok. 2000 lat p.n.e^[7] zasiedlili ją kolonizatorzy z Mezopotamii - Sumerowie z Ur prowadzili tu działalność kupiecką^[8][9]. Po upadku cywilizacji Dilmun wyspę zasiedlili Kasyci i kontrolowała ją kasycka dynastia^[10], a w czasach panowania Nabuchodonozora II wyspę posiadała Babilonia. Sam Nabuchodonozor II posiadał na wyspie pałac i świątynię^[11][12].

Grecy i Achemenidzi

Później wyspę zamieszkali starożytni Grecy, prawdopodobnie pierwszym Grekiem który ją odwiedził był Nearchos^[13]. Według Strabona i Flawiusza Arriana Aleksander Wielki nadał wyspie nazwę Failaka Ikaros bo przypominała mu ona wyspę o podobnym kształcie w archipelagu Wysp Egejskich. Ikaros było również nazwą miasta na Fajlace^{[14][15][16][17][18]}. W czasach hellenistycznych grecka mitologia mieszała się z lokalnymi wierzeniami tworząc synkretyczną religię^[19]. Na wyspie znajdowała się świątynia Artemidy^[20][21][22]. Przez pewien okres czasu wyspa znajdowała się pod wpływem Imperium Achemenidów^[23][24].

Nestorianie

We wczesnym średniowieczu (V-IX w.) wyspa zasiedlona została przez chrześcijańskich kolonizatorów (nestorian)^[25][26] migrujących z obszaru Syrii. Wyspa stanowiła ogniwo na szlaku handlowym łączącym Daleki Wschód z Bizancjum. Nestorianie wybudowali wiele farm, wiosek i 2 duże kościoły^[27], w rejonie Al-Qusur wybudowali rozległą osadę typu miejskiego z bazyliką, kościołem i klasztorem^[28][29][30]. Ostatecznie małe farmy i wioski zostały opuszczone^[31].

Współczesność

Ze względu na liczne stanowiska archeologiczne^[32] Fajlaka od lat 60. XX w. jest terenem działalności szeregu misji archeologicznych, m.in. duńskiej, gruzińskiej, francuskiej, włoskiej i słowackiej. W 2013 roku badania rozpoczęła Kuwejcko–Polska Misja Archeologiczna (ang. Kuwaiti–Polish Archaeological Mission, w skrócie KPAM). W ramach ekspedycji zaczętoo prowadzić wykopaliska archeologiczne na stanowisku Charajb el-Deszt, a także badania podwodne i prospekcja terenowa wzdłuż wybrzeża wyspy.

Podczas I wojny w Zatoce Perskiej wyspa była okupowana przez wojska irackie, które założyły na wyspie bazę wojskową, podczas gdy ludność cywilna została z niej wysiedlona. 3 sierpnia 1990 roku na wyspie stoczyła się bitwa między żołnierzami kuwejckimi a irackimi, wygrana przez tych drugich^[33][34]. W 1991 wojska irackie za pomocą bombardowań i wojny psychologicznej zmuszono do poddania się^[35].

Po wojnie Fajlaka została oczyszczona z min, ale do pewnego stopnia nadal jest wykorzystywana przez wojsko. Mimo to po założeniu na niej kurortu zaczęła stawać się popularnym miejscem do wypoczynku.

Przypisy

Bibliografia

• Francesca Davis DiPiazza: Kuwait in Pictures. Twenty-First Century Books, 2007, s. 17. ISBN 0-8225-6589-7.
• Failaka Island. W: Jenny Walker, Stuart (CON) Butler: Oman, UAE & Arabian Peninsula. Lonely Planet, 2010, s. 162. ISBN 1-84162-341-5.