Desanka Maksimović

Data i miejsce urodzenia

16 maja 1898
Rabrovica, koło Valjeva

Data śmierci

11 lutego 1993

Zawód, zajęcie

poetka, nauczycielka

Multimedia w Wikimedia Commons

Desanka Maksimović (ur. 16 maja 1898 w Rabrovicy k. Valjeva, zm. 11 lutego 1993) – serbska poetka i prozatorka. Od 1959 członkini Serbskiej Akademii Nauk i Sztuk^[1]^[2].

Studiowała komparatystykę, historię i historię sztuki (Uniwersytet w Belgradzie) oraz estetykę (Sorbona). Edukację zakończyła w 1925. Do 1953 roku zajmowała się zawodowo nauczaniem w gimnazjach (w Obrenovcu, Dubrowniku i Belgradzie)^[1]^[2].

Podróżowała do Bułgarii, Związku Radzieckiego, Stanów Zjednoczonych i Kanady^[2].

Na język polski tłumaczyli ją Wisława Szymborska i Zygmunt Stoberski^[1].

Twórczość

Najważniejszą częścią dorobku Desanki Maksimović była poezja. Jej wiersze zawierają duży pierwiastek optymizmu (w późniejszej twórczości łączącego się z melancholią) i (szczególnie w twórczości powojennej) patriotyzmu. Odwołują się też często do bardzo osobiście odbieranej przyrody. Jej poezja jest melodyjna i śpiewna. Porusza szeroki zakres tematów, od przeżyć osobistych po dotyczące historii narodu^[1]^[3]^[2].

Jako prozatorka nie odniosła większego sukcesu^[3].

Wybrana twórczość^[1]^[3]

Tomy poetyckie

Wiersze (org. Pesme, 1924)
Ogród dzieciństwa (org. Vrt detinjstvа, 1927)
Zielony rycerz (org. Zeleni vitez, 1930)
Uczta na łące (org. Gozbа nа livаdi, 1932)
Nowe wiersze (org. Nove pesme, 1936)
Poeta i kraj ojczysty (org. Pesnik i zаvičаj, 1946)
Ojczyzno, tu jestem (org. Otаdžbino, tu sаm, 1951)
Zapach ziemi (org. Miris zemlje, 1955)
Jeniec snów (org. Zаrobljenik snovа, 1960)
Proszę o łaskę (org. Trаžim pomilovаnje, 1964)
Nie mam już czasu (org. Nemаm više vremena, 1973)
Latopis potomków Paruna (org. Letopis Perunovih potomаkа, 1976)

Poematy

Wyzwolenie Cvety Andrić (org. Oslobođenje Cvete Andrić, 1945)
Rzeka pomocnica (org. Reka pomoćnica, 1948)

Proza

Szaleństwo serca (org. Ludilo srcа, 1931) – zbiór opowiadań
Jak oni żyją (org. Kako oni žive, 1935) – zbiór opowiadań
Straszna zabawa (org. Strаšnа igrа, 1954) – zbiór opowiadań
Otwarte okno (org. Otvoren prozor, 1954) – powieść
Buntownicza klasa (org. Buntovan razred, 1960) – powieść

Twórczość dla dzieci

Kolorowa torebka (org. Šаrenа torbicа, 1943)

Wydania polskie

Desanka Maksimović: Poezje. Wybór wierszy, przekł. i posł. Grzegorz Łatuszyński. chamo.bj.uj.edu.pl. [dostęp 2017-01-01]. (pol.).
Desanka Maksimović, Dara Sekulić, Vesna Parun: Trzy Gracje : wiersze. Wybrała, z serbsko-chorw. przeł. i wstępem opatrzyła Łucja Danielewska. chamo.bj.uj.edu.pl. [dostęp 2017-01-01]. (pol.).
Desanka Maksimović: Prośba o łaskę. Przeł. Alija Dukanović. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1972.

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e Mały słownik pisarzy zachodniosłowiańskich i południowosłowiańskich. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1973, s. 405.
↑ ^a ^b ^c ^d Katharina M. Wilson: An Encyclopedia of Continental Women Writers. Taylor & Francis, 1991, s. 761. ISBN 0-8240-8547-7.
↑ ^a ^b ^c Marian Jakóbiec: Literatury narodów Jugosławii. W: Dzieje literatur europejskich. red. Władysław Floryan. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1991, s. 282. ISBN 83-01-00180-1.