Ennearthron cornutum
Ennearthron cornutum | |||
(Gyllenhal, 1827) | |||
![]() | |||
Systematyka | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | zwierzęta | ||
Typ | stawonogi | ||
Gromada | owady | ||
Rząd | chrząszcze | ||
Podrząd | |||
Nadrodzina | czarnuchy | ||
Rodzina | czerwikowate | ||
Podrodzina | Ciinae | ||
Rodzaj | Ennearthron | ||
Gatunek | Ennearthron cornutum | ||
Synonimy | |||
| |||
|
Ennearthron cornutum – gatunek chrząszcza z rodziny czerwikowatych. Zamieszkuje palearktyczną Eurazję.
Taksonomia
Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1802 roku przez Thomasa Marshama pod nazwą Ptinus concinnum[1]. Okazała się ona jednak młodszym homonimem, w związku z czym za ważny uznaje się epitet wprowadzony w 1827 roku przez Leonarda Gyllenhala w kombinacji Cis cornutum. W 1847 roku J. Mellié przeniósł go do nowego rodzaju Ennearthron[2].
Morfologia
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Ennearthron_cornutum_under.jpg/220px-Ennearthron_cornutum_under.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Ennearthron_cornutum_front.jpg/220px-Ennearthron_cornutum_front.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Ennearthron_cornutum_larva_Perris.png/220px-Ennearthron_cornutum_larva_Perris.png)
Chrząszcz o wydłużonym, walcowatym, lekko błyszczącym ciele długości od 1,4 do 2 mm. Ubarwienie ma rdzawoczerwone do rudożółtego, rzadziej ciemniejsze, zawsze z częściowo żółtawymi czułkami i odnóżami. Wierzch ciała jest wyraźnie i gęsto punktowany. Czułki zbudowane z dziewięciu członów, z których trzy ostatnie formują buławkę. Głowa samca ma dwa szerokie zęby po bokach. Przedplecze pozbawione jest długich rzęsek na krawędziach przedniej i bocznych. U samca jego przednia krawędź przedłużona jest w dwa rogi. Na pokrywach brak jest regularnych rzędów punktów, natomiast w niewyraźne, podłużne szeregi ułożone są złociście brązowo ubarwione, krótkie, chropowate, łuskowate włoski. Długość pokryw jest co najmniej półtorakrotnie większa niż ich wspólna szerokość. Golenie odnóży przedniej pary cechują się kątem zewnętrzno-wierzchołkowym ostrym lub przedłużonym w ząbek[3].
Ekologia i występowanie
Owad saproksyliczny, mykofagiczny. Przechodzi rozwój w owocnikach ponad 30 gatunków rosnących na drzewach liściastych hub[3][4], w tym w owocnikach pniarka brzozowego, trwałoporki jesionowej, twardoporka wiązowego, błyskoporka szczotkowatego, błyskoporka promienistego, czyrenia ogniowego, żagwiaka łuskowatego i żółciaka siarkowego[4]. Preferuje owocniki stare i wysuszone[3]. Ponadto znajdowany jest w zmurszałym drewnie i pod przegrzybiałą korą drzew liściastych[4].
Gatunek palearktyczny, w Europie znany z Hiszpanii, Irlandii, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Holandii, Niemiec, Szwajcarii, Liechtensteinu, Austrii, Włoch, Danii, Szwecji, Norwegii, Finlandii, Estonii, Litwy, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Białorusi, Ukrainy, Rumunii, Słowenii, Chorwacji, Bośni i Hercegowiny oraz europejskiej części Rosji (od Karelii na północy po Kaukaz na południu[4]), w Azji zaś z Gruzji, Azerbejdżanu, chińskiego Jilinu oraz japońskiej wyspy Hokkaido[2].
Przypisy
- ↑ T. Marsham: Entomologia Britannica: sistens insecta Britanniae indigena, secundum methodum Linnaenam disposita: Tomus I. Coleoptera. Londini: J. White, 1802, s. 87.
- ↑ a b J. Jelínek: Ciidae. W: Catalogue of Palaearctic Coleoptera Volume 5. Tenebrionoidea. I. Löbl, A. Smetama (red.). Wyd. Apollo Books. Stenstrup: 2008, s. 55–62.
- ↑ a b c Von Arved Lompe: Gattung: Ennearthron. [w:] Käfer Europas [on-line]. 2021. [dostęp 2024-02-29].
- ↑ a b c d B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska: Katalog Fauny Polski. Tom XXIII, zeszyt 14. Chrząszcze – Coleoptera. Cucujoidea, część 3.. Warszawa: 1987.
- BioLib: 14130
- EUNIS: 231045
- GBIF: 4456362
- identyfikator iNaturalist: 546128
- NCBI: 577153