Fala podłużna

Rys. 1. Propagacja podłużnej fali płaskiej w ośrodku dwuwymiarowym
Rys. 2. Propagacja podłużnej fali kulistej w ośrodku dwuwymiarowym

Fala podłużna – fala, w której drgania odbywają się w kierunku zgodnym z kierunkiem jej rozchodzenia się. Przykładem fali podłużnej jest fala dźwiękowa.

Fale ciśnienia

W ośrodku sprężystym harmoniczna podłużna fala płaska biegnąca w kierunku dodatnim wzdłuż osi x {\displaystyle x} (rys. 1) opisana jest zależnością:

y ( x , t ) = y 0 cos ( ω t k x + φ ) , {\displaystyle y(x,t)=y_{0}\cos(\omega t-kx+\varphi ),}

gdzie:

y {\displaystyle y} – miara odkształcenia ośrodka (np. ciśnienie w powietrzu, naprężenie w ciele stałym)
y 0 {\displaystyle y_{0}} – amplituda fali,
k {\displaystyle k} – liczba falowa,
x {\displaystyle x} – współrzędna w kierunku, w którym rozchodzi się fala,
ω {\displaystyle \omega } – częstość kołowa,
t {\displaystyle t} – czas,
φ {\displaystyle \varphi } – faza początkowa fali.

Równanie podłużnej fali kulistej (rys. 2) ma natomiast postać:

y ( x , t ) = y 0 cos ( ω t k r + φ ) , {\displaystyle y(x,t)=y_{0}\cos(\omega t-{\overrightarrow {k}}\cdot {\overrightarrow {r}}+\varphi ),}

gdzie:

k {\displaystyle {\overrightarrow {k}}} – wektor falowy, którego kierunek i zwrot wskazują kierunek i zwrot ruchu czoła fali w danym miejscu,
r {\displaystyle {\overrightarrow {r}}} wektor wodzący.

Zobacz też

  • fala
  • fala poprzeczna
Kontrola autorytatywna (progressive wave):
  • GND: 4168152-6
Encyklopedie internetowe:
  • Britannica: science/longitudinal-wave, science/L-wave