Fryderyk I Oldenburg

Fryderyk I

Król Danii i Norwegii

Okres

od 1523
do 1533

Poprzednik

Chrystian II

Następca

Chrystian III

Dane biograficzne

Dynastia

Oldenburska

Data urodzenia

7 października 1471

Data śmierci

10 kwietnia 1533

Ojciec

Chrystian I

Matka

Dorota brandenburska

Żona

1. Anna Hohenzollern,
2. Zofia pomorska

Dzieci

z Anną:
Chrystian III Oldenburg,
Dorota;
z Zofią:
Jan II,
Elżbieta,
Adolf I,
Anna,
Dorota,
Fryderyk

Multimedia w Wikimedia Commons

Fryderyk I (ur. 7 października 1471, zm. 10 kwietnia 1533^[1]) – książę holsztyński na Gottorpie (1513–1533), król Danii i Norwegii (1523–1533) z dynastii oldenburskiej.

Życiorys

Był najmłodszym synem króla Chrystiana I i Doroty Brandenburskiej (1430–1495), córki Jana Alchemika, margrabiego brandenburskiego na Kulmbach z dynastii Hohenzollernów. Tron duńsko-norweski objął po swym bratanku Chrystianie II.

Życie prywatne

W 1502 ożenił się z piętnastoletnią Anną Hohenzollern (1487–1514), córką Jana Cicero, elektora brandenburskiego. Z tego związku pochodzili:

Chrystian III Oldenburg (1503–1559) – następca tronu,
Dorota (1504–1547) – od 1526 żona byłego wielkiego mistrza zakonu krzyżackiego, Albrechta Hohenzollerna, pierwszego księcia Prus.

4 lata po śmierci Anny ożenił się z 17-letnią Zofią (1501–1568), córką księcia pomorskiego Bogusława X Wielkiego. Ich dzieci:

Jan II (ur. 28 czerwca 1521, zm. 2 października 1580) – książę szlezwicko–holsztyński na Hadersleben,
Elżbieta (ur. 14 października 1524, zm. 15 października 1586) – żona Magnusa III, księcia meklemburskiego na Schwerinie oraz Ulryka III, księcia meklemburskiego na Güstrowie,
Adolf I (ur. 25 stycznia 1526, zm. 1 października 1586) – książę szlezwicko–holsztyński na Gottorp, mąż księżniczki Krystyny heskiej,
Anna (ur. 1527, zm. 4 czerwca 1535),
Dorota (ur. 1528, zm. 11 listopada 1575) – żona Krzysztofa meklemburskiego, księcia administratora biskupstwa ratzeburskiego(inne języki) ,
Fryderyk (ur. 13 kwietnia 1532, zm. 27 października 1556) – biskup hildesheimski i szlezwicki(inne języki)^[2].

Przypisy

↑ E. Rymar, Rodowód książąt pomorskich, s. 433-434.
↑ W. Suhr: Friedrich I, Herzog von Schleswig-Holstein. s. 578-580. (niem.).

Bibliografia

EdwardE. Rymar EdwardE., Rodowód książąt pomorskich, Szczecin: Książnica Pomorska im. Stanisława Staszica, 2005, ISBN 83-87879-50-9, OCLC 69296056 .
Suhr W., Friedrich I., Herzog von Schleswig-Holstein (niem.), [w:] Neue Deutsche Biographie (NDB) (niem.), T. 5, Dunkcer & Humblot, Berlin 1961, [dostęp 2012-10-02].

Władcy Danii

Królestwo Danii

Skjoldungowie	Gorm Stary (?–958) Harald I Sinozęby (958–987) Swen I Widłobrody (987–1014) Harald II (1014–1018) Kanut II Wielki (1018–1035) Kanut III (Hardekanut) (1035–1042)
Ynglingowie	Magnus Dobry (1042–1047)
Estrydsenidzi	Swen II Estrydsen (1047–1076) Harald III Hein (1076–1080) Kanut IV Święty (1080–1086) Olaf I Głód (1086–1095) Eryk I Zawsze Dobry (1095–1103) Mikołaj Stary (1103–1134) Eryk II Pamiętny (1134–1137) Eryk III Jagnię (1137–1146) Swen III Grade (1146–1157) Kanut V (1146–1157) Waldemar I Wielki (1146–1182) Kanut VI (1182–1202) Waldemar II Zwycięski (1202–1241) Waldemar Młodszy (1215–1231) Eryk IV Denar od pługa (1241–1250) Abel (1250–1252) Krzysztof I (1252–1259) Eryk V Glipping (1259–1286) Eryk VI Menved (1286–1319) Krzysztof II (1319–1326) Eryk (1321–1332) Waldemar III (1326–1329) Krzysztof II (1329–1332) Eryk (1329–1332) bezkrólewie (1332–1340) Waldemar IV Atterdag (1340–1375)
Folkungowie	Olaf II (1375–1387)
Estrydsenidzi	Małgorzata I (1375–1387) Małgorzata I (1387–1412)

Unia kalmarska

Gryfici	Eryk VII Pomorski (1396–1439)
Wittelsbachowie	Krzysztof III Bawarski (1440–1448)
Oldenburgowie	Chrystian I (1448–1481) Jan (1481–1513) Chrystian II (1513–1523) Fryderyk I (1523)

Królestwo
Danii i Norwegii

Oldenburgowie	Fryderyk I (1523–1533) bezkrólewie (1533–1534) Chrystian III (1534–1559) Fryderyk II (1559–1588) Chrystian IV (1588–1648) Fryderyk III (1648–1670) Chrystian V (1670–1699) Fryderyk IV (1699–1730) Chrystian VI (1730–1746) Fryderyk V (1746–1766) Chrystian VII (1766–1808) Fryderyk VI (1808–1814)

Królestwo Danii

Oldenburgowie	Fryderyk VI (1814–1839) Chrystian VIII (1839–1848) Fryderyk VII (1848–1863)
Glücksburgowie	Chrystian IX (1863–1906) Fryderyk VIII (1906–1912) Chrystian X (1912–1947) Fryderyk IX (1947–1972) Małgorzata II (1972–2024) Fryderyk X (od 2024)

Władcy Islandii

Islandia
jako część
Królestwa Norwegii

Ród króla Sverrego	Haakon IV Stary (1262–1263) i Gissur Þorvaldsson (1258–1268, jarl Islandii) Magnus VI Prawodawca (1263–1280) i Gissur Þorvaldsson (1258–1268, jarl Islandii) Eryk II Wróg Księży (1280–1299) Haakon V Długonogi (1299–1319)
Folkungowie	Magnus VII Eriksson (1319–1343) Haakon VI Magnusson (1343–1380) Olaf IV (1380–1387)
Wittelsbachowie	Małgorzata (1387–1412) Eryk III Pomorski (1412–1442) Krzysztof Bawarski (1442–1448)
Dynastia Bonde	Karol I Knutsson Bonde (1449–1450)
Oldenburgowie	Chrystian I (1450–1481) bezkrólewie (1481–1483) Jan (1481–1513) Chrystian II (1513–1523) Fryderyk I (1523–1533) bezkrólewie (1533–1534) Chrystian III (1534–1559) Fryderyk II (1559–1588) Chrystian IV (1588–1648) Fryderyk III (1648–1670) Chrystian V (1670–1699) Fryderyk IV (1699–1730) Chrystian VI (1730–1746) Fryderyk V (1746–1766) Chrystian VII (1766–1808) Fryderyk VI (1808–1815)

Islandia
jako część
Królestwa Danii

Oldenburgowie	Fryderyk VI (1815–1839) Chrystian VIII (1839–1848) Fryderyk VII (1848–1863) Chrystian IX (1863–1906) Fryderyk VIII (1906–1912) Chrystian X (1912–1918)

Królestwo Islandii

Oldenburgowie	Chrystian X (1918–1944) Sveinn Björnsson (1944, regent)

1944 - zniesienie monarchii, proklamowanie Republiki Islandii

Władcy Norwegii

Władcy legendarni

Ynglingowie	Halfdan I Biały (640–700) Eystein Halfdansson (700–730) Halfdan II Łagodny (730–784) Gudrød Myśliwy (784–821) Olaf (821–840) Halfdan III Czarny (840–860)

Królestwo Norwegii

Ynglingowie	Harald I Pięknowłosy (872–930) Eryk I Krwawy Topór (930–935) Haakon I Dobry (935–961) Harald II Szara Opończa (961–976)
Skjoldungowie	Harald Sinozęby (961–987) Swen Widłobrody (987–995) Haakon Sigurdsson (970/975–995)
Ynglingowie	Olaf I Tryggvason (995–1000)
Skjoldungowie	Swen Widłobrody (1000–1014) Eryk z Lade (1000–1015) Swen z Lade (1000–1015)
Ynglingowie	Olaf II Haraldsson (1015–1028)
Skjoldungowie	Knut Wielki (1028–1035) Haakon Eiriksson (regent 1028–1029/1030) Swen Knutsson (1030–1035) Ælgifu (regentka 1030–1035)
Ynglingowie	Magnus I Dobry (1035–1047)
Ród króla Haralda	Harald III Srogi (1045–1066) Magnus II Haraldsson (1066–1069) Olaf III Pokojowy (1067–1093) Haakon Magnusson (1093–1094) Magnus III Bosy (1093–1103) Olaf Magnusson (1103–1115) Eystein I Magnusson (1103–1123) Sigurd I Krzyżowiec (1103–1130) Magnus IV Ślepy (1130–1135) Harald IV Gille (1130–1136) Sigurd II Gęba (1136–1155) Inge I Garbaty (1136–1161) Eystein II (1142–1157) Magnus Haraldsson (1142–1145) Haakon II Barczysty (1157–1162) Magnus V (1161–1184)
Ród króla Sverrego	Sverre Sigurdsson (1184–1202) Haakon III (1202–1204) Guttorm Sigurdsson (1204) Inge II Baardsson (1204–1217) Haakon IV Stary (1217–1263) Haakon Haakonsson Młody (1240–1257) Magnus VI Prawodawca (1263–1280) Eryk II Wróg Księży (1280–1299) Haakon V Długonogi (1299–1319)
Folkungowie	Magnus VII Eriksson (1319–1343/1355) Haakon VI Magnusson (1343–1380) Olaf IV (1380–1387)

Unia kalmarska

Estrydsenidzi	Małgorzata (1387–1412)
Gryfici	Eryk III Pomorski (1396–1442)
Wittelsbachowie	Krzysztof Bawarski (1442–1448)
Dynastia Bonde	Karol I Knutsson Bonde (1449–1450)
Oldenburgowie	Chrystian I (1450–1481) Bezkrólewie (1481–1483) Jan (1483–1513) Chrystian II (1513–1523) Fryderyk I (1523–1533) Olav Engelbrektsson (regent 1533–1536)

Królestwo
Danii i Norwegii

Oldenburgowie	Chrystian III (1534/1536–1559) Fryderyk II (1559–1588) Chrystian IV (1588–1648) Fryderyk III (1648–1670) Chrystian V (1670–1699) Fryderyk IV (1699–1730) Chrystian VI (1730–1746) Fryderyk V (1746–1766) Chrystian VII (1766–1784) Fryderyk VI (1784–1814)