Geirr Tveitt

Geirr Tveitt

Imię i nazwisko	Nils Geirr Tveitt
Data i miejsce urodzenia	19 października 1908 Bergen
Pochodzenie	norweskie
Data i miejsce śmierci	1 lutego 1981 Oslo
Gatunki	muzyka poważna
Zawód	kompozytor, pianista
Multimedia w Wikimedia Commons

Nils Geirr Tveitt (ur. 19 października 1908 w Bergen, zm. 1 lutego 1981 w Oslo^[1][2]) – norweski kompozytor i pianista.

Życiorys

W dzieciństwie uczył się gry na skrzypcach i fortepianie^[2]. W latach 1928–1932 studiował w konserwatorium w Lipsku u Hermanna Grabnera i Leopolda Wenningera^[2]. Od 1932 do 1935 roku przebywał w Paryżu, gdzie kontynuował studia u Egona Wellesza, Arthura Honeggera i Heitora Villa-Lobosa^[2]. Po powrocie do Norwegii poświęcił się komponowaniu^[2]. Zbierał melodie ludowe^[1]. Występował też jako pianista w krajach europejskich^[1][2]. W latach 60. współpracował z Norsk Rikskringkasting^[1].

Zmarł w wieku 73 lat. Został pochowany na cmentarzu przykościelnym Vikøy kirkegård w gminie Kvam, w regionie Hordaland^[3].

Twórczość

Należał do czołowych obok Haralda Sæveruda postaci norweskiego życia muzycznego 2. połowy XX wieku^[1]. W swojej twórczości czerpał z muzyki ludowej oraz dorobku Edvarda Griega i Johana Svendsena, przyczyniając się do odświeżenia nurtu narodowego w muzyce norweskiej^[1]. Stosował rozwiązania kolorystyczne wzorowane na muzyce Debussy’ego i Ravela^[1]. Nawiązywał także do twórczości Jeana Sibeliusa, szczególnie w oszczędnej motywice i wykorzystaniu skal modalnych^[1]. W utworach fortepianowych Tveitta widoczny jest wpływ Prokofjewa i Bartóka^[1]. Pomimo znacznego zróżnicowania udało mu się jednak uniknąć eklektyzmu i zachować spójność stylistyczną^[1]. Zasady swojego języka muzycznego ogłosił w opublikowanej w 1937 roku pracy Tonalitätstheorie des parallellen Leittonsystems^[1][2].

Napisał ponad 300 utworów^[2], znaczna część przepadła jednak w pożarze domu kompozytora w Hardanger w 1970 roku^[1]. Niektóre dzieła zostały począwszy od lat 90. XX wieku zrekonstruowane m.in. na podstawie nagrań^[1]. Skomponował m.in. 3 symfonie, Kwartet na 4 skrzypiec, 2 kwartety smyczkowe, 6 koncertów fortepianowych (1930, 1933, 1947, 1947, 1954, 1960), Koncert na kwartet smyczkowy i orkiestrę (1933), Wariacje na 2 fortepiany i orkiestrę (1937), Koncert skrzypcowy (1939), opracowanie 100 melodii ludowych z Hardanger na fortepian, balety Baldurs draumar (1935), Birgingu (1939) i Husguden (1956), opery Nordvest-Sud-Nordaust-Nord (1939), Dragaredokko (1940), Roald Amundsen, Stevleik i Jeppe (1964, wyst. Bergen 1966)^[2].

Przypisy