Großenhain

Großenhain

Panorama miasta z górującymi wieżami ratuszową i kościoła Mariackiego
Herb
Państwo	Niemcy
Kraj związkowy	Saksonia
Powiat	Powiat Miśnia
Powierzchnia	96,79 km²
Wysokość	122 m n.p.m.
Populacja (31.08.2019) • liczba ludności	18 264[1]
Nr kierunkowy	03522
Kod pocztowy	01558
Tablice rejestracyjne	MEI, GRH, RG, RIE
Położenie na mapie Saksonii Großenhain
Położenie na mapie Niemiec Großenhain
51°17′N 13°33′E/51,283333 13,550000
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Großenhain (hist. Hayn; pol. hist. Osiek Wielki^[2]; górnołuż. Wulki Hojn) – miasto w południowo-wschodniej części Niemiec, w kraju związkowym Saksonia, w okręgu administracyjnym Drezno, w powiecie Miśnia. Leży w dolinie rzeki Große Röder, ok. 30 km na północny zachód od Drezna, 17 km od miasta Riesa przy dawnym szlaku Via Regia, drogi św. Jakuba z Görlitz do Santiago de Compostela.

W skład miasta wchodzą następujące dzielnice: Großraschütz, Kleinraschütz, Mülbitz, Naundorf i Zschieschen.

W mieście rozwinął się przemysł maszynowy oraz włókienniczy^[3].

Historia

Miasto Großenhain powstało na obszarze pierwotnej osady serbołużyckiej, istniejącej już ok. 900 roku^[4]. W dokumentach wspomniane po raz pierwszy w roku 1205 pod słowiańską nazwą Ozcek. Przez kilka następnych dziesięcioleci znajdowało się pod opieką Korony Czeskiej, w tym też czasie zostało ufortyfikowane. Po okresie panowania czeskiego znalazło się we władaniu margrabiów miśnieńskich. W 1292 miasto bezskutecznie oblegali Brandenburczycy^[4]. Zdobyli je w roku 1312^[5], w 1316 ponownie w składzie Marchii Miśnieńskiej. W okresie średniowiecza było jednym z najlepiej strzeżonych miast Saksonii.

W 1540 miał miejsce wielki pożar, w latach 1575, 1585, 1611, 1626, 1680 populację dziesiątkowały epidemie^[4]. Podczas wojny trzydziestoletniej dwukrotnie oblegane przez Szwedów – w 1637 i 1642^[4]. W latach 1697–1706 i 1709–1763 miasto wraz z Elektoratem Saksonii było połączone unią z Polską. Z tego okresu pochodzi pocztowy słup dystansowy z herbami Polski i Saksonii. W czasie III wojny północnej w 1704 miasto zostało zniszczone^[5], a w 1706 stacjonowało w nim wojsko szwedzkie^[6]. W 1712 do miasta dotarły pierwsze ziemniaki^[4]. W roku 1744 miasto strawił pożar. Podczas wojny siedmioletniej 9 września 1758 wkroczyli Prusacy^[7]. 16 maja 1813 w pobliżu miasta miała miejsce bitwa między wojskami rosyjskimi i francuskimi.

Od 1871 w granicach Niemiec. Po zwycięstwie wyborczym i objęciu władzy przez narodowych socjalistów w 1933 zawieszono w obowiązkach burmistrza miasta, na rynku odbyło się palenie książek^[4]. W końcowych fazach II wojny światowej, w kwietniu 1945, miasto zdobyli Sowieci^[4]. Po wojnie, w latach 1949–1990, miasto leżało w granicach Niemieckiej Republiki Demokratycznej. W 1981 miał miejsce pożar zamku^[5].

Zabytki

• Kościół Mariacki
• Słup dystansowy poczty polsko-saskiej z 1723 roku, ozdobiony herbami Polski i Saksonii, monogramem króla Polski Augusta II Mocnego i polską koroną królewską
• Ratusz
• Zamek, ob. centrum kultury
• Fontanna Diany na Rynku
• Wieża ciśnień
• Kamień ćwierćmilowy z 1722 w Skassa, ozdobiony monogramem króla Augusta II Mocnego
• Zamek w Zabeltitz
• Pałac w Zabeltitz

• 
  Kościół Mariacki
• 
  Słup dystansowy poczty polsko-saskiej
• 
  Ratusz
• 
  Zamek
• 
  Fontanna Diany
• 
  Kamień ćwierćmilowy w Skassa

Transport

W Großenhain znajdują się dwie ważne stacje kolejowe: Großenhain Cottbuser Bahnhof i Großenhain Berliner Bahnhof na linii z Berlina do Drezna, która została zamknięta w 2002 r.

Przez Großenhain przebiegają drogi krajowe B98 oraz B101. Przed I wojną światową w mieście znajdowało się lotnisko wojskowe.

Współpraca

Miejscowości partnerskie:

• Kecskemét, Węgry
• Öhringen, Badenia-Wirtembergia
• Pfedelbach, Badenia-Wirtembergia (kontakty utrzymuje dzielnica Zabeltitz)

Linki zewnętrzne

• strona oficjalna miasta
• www.rainergrajek.de historia miasta
• lotnisko wojskowe Großenhain

Przypisy