Ideologia zerowej redundancji

Ideologia zerowej redundancji lub ideologia antyredundancji[1] – pogląd językowy zakładający, że stosowanie pleonazmów i innych form nadmiarowości językowej jest niewłaściwe. Zwolennicy tego poglądu wychodzą z założenia, że takich konstrukcji powinno się unikać[1][2].

Wiedza lingwistyczna wskazuje na to, że obecność elementów redundantnych jest typową i naturalną cechą struktury języka[1][2][3]. Redundancja występuje w każdym języku, przy czym bywa spotykana na różnych płaszczyznach (w tym np. w morfologii)[1]. W niektórych przypadkach efekt redundancji językowej jest nieunikniony, np. w konstrukcjach gramatycznych[2][4] takich jak „ta piękna wioska” (chorw. to lijepo selo), gdzie poszczególne składniki wyrażenia niosą powtórzoną informację o rodzaju, liczbie i przypadku gramatycznym[1][5]. Podobnie w angielskim zdaniu „there are two books” (liczba mnoga jest wyrażana trzy razy – poprzez formę are, liczebnik two i sufiks -s)[6]. Redundancja ułatwia dekodowanie przekazu i porozumiewanie się (np. kiedy dana osoba szybko mówi, ma wadę wymowy, posługuje się innym dialektem czy też rozmówca ma problemy ze słuchem)[1].

Redundancja może także służyć nadaniu wypowiedzi dodatkowego zabarwienia stylistycznego[2]. Czasem wyraża pewne znaczenia pragmatyczne[7]. Nadmiarowość opcjonalna, łatwa do wyeliminowania, jest jednak typowym przedmiotem krytyki normatywnej, która sprzeciwia się rozwlekłości stylu, stosowaniu pleonazmów i powtórzeń[4], a posługiwanie się nią bywa uważane za oznakę braku wykształcenia[2]. W odróżnieniu od redundancji obligatoryjnej, przejawiającej się wyłącznie na płaszczyźnie gramatyki, redundancja opcjonalna może przybierać również charakter leksykalny (przede wszystkim powtórzenia), dyskursywny bądź sytuacyjny (przekazywanie informacji wynikających z kontekstu)[4]. Redundancja w gramatyce nie daje się wyeliminować, gdyż prowadziłoby to do niegramatyczności wyrażeń; nie spotyka się zatem z krytyką[1].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g Starčević, Kapović i Sarić 2019 ↓, s. 312.
  2. ↑ a b c d e FilipF. Berlengi FilipF., Prescriptivism and Language Ideologies: A Comparison between Croatian and English Usage Guides, Uniwersytet w Zagrzebiu, 2018, s. 10, 22  (ang.).
  3. ↑ Kapović, Starčević i Sarić 2016 ↓, s. 63–64.
  4. ↑ a b c Pál 2005 ↓, s. 56–58.
  5. ↑ Kapović, Starčević i Sarić 2016 ↓, s. 63.
  6. ↑ AnaA. Lado AnaA., Teaching Beginner ELLs Using Picture Books: Tellability, Thousand Oaks: Corwin Press, 2012, s. 35, ISBN 978-1-4522-3523-3, OCLC 1007860261  (ang.).
  7. ↑ Starčević, Kapović i Sarić 2019 ↓, s. 313.

Bibliografia

  • MateM. Kapović MateM., AnđelA. Starčević AnđelA., DaliborkaD. Sarić DaliborkaD., O preskripciji i preskriptivizmu u Hrvatskoj, [w:] BarbaraB. Kryżan-Stanojević (red.), Jezična politika: između norme i jezičnog liberalizma, Zagreb: Srednja Europa, 2016, s. 45–67, ISBN 978-953-7963-47-7, OCLC 970772545  (chorw.).
  • HeltaiH. Pál HeltaiH., Explicitation, Redundancy, Ellipsis and Translation, [w:] KrisztinaK. Károly, ÁgotaÁ. Fóris (red.), New Trends in Translation Studies: In Honour of Kinga Klaudy, Budapest: Akadémiai Kiadó, 2005, s. 45–75, ISBN 978-963-05-8257-5, OCLC 63519254  (ang.).
  • AnđelA. Starčević AnđelA., MateM. Kapović MateM., DaliborkaD. Sarić DaliborkaD., Jeziku je svejedno, Zagreb: Sandorf, 2019, ISBN 978-953-351-115-3, OCLC 1126555222  (chorw.).