Ignacy Zaborowski

Data urodzenia

2 listopada 1754

Data i miejsce śmierci

10 stycznia 1803
Warszawa

Miejsce pochówku

cmentarz Powązkowski w Warszawie

Prowincjał zakonu pijarów

Okres sprawowania

1802–1803

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

łaciński

Inkardynacja

Zakon Kleryków Regularnych Ubogich Matki Bożej Szkół Pobożnych

Śluby zakonne

Multimedia w Wikimedia Commons

*Logarytmy dlá szkół narodowych*, 1787 – okładka

Ignacy Zaborowski (ur. 2 listopada 1754 w województwie ruskim, zm. 10 stycznia 1803 w Warszawie) – polski pijar, matematyk i geodeta, profesor geometrii, członek Towarzystwa do Ksiąg Elementarnych, autor podręcznika Geometria praktyczna i Logarytmy dla szkół narodowych – pierwszych polskich tablic logarytmicznych, za które uzyskał od króla Stanisława Augusta Poniatowskiego Medal Merentibus.

Życiorys

Naukę rozpoczął w szkole pijarów w Złoczowie. Wykładał w szkole pijarskiej w Warężu, Łomżyńskiej Szkole Pijarskiej (obecnie I Liceum Ogólnokształcące im. Tadeusza Kościuszki w Łomży) i Collegium Nobilium pijarów w Warszawie, gdzie w latach 1799–1801 pełnił funkcję rektora. W 1791 wprowadził dla swoich uczniów praktyki wakacyjne inżynieryi na dziedzińcu żoliborskim^[2] (prawdopodobnie mowa o dziedzińcu koszar Gwardii Pieszej Koronnej). Pełnił funkcję egzaminatora krajowego geodetów (egzaminator jeometrów publicznych przy Komisji Edukacji). Przełożony szkół warszawskich (kurator), jeden z czterech doradców zgromadzenia pijarów^[2], od 1800 członek Towarzystwa Przyjaciół Nauk, od 1802 prowincjał pijarów.

Pochowany w kościele oo. pijarów przy ul. Długiej. Po powstaniu listopadowym, gdy rosyjskie władze zaborcze przekazały kościół Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej, skrycie pochowany w zbiorowej, nieoznaczonej mogile pod alejką^[3] między kwaterami 7 i 9 na cmentarzu Powązkowskim (miejsce mogiły wskazuje tablica z napisem: „w pobliżu tej tablicy spoczywają pod drogą cmentarną w nieoznakowanej mogile zbiorowej usunięci przez zaborcę z kościoła przy ul. Długiej po Powstaniu Listopadowym i tu skrycie pogrzebani księża pijarzy:... ks. Ignacy Zaborowski +1803 autor pierwszych logarytmów polskich... I wielu innych... Requiescant in pace” wmurowana z inicjatywy o. Innocentego Buby – zob. zdjęcie).

Był członkiem rzeczywistym Towarzystwa Warszawskiego Przyjaciół Nauk^[4].

Prace

podręczniki:

Jeometria praktyczna (1786)
Logarytmy dlá szkół narodowych (1787)
Tablice matematyczne (1797)
Geometria wiejska (nieukończona)

tłumaczenia:

Obermajer, Fulgenty. Arytmetyka praktyczna kieszonkowa, Porywcze codzienne trafiające się rachunki, przy redukcyach monet, przy kupi i przedaży, z wielką łatwością odprawująca przez taryfę, o której na samym czele kładnie się informacya.

Przypisy

↑ Znicze oznaczają orientacyjne położenie mogiły pod alejką.
↑ ^a ^b Franciszek, Xawery Dmochowski: Pisma rozmaite cz. 2. Warszawa: N. Glücksberga, 1826, s. 212.
↑ ”...Od lewego krańca ściany zamykającej zakrystię kościółka powązkowskiego, licząc osiem kroków w linii prostej w głąb cmentarza, spoczywają w ziemi kości Stanisława Konarskiego, Onufrego Kopczyńskiego i wielu jeszcze innych zasłużonych dobrze krajowi pijarów. Nie ma tu najmniejszego śladu dla uwiecznienia ich pamięci, przechodzi nawet tędy żwirowa droga, którą z kościoła przenoszą do grobowisk ciała zmarłych na cmentarz. ... Kiedy jednakże wkrótce z kościoła tego uprzątnąć kości zmarłych Pijarów musieli, i te szczątki wielkiego łacińskiego poety, wraz z tamtymi wynieśli, i równo ze świtem odprowadziwszy na cmentarz Powązkowski, w miejscu przez nas wskazanem złożyli. Tu więc leżą kości oprócz [Macieja Kazimierza] Sarbiewskiego: Stanisława Konarskiego... Ignacego Zaborowskiego...” za: Kazimierz Władysław Wóycicki: Cmentarz Powązkowski pod Warszawą tom II. Warszawa, 1856. s. 94-95. [dostęp 2009-03-25]. (pol.).
↑ Aleksander Kraushar, Towarzystwo Warszawskie Przyjaciół Nauk 1800-1832 : monografia historyczna osnuta na źródłach archiwalnych. Ks. 4, Czasy polistopadowe: epilog: 1831-1836, 1906, s. 486.

Linki zewnętrzne

Jerzy Przywara: Ignacy Zaborowski (1754-1803). Geoforum. [dostęp 2009-04-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (27 września 2007)]. (pol.).
Franciszek Ksawery Dmochowski: Wiadomość o życiu i pismach Ignacego Zaborowskiego w: Pisma rozmaite, s. 210-213. Warszawa, 1820, zdigitalizowane Books Google. [dostęp 2009-04-15]. (pol.).
Zaborowski, I.: Logarytmy dlá szkół narodowych. Warszawa, 1787
Ignacy Zaborowski: Jeometrya praktyczna. Warszawa, 1792, II wydanie, zdigitalizowane Books Google. [dostęp 2009-04-15]. (pol.).
Zaborowski, I: Jeometrya Praktyczna, Warszawa, 1786
Publikacje Ignacego Zaborowskiego w bibliotece Polona