Józef Prower

Józef Prower
Ilustracja
Józef Prower
Data i miejsce urodzenia

1917
Wiedeń

Data śmierci

1976

Wyznanie

wolni chrześcijanie

Kościół

ZKE

Józef Prower (ur. 1917, zm. 1976) – duchowny Zjednoczonego Kościoła Ewangelicznego (ZKE), muzyk, tłumacz, wydawca literatury religijnej, kaznodzieja i działacz wolnych chrześcijan.

Życiorys

Urodził się 19 maja 1917 roku w Wiedniu. Po ukończeniu Konserwatorium Muzycznego w Katowicach wyjechał na fundowane przez wojewodę śląskiego stypendium do Anglii. Tu zapoznał się z nauką braci plymuckich[1]. Podczas II wojny światowej zgłosił się jako ochotnik do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Służył jako tłumacz sztabowy[2].

W 1946 roku wrócił do Polski, zamieszkał w Bielsku-Białej. Pracował jako nauczyciel muzyki, a ponadto był kaznodzieją wolnych chrześcijan. W 1948 roku ożenił się z Anną Mrózek, nauczycielką muzyki i podjął pracę w szkole muzycznej w Chorzowie[3]. Przez pewien okres pracował w Państwowej Filharmonii Śląskiej w Katowicach[4]. Grał utwory na skrzypce, spośród kompozytorów najwyżej cenił Bacha[5].

4 czerwca 1948 roku UB założyło na niego oraz jego teściowi Józefowi Mrózkowi sprawę agenturalnego rozpoznania pod kryptonimem „Wierny”[6].

We wrześniu 1950 roku w ramach ogólnopolskiej akcji aresztowania duchownych ZKE został uwięziony przez Urząd Bezpieczeństwa. Po 1956 roku zaangażował się w działalność wydawnictwa ZKE, tłumacząc dla tej instytucji na język polski klasyczne pozycje literatury ewangelikalnej[2].

W 1955 roku przeprowadził się do Bielska-Białej. Przez kilka lat pracował w szkole muzycznej, następnie z powodu choroby serca przeszedł na rentę inwalidzką. Po przejściu na emeryturę poświęcił się pracy przekładowej[4]. Dokonywał przekładów głównie z języka angielskiego. Niektóre książki ukazywały się w formie serii, np. Szkice Biblijne (18 tomów) i Poznaj Biblię (18 tomów). Brał udział w przygotowaniu śpiewników nutowych[5]. Dzięki jego zabiegom ZKE wydał więcej książek niż jakikolwiek inny Kościół protestancki w okresie Polski Ludowej. Był również tłumaczem gości zagranicznych, tłumaczył z angielskiego i niemieckiego[7].

Był szeroko zapraszanym kaznodzieją i angażował się ekumenicznie. Poza ZKE Słowem Bożym usługiwał m.in. w zborach luterańskich i baptystycznych, a pod koniec życia także w kościele katolickim[7].

Zmarł 11 lipca 1976[8].

Upamiętnienie

Jego postać upamiętnia książka Tadeusza Żądło pt. Józef Prower. Człowiek rzeczy wielkich, niedocenianych i niezauważanych przez innych (Wydawnictwo Idea, Bielsko-Biała 2007, ISBN 978-83-901362-7-1) oraz specjalna strona internetowa[9].

Przypisy

  1. M 1979 ↓, s. 85.
  2. a b Zieliński 2013 ↓, s. 347.
  3. M 1979 ↓, s. 86.
  4. a b M 1976 ↓, s. 20.
  5. a b M 1979 ↓, s. 87.
  6. Jańczuk 2017 ↓, s. 68.
  7. a b M 1979 ↓, s. 88.
  8. M 1979 ↓, s. 90.
  9. Józef Prower [online] [dostęp 2020-07-12]  (pol.).

Bibliografia

  • Leszek Jańczuk. Rola agentury w inwigilacji środowiska ewangelikalnego ZKE, ZKCh i KCHWE w latach 1946-1950. „Studia Theologica Pentecostalia”. 5, s. 45-76, 2017. 
  • P M. Józef Prower. „Chrześcijanin”. 11, s. 20-21, 1976. 
  • P M: Józef Prower. W: Kalendarz Chrześcijanina 1979. pod red. E. Czajko, M. Kwiecień, R. Tomaszewski. Warszawa: Zjednoczony Kościół Ewangeliczny, 1979, s. 85-90.
  • Tadeusz J. Zieliński: Protestantyzm ewangelikalny. Studium specyfiki religijnej. Warszawa: 2013, s. 347. ISBN 978-83-60131-46-6.

Linki zewnętrzne

  • Józef Prower w Katalogu Biblioteki Narodowej. alpha.bn.org.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-15)].
  • A. Ciućka, Kryptonim „Alfa”, czyli Józef Prower pod nadzorem bezpieki Ekumenizm.pl (2016)
  • ISNI: 0000000113382317
  • VIAF: 165578701
  • PLWABN: 9810693029605606
  • NUKAT: n95201668
  • WorldCat: viaf-165578701