James Spader

James Spader (2014)

Imię i nazwisko

James Todd Spader

Data i miejsce urodzenia

7 lutego 1960
Boston

Zawód

aktor

Współmałżonek

Victoria Spader
(1987–2004; rozwód)

Lata aktywności

od 1978

Multimedia w Wikimedia Commons

James Todd Spader^[1] (ur. 7 lutego 1960 w Bostonie) – amerykański aktor filmowy i telewizyjny.

Życiorys

Wczesne lata

Urodził się w Bostonie^[2] w Massachusetts jako syn pary nauczycielskiej - Jean (z domu Fraser) i Stoddarda Greenwooda „Todda” Spadera^[3]. Jego rodzice byli zaprzyjaźnieni z rodziną Kennedych. Studiował na Phillips Andover Academy w Andover w stanie Massachusetts, gdy w wieku siedemnastu lat rozpoczął karierę aktorską w Nowym Jorku. Dorabiał jako kelner, stajenny i kierowca ciężarówki. Uczęszczał na kurs aktorski w Michael Cheker Studios.

Kariera

Zadebiutował w niezależnej komedii Drużyna piłkarska (Team-Mates, 1978). Niedługo potem zagrał postać brata głównej bohaterki granej przez Brooke Shields w melodramacie Niekończąca się miłość (Endless Love, 1981) i pojawił się w telewizyjnych produkcjach – NBC Kokaina: jedna ludzka pokusa (Cocaine: One Man’s Seduction, 1983) u boku Pameli Bellwood, ABC Zabójca w rodzinie (A Killer in the Family, 1983) jako syn głównego bohatera (Robert Mitchum) z udziałem Erica Stoltza, komedii Barry’ego Levinsona CBS Diner (1983) z Michaelem Madsenem, NBC Drzewo genealogiczne (The Family Tree, 1983) u boku Anne Archer i Joanny Cassidy, NBC Sekrety rodzinne (Family Secrets, 1984) z Stefanie Powers i Gary Sinise oraz sitcomie NBC Frasier (1994).

Zagrał w dramacie sensacyjnym Gang Tuff (Tuff Turf, 1985) z Robertem Downeyem Jr., komedii romantycznej Dziewczyna w różowej sukience (Pretty in Pink, 1986), melodramacie kryminalnym Mniej niż zero (Less Than Zero, 1987) jako diler narkotykowy i dramacie kryminalnym Olivera Stone’a Wall Street (1987).

Kreacja młodego męża, który pod wpływem żony przyjaciela na nowo odkrywa miłość w dramacie Stevena Soderbergha Seks, kłamstwa i kasety wideo (Stevena Soderbergha, 1989) przyniosła mu nagrodę jury na Festiwalu Filmowym w Cannes. W kontrowersyjnym dramacie Biały pałac (White Palace, 1990) wystąpił w roli młodego wdowca, który romansuje z dużo starszą od siebie kobietą (Susan Sarandon). W filmie fantastycznonaukowym Rolanda Emmericha Gwiezdne wrota (Stargate, 1994) pojawił się jako ambitny egiptolog doktor Daniel Jackson.

Za rolę prawnika Alana Shore w serialu ABC Praktyka (The Practice, 2003–2004) otrzymał nagrodę Emmy, rola ta w spin-offie serialu ABC Orły z Bostonu (Boston Legal, 2004–2008) przyniosła mu dwukrotnie nagrodę Emmy, Satelitę i nominację do nagrody Złotego Globu. Za główną rolę w serialu Czarna Lista otrzymał nominację do Złotego Globu (najlepszy aktor pierwszoplanowy w serialu dramatycznym) za rok 2014 i 2015.

W 1987 poślubił Victorię Kheel, z którą ma dwóch synów – Sebastiana (ur. 1989) i Elijaha (ur. 1992). W 2004 doszło do rozwodu. W 2002 związał się z modelką Leslie Stefanson, z którą ma syna Nathaneala (ur. w sierpniu 2008).

Filmografia

Obsada aktorska

Team-Mates (1978) jako Jimmy
Niekończąca się miłość (1981, Endless Love) jako Keith
A Killer in the Family (1983) jako Donny Tison
Diner (1983) jako Fenwick
Cocaine: One Man’s Seduction (1983) jako Buddy Gant
The Family Tree (1983) jako Jack Nichols
Sekrety rodzinne (1984, Family Secrets) jako Lowell Everall
Starcrossed (1985) jako Joey Callaghan
Gang Tuff (1985, Tuff Turf) jako Morgan Hiller
The New Kids (1985) jako Eddie Dutra
Dziewczyna w różowej sukience (1986, Pretty in Pink) jako Jeff
Manekin (1987, Mannequin) jako pan Richards
Baby Boom (1987) jako Ken Arrenberg
Mniej niż zero (1987, Less Than Zero) jako Rip
Wall Street (1987) jako Roger Barnes
Powrót Kuby Rozpruwacza (1988, Jack's Back) jako John/Rick Westford
Seks, kłamstwa i kasety wideo (1989, Sex, Lies, and Videotape) jako Graham Dalton
The Rachel Papers (1989) jako Deforest
Biały pałac (1990, White Palace) jako Max Baron
Zły wpływ (1990, Bad Influence) jako Michael Boll
Barwy prawdy (1991, True Colors) jako Tim Gerrity
Miasteczko Storyville (1992, Storyville) jako Cray Fowler
Bob Roberts (1992) jako Chuck Marlin
Magia przypadku (1993, The Music of Chance) jako Jack Pozzi
Wyśniona kochanka (1994, Dream Lover) jako Ray Reardon
Wilk (1994, Wolf) jako Stewart Swinton
Gwiezdne wrota (1994, Stargate) jako Daniel Jackson
Dwa dni z życia doliny (1996, 2 Days in the Valley) jako Lee Woods
Crash: Niebezpieczne pożądanie (1996, Crash) jako James Ballard
Wyrzucony na brzeg (1997, Driftwood) jako mężczyzna
Klucze do miasta (1997, Keys to Tulsa) jako Ronnie Stover
Kancelaria adwokacka (1997–2004, The Practice) jako Alan Shore (2003–2004)
Intensywna terapia (1997, Critical Care) jako dr Werner Ernst
Goście z zaświatów (1999, Curtain Call) jako Stevenson Lowe
Obserwator (2000, The Watcher) jako Joel Campbell
Supernova (2000, Supernova) jako Nick Vanzant
Slow Burn (2000) jako Marcus
Sekrety miłości (2001, Speaking of Sex) jako dr Klink
The Stickup (2001) jako Parker
Sekretarka (2002, Secretary) jako E. Edward Grey
Na własne oczy (2003, I Witness) jako Douglas Draper
Łowca obcych (2003, Alien Hunter) jako Julian Rome
Akta z Pentagonu (2003, The Pentagon Papers) jako Daniel Ellsberg
Orły z Bostonu (2004, Boston Legal) jako Alan Shore
Cień strachu (2004, Shadow of fear) jako William Ashbury
Kamień życzeń – magiczne przygody (2009, Shorts) jako pan Black
Biuro (2011–2012, The Office) jako Robert California
Czarna lista (2013–2023, The Blacklist) jako Raymond Reddington, pseudonim „Red”
Avengers: Czas Ultrona (2015, Avengers: Age of Ultron) jako Ultron

Gościnnie

Kroniki Seinfelda (1997, Seinfeld) jako Jason 'Stanky' Hanky
Frasier (1994) jako Steven (głos)
Discovery Atlas – Chiny bez tajemnic (2006) narrator

Przypisy

↑ James Spader. Listal. [dostęp 2018-01-02]. (ang.).
↑ Personalidade: James Spader (EUA). InterFilmes.com. [dostęp 2018-01-02]. (port.).
↑ James Spader Biography (1960–). Film Reference. [dostęp 2018-01-02]. (ang.).

Linki zewnętrzne

James Spader w bazie IMDb (ang.)
James Spader w bazie Filmweb
James Spader w bazie Notable Names Database (ang.)

Nagroda za pierwszoplanową rolę męską na Festiwalu Filmowym w Cannes

Festiwal Filmowy w Cannes

1946–1959	Ray Milland (1946) Edward G. Robinson (1949) Michael Redgrave (1951) Marlon Brando (1952) Charles Vanel (1953) Boris Andriejew / Aleksiej Batałow / Boris Bitiukow / Nikołaj Gricenko / Pawieł Kadocznikow / Boris Kokowkin / Siergiej Kuriłow / Siergiej Łukjanow / Wadim Miedwiediew / Nikołaj Siergiejew / Spencer Tracy (1955) John Kitzmiller (1957) Paul Newman (1958) Bradford Dillman / Dean Stockwell / Orson Welles (1959)
1960–1979	Anthony Perkins (1961) Murray Melvin / Ralph Richardson/ Jason Robards / Dean Stockwell (1962) Richard Harris (1963) Antal Páger / Saro Urzì (1964) Terence Stamp (1965) Per Oscarsson (1966) Oded Kotler (1967) Jean-Louis Trintignant (1969) Marcello Mastroianni (1970) Riccardo Cucciolla (1971) Jean Yanne (1972) Giancarlo Giannini (1973) Jack Nicholson (1974) Vittorio Gassman (1975) José Luis Gómez (1976) Fernando Rey (1977) Jon Voight (1978) Jack Lemmon (1979)
1980–1999	Michel Piccoli (1980) Ugo Tognazzi (1981) Jack Lemmon (1982) Gian Maria Volonté (1983) Alfredo Landa / Francisco Rabal (1984) William Hurt (1985) Michel Blanc / Bob Hoskins (1986) Marcello Mastroianni (1987) Forest Whitaker (1988) James Spader (1989) Gérard Depardieu (1990) John Turturro (1991) Tim Robbins (1992) David Thewlis (1993) Ge You (1994) Jonathan Pryce (1995) Daniel Auteuil / Pascal Duquenne (1996) Sean Penn (1997) Peter Mullan (1998) Emmanuel Schotté (1999)
2000–2019	Tony Leung Chiu Wai (2000) Benoît Magimel (2001) Olivier Gourmet (2002) Muzaffer Özdemir / Mehmet Emin Toprak (2003) Yūya Yagira (2004) Tommy Lee Jones (2005) Jamel Debbouze / Samy Naceri / Roschdy Zem / Sami Bouajila / Bernard Blancan (2006) Konstantin Ławronienko (2007) Benicio del Toro (2008) Christoph Waltz (2009) Javier Bardem / Elio Germano (2010) Jean Dujardin (2011) Mads Mikkelsen (2012) Bruce Dern (2013) Timothy Spall (2014) Vincent Lindon (2015) Shahab Hosseini (2016) Joaquin Phoenix (2017) Marcello Fonte (2018) Antonio Banderas (2019)
2020–	Caleb Landry Jones (2021) Song Kang-ho (2022) Kōji Yakusho (2023)