Jewgienij Baratynski

Jewgienij Baratynski

Евге́ний Абра́мович Бараты́нский

Data i miejsce urodzenia	2 marca 1800 Mara
Data i miejsce śmierci	11 lipca 1844 Neapol
Narodowość	rosyjska
Język	rosyjski
Dziedzina sztuki	literatura
Epoka	romantyzm
Ważne dzieła
Finlandia
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Jewgienij Abramowicz Baratynski, ros. Евге́ний Абра́мович Бараты́нский (Boratynski; ur. 19 lutego^?/3 marca 1800 we wsi Mara w guberni tambowskiej, zm. 11 lipca 1844 w Neapolu)^[1] – oficer wojska rosyjskiego^[2], poeta, przedstawiciel rosyjskiego romantyzmu^[1], prekursor symbolizmu^[3][4].

Życiorys

Młodość

Pochodził z rodziny szlacheckiej^[5] o polskich korzeniach^[2]. Był synem generała^[6] Abrama Andriejewicza Baratyńskiego i Aleksandry Fiodorownej. Urodził się jako pierwsze z ośmiorga rodzeństwa^[5]. Należał do Korpusu Paziów, z którego został wykluczony^[2] za samowolne działanie^[6]. W 1819 roku został powołany do wojska jako szeregowiec w Petersburgu, a rok później w Finlandii, gdzie służył przez kolejne 6 lat^[2]. W 1826 roku podniesiono go do godności oficera, jednak Baratynski zrezygnował z dalszej kariery wojskowej^[6], przeprowadzając się do Moskwy^[2]. 9 czerwca 1826 zawarł związek małżeński z Anastasią Lwowną Engelhardt^[5].

Działalność literacka

Debiut literacki Jewgienija Baratynskiego miał miejsce w 1819 roku. W 1827 i 1835 wydano zestawione utwory poetyckie jako zbiory "Stichotworienija"^[7]. Tworzył przede wszystkim lirykę refleksyjną, rozwijającą romantyczne wątki filozoficzne^[1]. Pisał elegie erotyczne, psychologiczne i medytacyjne^[8].

Był członkiem Wolnego Towarzystwa Miłośników Piśmiennictwa Rosyjskiego. Nawiązał bliskie relacje z Aleksandrem Puszkinem. Przyjaźnił się z Adamem Mickiewiczem, będąc jednocześnie miłośnikiem jego twórczości^[4]. Pisał wiersze poświęcone polskiemu wieszczowi^[1][3]. Elegie i fraszki Baratynskiego referowane były w salonach literackich^[5]. Sam Baratyński był regularnym gościem salonu artystycznego Zinaidy Wołkońskiej^[9].

W 1842 roku wydano ostatni tom poezji rosyjskiego romantyka zatytułowany "Sumierki", nacechowany tragizmem i pesymizmem^[8] związanym z odczuwaniem przez poetę nieuniknionych zakrętów historycznych. Ich brak zrozumienia kreowało elegijny nastrój jego poezji, prowadziło do traktowania życia jako ofiary śmierci, a prawdy jako zagłady szczęścia^[4].

Przekładaniem literatury Baratynskiego na język polski zajmował się Andrzej Lewandowski^[10].

Wybrane utwory

Na podstawie materiału źródłowego^[4]:

• Finlandia (1820);
• Razłuka (1820);
• Buria (1824);
• Leda (1825);
• Eda (1826);
• Najada (1827);
• Nie bojsia jedkich osużdienij (1827);
• Bał (1828);
• Nie podrażaj (1828);
• Posledniaja smiert’ (1828);
• Rodina (1828);
• Nałożnica (1831);
• Na smiert’ Gete (1833);
• Foslednij poet (1835);
• Osień (1837);
• Mudriecu (1840);
• Firoskaf (1844).

Przypisy