Kaplica Bożego Grobu w Przeworsku

Kaplica Bożego Grobu w Przeworsku
A-309 z 27.11.1952 (decyzja: zespół klasztorny bożogrobców)[1]
Ilustracja
Wnętrze kaplicy Grobu Bożego
Państwo

 Polska

Miejscowość

Przeworsk

Wyznanie

Katolickie

Kościół
Historia
Data rozpoczęcia budowy

1692

Dane świątyni
Styl

Barok

Położenie na mapie Przeworska
Mapa konturowa Przeworska, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kaplica Bożego Grobu w Przeworsku”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Kaplica Bożego Grobu w Przeworsku”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kaplica Bożego Grobu w Przeworsku”
Położenie na mapie powiatu przeworskiego
Mapa konturowa powiatu przeworskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kaplica Bożego Grobu w Przeworsku”
Ziemia50°03′27″N 22°29′24″E/50,057500 22,490000
Multimedia w Wikimedia Commons
Kaplica Bożego Grobu

Kaplica Bożego Grobu w Przeworsku – kaplica przy bazylice kolegiackiej w Przeworsku, w której znajduje się stały ołtarz będący wierną repliką z bazyliki Grobu Świętego w Jerozolimie[2].

Prace nad dobudowaniem kaplicy do bazyliki rozpoczęte zostały w 1697 roku, zaś konsekrację przeprowadzono w 1727 r. W połowie XIX w., po śmierci ostatniego z przeworskich bożogrobców, kaplica została zamknięta i opuszczona. W latach 1968-1969 kaplicę uporządkowano i wyremontowano, m.in. odtwarzając sztukaterię, przywrócono też wykonaną w 1821 r. polichromię[3].

Kaplica posiada wyraźnie barokowy wystrój. Wejście do niej prowadzi przez bogato zdobione odrzwia z czarnego marmuru z drzwiami z kutego żelaza. We wnętrzu na centralnym miejscu znajduje się wykonany w 1712 roku Boży Grób. W jego ścianę został wmurowany jako relikwia kamień z jerozolimskiego oryginału. Ściany zdobi neoklasyczna dekoracja malarska z około 1845 roku z fragmentem starej polichromii. Na ścianach bocznych znajdują się ołtarze z XVIII wieku: „Złożenie do Grobu” oraz „Niewiasty i uczniowie przy pustym Grobie”.

Istnienie kaplicy związane jest z zakonem Kanoników Regularnych Stróżów Grobu Chrystusowego zwanych bożogrobcami lub miechowitami, którzy przybyli do Przeworska w 1394 roku, sprawując w tej parafii posługę do 1846 roku. Dziś kościół wraz z kaplicą Grobu Pańskiego stanowi sanktuarium, a także atrakcję turystyczną.

W 2007 obiekt zajął 5. miejsce w plebiscycie gazety „Nowiny” na 7 cudów Podkarpacia[4].

W podziemiach kaplicy spoczywają między innymi członkowie rodu Lubomirskich oraz prepozyci klasztoru Bożogrobców[5][6]:

  • Józef Lubomirski i jego dwie żony: Katarzyna Lubomirska z Bełżyckich oraz Teresa Lubomirska z Mniszchów
  • Dorota Lubomirska
  • Henryk Lubomirski
  • Andrzej Lubomirski
  • Franciszek Chodowicz
  • Piotr Gogoliński
  • Wacław Muratowicz
  • Józef Drozdowski
  • Teofil Zaczyński

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podkarpackie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 marca 2024 .
  2. Kaplica Bożego Grobu otwarta tylko w święta na wiadomosci.gazeta.pl (Dostęp: 2007-04-06). [dostęp 2011-09-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-04-27)].
  3. Franciszek Mróz. Sanktuaria i kaplice Bożego Grobu w Polsce. „Peregrinus Cracoviensis”. 8, s. 79-113, 2000. Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego. ISSN 1425-1922. 
  4. Siedem cudów po polsku. tvn24.pl.
  5. Pogrzeb państwowy śp. Andrzeja Księcia Lubomirskiego ostatniego Ordynata Przeworskiego. 2024-01-20. [dostęp 2024-01-22]. (pol.).
  6. Trwają przygotowania do pogrzebu księcia Andrzeja Lubomirskiego. 2024-01-17. [dostęp 2024-01-22]. (pol.).

Linki zewnętrzne

  • Historia bazyliki. bazylika.przeworsk.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-11-23)].