Komisja Grobów Wojennych Wspólnoty Narodów
| Język roboczy | |||
|---|---|---|---|
| Siedziba | Maidenhead, Anglia | ||
| Członkowie | 6 | ||
| Prezydent | Edward (książę Kentu) | ||
| Utworzenie | 21 maja 1917 | ||
| |||
| Strona internetowa | |||
Komisja Grobów Wojennych Wspólnoty Narodów (ang. Commonwealth War Graves Commission, CWGC), do 1960 jako Komisja Grobów Wojennych Imperium Brytyjskiego (ang. Imperial War Graves Commission) – międzynarodowa organizacja rządowa, której podstawowym statutowym zadaniem jest upamiętnianie cywili oraz żołnierzy z państw ze współczesnej Wspólnoty Narodów, poległych w trakcie I oraz II wojny światowej (tj. w okresach: 3 sierpnia 1914 – 31 sierpnia 1921 oraz 3 września 1939 – 31 grudnia 1947)[1][2]. W roku 2019 ma sześciu członków: Wielką Brytanię, Kanadę, Australię, Nową Zelandię, Południową Afrykę oraz Indie.
Została założona w 1914 z prywatnej inicjatywy Fabiana Ware’a jako organizacja pozarządowa w ramach Czerwonego Krzyża[3]. Zajmowała się ona wówczas jedynie prowadzeniem rejestru pochówków. W marcu 1915 organizacja została włączona do struktury armii brytyjskiej[3]. 21 maja 1917 została formalnie ustanowiona jako odrębna od armii, rządowa organizacja o zadaniach zbliżonych do teraźniejszych[1]. Funkcjonowała wówczas jako Komisja Grobów Wojennych Imperium Brytyjskiego. W 1960 nazwę zmieniono na obecną[4]. Organizacja nigdy nie była częścią Wspólnoty Narodów, choć ściśle ze sobą współpracują[5].
Komisja sprawuje opiekę nad ok. 23 tys. cmentarzami (z czego sama założyła ok. 2,5 tys.) w 153 krajach, na których spoczywa ok. 1,7 mln zmarłych, będących obywatelami krajów należących do Wspólnoty Narodów. Ponadto opiekuje się ok. 65 tys. grobów osób o innej przynależności państwowej[6]. Oprócz opieki nad cmentarzami organizacja wznosi pomniki oraz prowadzi działalność naukową i edukacyjną[7].
W Polsce Komisja opiekuje się grobami 1289 osób, pochowanych na pięciu cmentarzach znajdujących się: w Krakowie (na cmentarzu Rakowickim), w Poznaniu (na tamtejszym Cmentarzu Wojennym Wspólnoty Brytyjskiej), w Malborku, w Lidzbarku Warmińskim oraz w Popielowie k. Opola[8].
Upamiętnienie zmarłych jest czynione przez Komisję wedle jednolitej estetyki we wszystkich miejscach pamięci[9]. Stałym elementem cmentarzy jest tzw. Krzyż Ofiarności (ang. Cross of Sacrifice), oraz ustawione w rzędach pionowe kamienne nagrobki jasnej barwy z imiennym oznaczeniem zmarłego[10][8]. Na większych nekropoliach (mających powyżej tysiąca grobów) umiejscawiany jest dodatkowo tzw. Kamień Pamięci (ang. Stone of Remembrance) będący formą pomnika[11]. Projektantami miejsc pamięci byli architekci Reginald Blomfield, Herbert Baker oraz Edwin Lutyens. Inskrypcje zostały określone przez pisarza Rudyarda Kiplinga[12].
Przypisy
- ↑ a b Amos J.A.J. Peaslee Amos J.A.J., International governmental organizations. Constitutional documents, wyd. 2, Londyn 1974, s. 300, ISBN 90-247-1601-2 (ang.).
- ↑ Commonwealth War GravesC.W.G. Commission Commonwealth War GravesC.W.G., About Us [online], cwgc.org [dostęp 2019-07-12] (ang.).
- ↑ a b Major General Sir Fabian Ware [online] [zarchiwizowane z adresu 2013-12-28] (ang.).
- ↑ EdwinE. Gibson EdwinE., G. KingsleyG.K. Ward G. KingsleyG.K., Courage Remembered: The Story Behind the Construction and Maintenance of the Commonwealth’s Military Cemeteries and Memorials of the Wars of 1914–18 and 1939–45, Londyn: Stationery Office Books, 1989, s. 63, ISBN 0-11-772608-7 (ang.).
- ↑ CommonwealthC. Secretariat CommonwealthC., Lista organizacji współpracujących ze Wspólnotą Narodów [online] [dostęp 2019-07-13] [zarchiwizowane z adresu 2008-11-01] (ang.).
- ↑ Commonwealth War GravesC.W.G. Commission Commonwealth War GravesC.W.G., Annual Report 2012-2013 [online], 31 lipca 2013 [dostęp 2019-07-12] [zarchiwizowane z adresu 2016-09-21] (ang.).
- ↑ CWGC Strategic Plan 2016-2020 [online] [dostęp 2019-07-13] [zarchiwizowane z adresu 2018-12-21] (ang.).
- ↑ a b Instytut Pamięci Narodowej-I.P.N. Poznań Instytut Pamięci Narodowej-I.P.N., Brytyjskie cmentarze wojenne w Polsce. Sto lat działalności Komisji Grobów Wojennych Wspólnoty Narodów [online], Instytut Pamięci Narodowej – Poznań [dostęp 2019-07-11] (pol.).
- ↑ StephenS. Linstead StephenS., HeatherH. Höpfl HeatherH., The Aesthetics of Organization, StephenS. Linstead, HeatherH. Höpfl (red.), Londyn: SAGE Publications Ltd., 2000, s. 180–197, ISBN 978-0-7619-5323-4 (ang.).
- ↑ Commonwealth War GravesC.W.G. Commission Commonwealth War GravesC.W.G., INDIA AND THE COMMONWEALTH WAR GRAVES COMMISSION [online] [dostęp 2019-07-13] (ang.).
- ↑ BarryB. Edward BarryB., The Commonwealth War Graves Commision, „CONTEXT” (107), Institute of Historic Building Conservation, listopad 2008, s. 31 (ang.).
- ↑ History of the CWGC [online], www.cwgc.org [dostęp 2019-12-31] [zarchiwizowane z adresu 2017-10-03] (ang.).
