Kota Batu

Kota Batu (pol. „Kamienny Fort”) – mukim w dystrykcie Brunei-Muara. Polityczne i handlowe centrum królestwa Brunei w XIV–XVII w. Współcześnie znajduje się tu stanowisko archeologiczne, na terenie którego zlokalizowane są Muzeum Brunei, Malajskie Muzeum Technologii oraz Narodowe Muzeum Morskie.

Położenie

Kota Batu położone jest nad rzeką Sungai Brunei, niedaleko jej ujścia do Zatoki Brunei, ok. 5 km od Bandar Seri Begawan[1].

Historia

Początki Brunei nie są do końca poznane[2]. Wiadomo, że na Borneo istniało pre-islamskie królestwo znane Chinom jako Po-ni[2]. Lokalizacja Po-ni nie jest jednoznacznie określona – Po-ni mogło leżeć niedaleko Kuching nad rzeką Sarawak lub nad rzeką Sungai Brunei w Kota Batu[2].

Kota Batu datowane jest na VIII–IX w.[2] Badania archeologiczne wykazały, że Kota Batu było ośrodkiem handlu międzynarodowego od X w. do wieku XVII[1]. Najszybszy rozwój Kota Batu przypada na drugą połowę XIV w. a jego „złoty wiek” na XV–XVI w.[1]

Kota Batu było stolicą sułtanatu, założoną przez sułtana Szarifa Alego (panującego w latach 1425–1432)[3][4]. Wzniesiono tu, przy udziale robotników chińskich, pałac, meczet wraz ze szkołami[3]. Za panowania sułtana Muhammada Hassana (panującego w latach 1582–1598) w Kota Batu znajdował się kompleks dwóch pałaców otoczonych murem[3]. W okresie XIV–XVII w. Kota Batu pełniło funkcję politycznego i handlowego centrum królestwa[4]. Do XXI w. zachowały się m.in. grobowce sułtanów Szarifa Alego i Bolkiaha (panującego w latach 1473–1521)[5].

Współcześnie w Kota Batu znajduje się stanowisko archeologiczne, na terenie którego zlokalizowane są Muzeum Brunei, Malajskie Muzeum Technologii oraz Narodowe Muzeum Morskie[5][4].

Prace archeologiczne

W latach 1952–53 prace wykopaliskowe w Kota Batu prowadził brytyjski archeolog Tom Harrisson (1911–1976)[2]. Odkrył tu m.in. pozostałości prehistorycznych murów, platformę z laterytu pokrytą reliefami z motywami kosmologii hinduistycznej oraz przedmioty kamienne i ceramiczne z epoki chińskiej dynastii Tang[2].

W wyniku prac archeologicznych prowadzonych od 2010 roku odkryto fundamenty bramy miejskiej przypominającej tradycyjne bramy chińskie[6].

Przypisy

  1. a b c Ooi Keat Gin: Brunei – History, Islam, Society and Contemporary Issues. Routledge, 2015, s. 31. ISBN 978-1-317-65998-3. [dostęp 2017-07-02]. (ang.).
  2. a b c d e f Geoffrey C. Gunn: History Without Borders: The Making of an Asian World Region, 1000-1800. Hong Kong University Press, 2011, s. 91. ISBN 978-988-8083-34-3. [dostęp 2017-07-02]. (ang.).
  3. a b c Tsugitaka Sato: Islamic Urbanism. Routledge, 2012, s. 175. ISBN 978-1-136-16959-5. [dostęp 2017-07-02]. (ang.).
  4. a b c Jatswan S. Sidhu: Historical Dictionary of Brunei Darussalam. Rowman & Littlefield, 2016, s. 67–68. ISBN 978-1-4422-6459-5. [dostęp 2017-07-02]. (ang.).
  5. a b Ploysri Porananond, Victor T. King: Tourism and Monarchy in Southeast Asia. Cambridge Scholars Publishing, 2016, s. 34. ISBN 978-1-4438-1661-8. [dostęp 2017-07-02]. (ang.).
  6. Marie-Sybille de Vienne: Brunei: From the Age of Commerce to the 21st Century. NUS Press, 2015, s. 43. ISBN 978-9971-69-818-8. [dostęp 2017-07-02].