Lee Child

Lee Child
Ilustracja
Lee Child (2010)
Imię i nazwisko

Jim Grant

Data i miejsce urodzenia

29 października 1954
Coventry

Narodowość

angielska

Język

angielski

Alma Mater

University of Sheffield

Dziedzina sztuki

literatura

Ważne dzieła
  • Poziom śmierci
  • Elita zabójców
  • 61 godzin
Faksymile
Nagrody

Anthony Award
Najlepszy debiut powieściowy
1998 Poziom śmierci
Barry Award
2005

Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Strona internetowa

Lee Child, właśc. Jim Grant[1] (ur. 29 października 1954[2] w Coventry[2]) – brytyjski pisarz, autor cyklu powieści sensacyjnych, których bohaterem jest Jack Reacher, były major amerykańskiej żandarmerii wojskowej i wagabunda.

Życiorys

Dzieciństwo spędził w Handsworth Wood, peryferyjnej dzielnicy Birmingham, gdzie jego rodzice oraz trzej bracia przeprowadzili się, gdy Jim miał 4 lata. Jego ojciec był urzędnikiem państwowym.

W 1974, mając 20 lat, podjął studia prawnicze na University of Sheffield, nigdy jednak nie zamierzał wykonywać zawodu prawnika. Podczas studiów i po ich zakończeniu pracował w teatrze. W latach 1977–1995 był m.in. asystentem reżysera, reżyserem i dyrektorem programowym w Granada Television (filii ITV) w Manchesterze. Przez kolejne dwa lata był przedstawicielem zarządu firmy do rozmów ze związkami zawodowymi. W wyniku restrukturyzacji Granady został zwolniony i postanowił zająć się pisarstwem jako „najczystszą formą rozrywki”[3]. Pierwszą powieść, Killing Floor (Poziom śmierci), której bohaterem jest Jack Reacher, opublikował jesienią 1997. W lecie następnego roku wraz z żoną i córką przeniósł się do Stanów Zjednoczonych. Na jego wczesną twórczość mieli wpływ znani autorzy literatury przygodowej i sensacyjnej: Enid Blyton, W.E. Johns i Alistair MacLean.

Na przełomie 2008/2009 był pisarzem-rezydentem na Uniwersytecie Sheffiled. Dla 52. studentów uczelni ufundował stypendia Jacka Reachera. Obecnie mieszka na Manhattanie. Oprócz apartamentu nowojorskiego ma też dom na południu Francji.

W 2009 został prezesem organizacji Mystery Writers of America. W 2020 roku dołączył do grona kapituły Nagrody Bookera[4].

Rodzina

Jego żona, Jane[2], jest Amerykanką i działaczką ruchu zielonych. Poznali się na studiach w Sheffield i w 1975 zawarli związek małżeński. Mają córkę – Ruth. Jeden z jego braci, o czternaście lat młodszy, Andrew Grant, również zajmuje się pisaniem powieści sensacyjno-kryminalnych[1].

Twórczość

Cykl z Jackiem Reacherem

  • 1997 Poziom śmierci (Killing Floor)
  • 1998 Umrzeć próbując lub Uprowadzony (Die Trying)
  • 1999 Wróg bez twarzy (Tripwire)
  • 2000 Podejrzany (Running Blind – USA lub The Visitor – Wielka Brytania) (wersja skrócona: Po omacku)
  • 2001 Echo w płomieniach (Echo Burning) (wersja skrócona: Płonące Echo)
  • 2002 Bez pudła lub W tajnej służbie (Without Fail)
  • 2003 Siła perswazji (Persuader)
  • 2004 Nieprzyjaciel (The Enemy)
  • 2005 Jednym strzałem (One Shot) (wersja skrócona: Jeden strzał)
  • 2006 Bez litości (The Hard Way) (wersja skrócona: Na ostro)
  • 2007 Elita zabójców (Bad Luck and Trouble) (wersja skrócona: Pech i kłopoty)
  • 2008 Nic do stracenia (Nothing To Lose) (również ma wersję skróconą)
  • 2009 Jutro możesz zniknąć (Gone Tomorrow)
  • 2010 61 godzin (61 Hours)
  • 2010 Czasami warto umrzeć (Worth Dying For)
  • 2011 Ostatnia sprawa (The Affair)
  • 2012 Poszukiwany (A Wanted Man)
  • 2013 Nigdy nie wracaj (Never Go Back)
  • 2014 Sprawa osobista (Personal)
  • 2015 Zmuś mnie (Make me)
  • 2016 Sto milionów dolarów (Night School)
  • 2017 Adres nieznany (Too Much Time – zbiór opowiadań publikowanych wcześniej w internecie)
  • 2017 Nocna runda (The Midnight Line)
  • 2018 Czas przeszły (Past Tense)
  • 2019 Zgodnie z planem (Blue Moon)
  • 2020 Strażnik (The Sentinel)
  • 2021 Lepiej już umrzeć (Better Off Dead)
  • 2022 Bez Planu B (No Plan 'B')
  • 2023 Sekret ("The Secret'")

E-booki z Jackiem Reacherem (bez odpowiedników papierowych)

  • 2011 Drugi syn (Second Son) – nowela
  • 2012 Deep Down – nowela
  • 2019 Na wagę złota (Cleaning the Gold) wraz z Karin Slaughter – nowela

Antologie

  • 2016 Twarzą w twarz (Lee Child vs Joseph Finder) – opowiadania, różni autorzy
  • 2018 Najlepsze amerykańskie opowiadania kryminalne 2010 (The Best American Mystery Stories 2010) – antologia opowiadań wybranych przez Lee Childa, różni autorzy

Pozostałe

  • 2018 Jack Reacher. Zasady (Jack Reacher Rules)[5]

Nagrody i wyróżnienia

  • 1998 Anthony Award (Poziom śmierci – najlepszy debiut powieściowy)
Barry Award (Poziom śmierci – najlepszy debiut powieściowy)
  • 1999 WH Smith Thumping Good Read Award
  • 2005 The Bob Kellogg Good Citizen Award za wybitne zasługi dla piszącej społeczności Internetu
  • 2011 Honorary Doctor of Letters – honorowy stopień naukowy (doktor literatury, łac. Litterarum doctor) przyznany przez De Montfort University w Leicester[6]
Theakstons Old Peculier Crime Novel of the Year Award za powieść 61 godzin[7]

Ekranizacje

W lipcu 2011 Tom Cruise podpisał umowę z wytwórnią Paramount Pictures na zagranie roli Jacka Reachera w filmie o roboczym tytule: One Shot, realizowanym na podstawie powieści Childa pod tym samym tytułem[8]. Reżyserem i scenarzystą obrazu jest Christopher McQuarrie. Film wszedł na ekrany w grudniu 2012 i ostatecznie nosi tytuł: Jack Reacher. Lee Child wystąpił w nim w epizodycznej roli policjanta dyżurnego.

W październiku 2016 wszedł na ekrany film Jack Reacher: Nigdy nie wracaj, będący adaptacją powieści Nigdy nie wracaj. Autorem scenariusza i reżyserem jest Edward Zwick. W postać tytułową ponownie wcielił się Tom Cruise.

Dnia 4 lutego 2022 na Amazon Prime zadebiutował pierwszy sezon serialu "Reacher." Jest on oparty na pierwszej powieści cyklu – "Poziom śmierci." Tytułową rolę zagrał Alan Ritchson[9].

Przypisy

  1. a b „The New York Times” – Brothers in Crime Writing. [dostęp 2016-04-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-23)].
  2. a b c Encyclopedia of World Biography – Lee Child (ang.) [dostęp 2011-04-02].
  3. Writers Write – A Conversation with Lee Child (ang.) [dostęp 2011-04-02].
  4. Lee Child – biografia, [w:] Granice.pl [online], Granice.pl [dostęp 2024-02-27]  (pol.).
  5. JACK REACHER. ZASADY – Wydawnictwo Albatros [online], Wydawnictwo Albatros [dostęp 2024-02-27]  (pol.).
  6. BBC News – Author Lee Child receives De Montford University degree (ang.) [dostęp 2011-08-26].
  7. 2011 Winner of the Theakstons Old Peculier Crime Novel of the Year. harrogate-festival.org.uk. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-04-08)]. (ang.) [dostęp 2017-02-11].
  8. DaveD. Trumbore DaveD., Tom Cruise Lands Christopher McQuarrie’s „One Shot” [online], Collider [dostęp 2021-10-25] [zarchiwizowane z adresu 2014-03-15]  (ang.).
  9. Reacher. Amazon Studios, Blackjack Films Inc., Paramount Television. 2022-02-04. [dostęp 2022-02-09].

Bibliografia

  • Writers Write – A Conversation with Lee Child (ang.)
  • Encyclopedia of World Biography – Lee Child (ang.)

Linki zewnętrzne

  • Jack Reacher (ang.)
  • ISNI: 000000011478668X
  • VIAF: 100304282
  • LCCN: n96077849
  • GND: 130802263
  • NDL: 00817075
  • LIBRIS: ljx15zh42gfhvs3
  • BnF: 131665940
  • SUDOC: 035094990
  • SBN: LO1V183829
  • NLA: 35569817
  • NKC: jn20000810190
  • BNE: XX1141940
  • NTA: 153413271
  • BIBSYS: 1027483
  • CiNii: DA17872975
  • Open Library: OL6793298A
  • PLWABN: 9810641118605606
  • NUKAT: n02001739
  • J9U: 987007303412005171
  • PTBNP: 1185093
  • LNB: 000132574
  • NSK: 000470058
  • CONOR: 43792227
  • BLBNB: 000392816
  • KRNLK: KAC200706939
  • LIH: LNB:hHt;=B0
  • NE.se: lee-child
  • Catalana: 21507784