Makar Kraucou

Wikipedia:Weryfikowalność
Ten artykuł od 2012-03 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Makar Kraucou
Макар Мацьвеевіч Касьцевіч
Ilustracja
Makar Kraucou
Data i miejsce urodzenia

18 sierpnia 1891
Bobrownia koło Grodna

Data i miejsce śmierci

po 1939
ZSRR

Przebieg służby
Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
Powstanie słuckie

Makar Kraucou (biał. Макар Краўцоў, Makar Kraŭcoŭ; właśc. Makar Kościewicz[1], biał. Макар Мацьвеевіч Касьцевіч; w polskich publikacjach również jako Makar Krawcow) (ur. 18 sierpnia 1891 w Bobrowni k. Grodna, zm. po 1939 w ZSRR) – białorusko-polski poeta, tłumacz, publicysta, żołnierz, działacz narodowy i polityk socjaldemokratyczny, autor słów hymnu Białorusi z 1919 roku[2].

Życiorys

Urodził się w rodzinie zamożnych chłopów na Grodzieńszczyźnie. Ukończył szkołę parafialną w Haławaczach, później kształcił się w seminarium duchownym w Świsłoczy. Pracował jako nauczyciel języka białoruskiego i rosyjskiego w szkole.

W 1915 zmobilizowany do wojska, walczył na froncie północno-zachodnim.

W grudniu 1917 uczestniczył w I Wszechbiałoruskim Zjeździe w Mińsku. Wykładał na kursach białorutenoznawstwa przy radzie miejskiej Mińska, pracował jako nauczyciel w szkołach.

W 1918 włączył się w działalność Białoruskiej Partii Socjalistów-Rewolucjonistów, był członkiem Rady BRL. W 1920 walczył w powstaniu słuckim, podczas którego kierował drukarnią w Klecku.

Po klęsce powstania przeszedł przez polską granicę i zamieszkał w Wilnie. W latach 1922–1923 uczył w białoruskim gimnazjum w Radzoszkowicach. Redagował czasopismo „Sacha”. W 1927 zaangażował się w prace Białoruskiego Towarzystwa Naukowego w Wilnie.

Jako publicysta publikował już od 1916 w „Homanie”, „Zwonie”, „Biełaruskim życcju”, „Biełaruskich wiedamasciach”, „Biełarusi”, „Naszej dumce”, „Małance”, „Hramadzkim Hołasie”, „Biełaruskim słowie”, „Sjaljanskiej Niwie”, „Biełoruskoj kulturze”, „Biełoruskim dniu” – często pod pseudonimem „Jazep Swiatazar” („Язэп Сьвятазар”).

Za działalność antypaństwową aresztowany przez władze polskie II RP, wypuszczony po kilku miesiącach. Był członkiem zarządu głównego Towarzystwa Szkoły Białoruskiej w Wilnie (1936–1937).

W październiku 1939 pracował w redakcji „Wilenskiej praudy”. Jeszcze przed wkroczeniem Litwinów do Wilna zdążyło go aresztować NKWD, wywieziony na wschód – dokładna data i miejsce śmierci nieznane.

Publikacje

  • Рада Беларускай Народнай Рэспублікі, Wilno 1921

Przekłady na język białoruski

  • Алеся A. Kupryna
  • Mcyry M. Lermontowa (Wilno 1924)
  • Расказы аб вялікіх падзеях розных часоў і народаў M. Rybakina (Wilno 1924)
  • Дэман M. Lermontowa (Wilno 1926)
  • Бартэк-пераможнік H. Sienkiewicza (Wilno 1926)
  • Сьляпы музыка W. Korolenki (Wilno 192)
  • Прынц і жабрак M. Twaina (Wilno 1928)
  • Для дзяцей L. Tołstoja (Wilno 1928)
  • Тарас Бульба M. Gogola (Wilno 1929)

Makar Kraucou jest autorem słów hymnu Białoruskiej Republiki LudowejMy wyjdziem szczylnymi radami”.

Przypisy

  1. OlegO. Łatyszonek OlegO., Białoruskie formacje wojskowe 1917-1923, Białystok: Białoruskie Towarzystwo Historyczne, 1995, s. 268, kol. II, ISBN 83-903068-5-9, LCCN 97104885, OCLC 925784017 [dostęp 2022-05-18] .
  2. https://www.rodm-bialystok.pl/index.php/nasze-dzialania/publikacje/746-rok-1920-na-pograniczu-polsko-białoruskim#

Linki zewnętrzne

  • Makar Kraucou – dzieła w bibliotece Polona
  • Rok 1920 na pograniczu polsko-białoruskim
  • Nadzieje i rozczarowania Białorusinów we wrześniu 1939 roku
  • Białoruskie Formacje Wojskowe
  • ISNI: 0000000111940354
  • VIAF: 162918560
  • GND: 1246486334
  • PLWABN: 9810549628805606
  • NUKAT: n2007278631
  • WorldCat: viaf-162918560