Marsz Radetzky’ego

Ten artykuł dotyczy utworu Johanna Straussa. Zobacz też: inne znaczenia tego terminu.
Marsz Radetzkiego
Der Radetzky-Marsch
Ilustracja

Marsz Radetzkiego (długość 2:33)
Kompozytor

Johann Strauss (ojciec)

Opus/Oznaczenie

228

Czas powstania

1848

Dedykacja

Joseph Radetzky

Feldmarszałek Joseph Radetzky

Marsz Radetzkiego[1] (lub Marsz Radetzky’ego[2]) (niem. Der Radetzky-Marsch) – utwór muzyczny skomponowany przez Johanna Straussa (ojca) (op. 228) na uroczysty bankiet, wydany przez habsburski Dom Panujący w Wiedniu 31 sierpnia 1848.

Historia

Utwór został skomponowany przez Straussa 30 sierpnia 1848 roku. Jego premiera odbyła się w Wiedniu podczas bankietu wydanego przez cesarza Ferdynanda I i rodzinę panującą[3]. Bankiet i utwór zostały zadedykowane austriackiemu feldmarszałkowi Josephowi Radetzkiemu (Radeckiemu), dowodzącemu w bitwie pod Custozą. W lipcu 1849 r. był grany podczas uroczystego wjazdu 82-letniego dowódcy do zdobytej podczas Wiosny Ludów Wenecji.[4]

Orkiestrowa wersja została napisana przez Leopolda Weningera, nazistowskiego kompozytora[5], szefa okręgowego biura muzycznego NSDAP[6]. W 2001 roku powstała zrewidowana wersja orkiestrowa Nikolausa Harnoncourta[5], bazująca na oryginale, znalezionym w 1999 roku[7]. W 2019 roku Daniel Froschauer, członek zarządu Filharmoników Wiedeńskich zlecił archiwum muzycznemu zarejestrowanie wszystkich zmian drukarskich Marszu Radetzkiego[8]. Skorygowano błędy w druku, przekreślono zbędne nuty, pominięto partie perkusyjne[9].

Obecnie grany jest podczas rund honorowych na zawodach jeździeckich i imprezach niepodległościowych oraz na zakończenie każdego Koncertu Noworocznego w Wiedniu, kiedy publiczność tradycyjnie klaszcze w rytm muzyki (co jest tradycją od 1848 roku)[5].

Przypisy

  1. ↑ Radetzky. Wielki słownik ortograficzny PWN. [dostęp 2012-05-15].
  2. ↑ Roth Joseph, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2012-05-15] .
  3. ↑ "Marsz Radetzkiego" [online], salon24.pl, 31 sierpnia 2018 [dostęp 2022-05-11]  (pol.).
  4. ↑ AndrzejA. Chwalba AndrzejA., Historia powszechna. XIX wiek, Warszawa: PWN, 2012 .
  5. ↑ a b c Peter Uehling: Der „Radetzky-Marsch“ und seine Wiener Neufassung. Berliner Zeitung, 30.12.2019. [dostęp 2020-01-01]. (niem.).
  6. ↑ PhPepperShop E.-CommerceP.E.C. Solution PhPepperShop E.-CommerceP.E.C., RADETZKY-MARSCH (nach der Urfassung) - Wiener Musik - www.printmusic.at [online], www.printmusic.at, 11 maja 2022 [dostęp 2022-05-11]  (niem.).
  7. ↑ „Radetzky-Marsch“: Neue Noten für die Philharmoniker. Die Presse, 12.12.2019. [dostęp 2020-01-01]. (niem.).
  8. ↑ WIENERW. PHILHARMONIKER- WIENERW., Die philharmonische Fassung des Radetzky-Marsches [online], www.wienerphilharmoniker.at [dostęp 2022-05-11]  (niem.).
  9. ↑ 12 12 2019 Um 18:26, „Radetzky-Marsch“: Neue Noten für die Philharmoniker [online], Die Presse, 12 grudnia 2019 [dostęp 2022-05-11]  (niem.).

Linki zewnętrzne

  • Marsz Radetzky’ego w wyk. Orkiestry Filharmonii Wiedeńskiej i publiczności (video)
Kontrola autorytatywna (utwór muzyczny/kompozycja):
  • VIAF: 185055907
  • LCCN: n83051501
  • GND: 300155840
  • BnF: 139196334
  • NLA: 58565104
  • BNE: XX2234554
  • J9U: 987007581250705171
  • Britannica: topic/Radetzky-March-by-Strauss-The-Elder