Michał Wyrostek

Michał Wyrostek
Ilustracja
podpułkownik piechoty podpułkownik piechoty
Data i miejsce urodzenia

6 września 1876
Lwów albo Tłumacz

Data i miejsce śmierci

8 sierpnia 1953[1]
Kraków[1]

Przebieg służby
Lata służby

1914–1923

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Jednostki

Ministerstwo Spraw Wojskowych,
Generalny Inspektorat Armii Ochotniczej

Stanowiska

szef sztabu GIAO

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka

Późniejsza praca

senator III kadencji (1930–1934)

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, trzykrotnie) Złoty Krzyż Zasługi
Multimedia w Wikimedia Commons

Michał Wyrostek (ur. 6 września 1876 we Lwowie albo w Tłumaczu[2], zm. 8 sierpnia 1953 w Krakowie[1]) – doktor praw, adwokat we Lwowie, podpułkownik piechoty Wojska Polskiego, senator, założyciel Unii Narodowo-Państwowej w 1922 roku[3], Sekretarz Generalny Partii Pracy w 1930 roku[4].

Życiorys

Od września 1914 przydzielony do Komendy Legionów jako szef kancelarii sztabowej. Miał duży udział w organizacji Legionów Polskich. Wraz z II Brygadą Legionów Polskich przebył kampanię karpacką i wołyńską. Awansował na kolejne stopnie w piechocie: podporucznika (28 września 1914), porucznika (23 listopada 1914) i kapitana (20 sierpnia 1915)[5]. W styczniu 1916 został przydzielony do Departamentu Wojskowego Naczelnego Komitetu Narodowego. 15 marca 1917 generalny gubernator warszawski powołał Krajowy Inspektorat Zaciągu do Wojska Polskiego (KIZ). Zwierzchnictwo nad Inspektoratem zostało powierzone pułkownikowi Władysławowi Sikorskiemu, a jego zastępcą został kapitan Michał Wyrostek.

W grudniu 1918 wyznaczony został na stanowisko szefa Sekcji Poborowej (Uzupełnień) Departamentu I Mobilizacyjno-Organizacyjnego Ministerstwa Spraw Wojskowych (sekcja przejęła zadania Krajowego Inspektoratu Zaciągu i przystąpiła do organizacji komend uzupełnień).

W lipcu 1920 został wyznaczony na stanowisko szefa Oddziału I, a w ostatnich dniach tego miesiąca objął stanowisko szefa sztabu Generalnego Inspektoratu Armii Ochotniczej, na czele którego stał generał broni Józef Haller.

2 listopada 1921 Minister Spraw Wojskowych, generał porucznik Kazimierz Sosnkowski wyznaczył podpułkownika rezerwy Michała Wyrostka na stanowisko kierownika Referatu Pomocy dla Zdemobilizowanych Oficerów w Departamencie Pośrednictwa Pracy Ministerstwa Pracy i Opieki Społecznej, które to stanowisko było zaszeregowane do stopnia pułkownika. Na czas pełnienia obowiązków kierownika referatu Michał Wyrostek otrzymał pobory wojskowe oraz prawo noszenia munduru[6].

W 1923 został przydzielony w rezerwie do 49 Pułku Piechoty w Kołomyi[7].

W 1930 został senatorem III kadencji. Zrzekł się mandatu w 1934[8]. Jego miejsce zajął Tadeusz Moszyński[9]. W 1939 był adwokatem w Gdyni[10].

Po wybuchu II wojny światowej zgłosił się ochotniczo do Wojska Polskiego, od 17 września 1939 był szefem Sądu Wojennego dowództwa floty. Po kapitulacji załogi Helu (2 października 1939) dostał się do niewoli niemieckiej, więziony w oflagach: X B Nienburg, XVIII C Spittal am der Drau, II C Woldenberg. Uwolniony w końcu stycznia 1945. W lipcu 1945 otworzył kancelarię adwokacką w Gdyni. Na początku 1953 przeprowadził się do Krakowa, gdzie zmarł 8 sierpnia 1953. Pochowany na cmentarzu Rakowickim (kwatera LXX-płn-34)[11].

Ordery i odznaczenia

4 kwietnia 1938 Komitet Krzyża i Medalu Niepodległości odrzucił wniosek o nadanie mu tego odznaczenia „z powodu ujemnej opinii”[14].

Przypisy

  1. a b c Witryna edukacyjna Kancelarii Senatu. [dostęp 2019-04-15].
  2. Parlamentarzyści polscy : Wyrostek Michał 1876-1953 [online], Biblioteka Sejmowa [dostęp 2022-09-17] .
  3. Deklaracja programowa. [Inc.:] Polska jako naród ani na chwilę nie przestawała istnieć [...] : 28 czerwca 1922 r. / [Unia Narodowo-Państwowa]
  4. Program Partji Pracy (uchwalony na zjeździe delegatów w Warszawie w dniu 1 czerwca 1930 r.) / Partja Pracy
  5. Lista starszeństwa 1917 ↓, s. 4.
  6. Dziennik Rozkazów Ministra Spraw Wojskowych z 2 listopada 1921 r., Nr 43, poz. 784.
  7. Rocznik oficerski 1932, s. 264, 467.
  8. Senatorowie II RP, Michał Wyrostek [online], senat.edu.pl [dostęp 2023-08-04] .
  9. Tadeusz Moszyński – profil w bazie Sejmu RP [online], bs.sejm.gov.pl [dostęp 2015-03-06] .
  10. a b M.P. z 1939 r. nr 149, poz. 353 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
  11. Lokalizator Grobów - Zarząd Cmentarzy Komunalnych [online], zck-krakow.pl [dostęp 2022-01-03] .
  12. Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924, Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 31 .
  13. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 1 marca 1923, s. 146.
  14. Kartoteka personalno-odznaczeniowa [online], Wojskowe Biuro Historyczne [dostęp 2022-09-17] ..

Bibliografia

  • Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917), Komenda Legionów Polskich, 1917 .
  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych [online] [dostęp 2022-01-19] .
  • Dziennik Rozporządzeń Komisji Wojskowej Nr 1. Warszawa, 28 października 1928 r., s. 4.
  • August Krasicki: Dziennik z kampanii rosyjskiej 1914–1926, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1988.
  • Stanisław Rostworowski: Nie Tylko Pierwsza Brygada (1914–1918). Z Legionami na bój, P.W. EGROSS – Oficyna Wydawnicza, Warszawa 1993, ISBN 83-85253-05-X.
  • ISNI: 0000000072249084
  • VIAF: 10145304727078610833
  • PLWABN: 9810597287605606
  • NUKAT: n2007056395
  • WorldCat: viaf-10145304727078610833