Muzeum Przyrodnicze Instytutu Systematyki i Ewolucji Zwierząt PAN

Nosorożec włochaty ze Staruni, odkryty w 1929

Muzeum Przyrodnicze w Krakowie (pełna oficjalna nazwa: Muzeum Przyrodnicze Instytutu Systematyki i Ewolucji Zwierząt PAN) – muzeum z siedzibą w Krakowie przy ul. św. Sebastiana 9. Znajduje się tutaj spreparowany, zachowany w idealnym stanie, prehistoryczny nosorożec włochaty, jedyny na świecie zachowany w całości okaz tego wymarłego ponad 12 tys. lat temu zwierzęcia. Od października 2012 roku wznowiło swoją działalność.

Rys historyczny

Początki muzeum sięgają 1865 r., kiedy to Kazimierz Wodzicki podarował zgromadzony zbiór ptaków Towarzystwu Naukowemu Krakowskiemu. Pierwotnie mieściło się w gmachu krakowskiego oddziału PAN przy ul. Sławkowskiej. W 1888 r. urządzono pierwszą wystawę dla zwiedzających. W 1929 r. muzeum wzbogaciło się o unikatowy okaz nosorożca włochatego znalezionego w Staruni koło Stanisławowa sprzed ok. 30 tys. lat. Muzeum przeniosło się do obecnej siedziby w roku 1993.

W skład muzeum wchodzą wystawy stałe:

„Mięczaki Świata” – składa się z dwóch części: w pierwszej przedstawione są mięczaki wymarłe (m.in. amonity) oraz współczesne, w drugiej prezentowane są różnorodne wyroby, do produkcji których została wykorzystana masa perłowa i perły^[1].
„Rozmowa z kamieniem” – prezentacja minerałów i skamieniałości ofiarowanych Muzeum przez Zbyluta Grzywacza, ekspozycja została zadedykowana poezji Wisławy Szymborskiej^[1].
„Fauna Plejstocenu” – przedstawia kopalne szczątki wymarłych zwierząt należących do tzw. megafauny plejstoceńskiej. Można zobaczyć jedynego zachowanego w całości nosorożca włochatego (ze skórą i tkankami miękkimi), prezentowane są także kopalne szczątki mamutów, niedźwiedzia jaskiniowego oraz jelenia olbrzymiego^[1].

Wystawy czasowe:

„Niebezpieczna magia tytoniu” (24.03 – 30.06.2014, do 30.06.2015)^[1],
„Las tropikalny” (do 31.12.2015)^[1],
„Zwierzęta krajów egzotycznych” (do 30.06.2015)^[1],
„Woda – podstawa Życia na Ziemi” (do 31.12.2015)^[1],
„Storczyki” (15 – 24.03.2013, 7 – 16.03.2014, 13 – 22.03.2015)^[1],
„Ewolucja krabów” (do 30.06.2014),
„Sztuka paleolitu i neolitu” (do 30.06.2014),
„Bursztyn w dziejach i tradycji Europy” (do 15.03.2014),
„Łowcy z epoki kamienia” (15.06 – 15.09.2013),
„Ptaki Krain Północnych”,
„Via Regia” (20.10.2012 – 12.02.2013), itp.

Jedną z ważniejszych wystaw czasowych, jakie zorganizowało muzeum w 2004 r., było tzw. mobilne oceanarium krążące po Polsce^[2], które cieszyło się ogromnym zainteresowaniem wśród odwiedzających.

W sierpniu 2009 roku Muzeum Przyrodnicze ISEZ PAN zostało początkowo zamknięte dla zwiedzających do odwołania, a następnie przekształcone tymczasowo w tzw. żywe muzeum. W latach 2008-2012 w budynku mieściło się prywatne Aquarium o charakterze edukacyjnym, interaktywnym. Aquarium zostało zlikwidowane nakazem komorniczym w dniu 11 czerwca 2012 roku.

W dniach od 25 października 2013 do 15 marca 2014 dostępna była dla zwiedzających wystawa „Bursztyn w dziejach i tradycji Europy”. Największa wystawa czasowa, popularyzująca bursztyn bałtycki w Polsce. Organizatorzy ekspozycji na powierzchni ok. 700 m² zaprezentowali pochodzenie i właściwości bursztynu, jego znaczenie dla badań naukowych oraz rolę bursztynu w sztuce i gospodarce Europy od paleolitu, przez okres rzymski i średniowiecze aż do czasów współczesnych. Oddzielne miejsce w ramach wystawy poświęcono prezentacji Gdańska – Światowej Stolicy Bursztynu.

Galeria

Zobacz multimedia związane z tematem: Muzeum Przyrodnicze Instytutu Systematyki i Ewolucji Zwierząt PAN

Sala z nosorożcem
Sala minerałów

Zobacz też

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Muzeum Przyrodnicze. isez.pan.krakow.pl. [dostęp 2015-03-17]. (pol.).
↑ Oceanarium urządzano kilka miesięcy i było w tamtym czasie największe w Polsce. Otwarto je w Krakowie w roku 2004. Przeniesione do Warszawy (2007–2008), a później do Szczecina (2009–2011). Więcej na ten temat zob. http://oceanarium.com.pl/ Witryna internetowa mobilnego oceanarium firmy La Femme (dostęp: 2011-04-03).

Bibliografia

Strona internetowa Muzeum Przyrodniczego ISEZ PAN w Krakowie. isez.pan.krakow.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-15)]. (archiwum z dnia 15.02.2014 na web.archive.org)
Las Tropikalny
Wystawy Przyrodnicze organizowane przez Muzeum Przyrodnicze ISEZ PAN w Krakowie. wystawyprzyrodnicze.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-28)]. (archiwum z dnia 28.12.2013 na web.archive.org)
Bursztyn w dziejach i tradycji Europy. amber.com.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-12)].
Piotr Rapalski, Rzadkie Gekony Orzęsione przyszły na świat w Krakowie, „Gazeta Krakowska”, 9-10.05.2009
Amatorska relacja ze zdjęciami z mobilnego oceanarium w Krakowie (2004–2006). oceanarium.webpark.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-02-08)]. (archiwum z dnia 8.02.2007 na web.archive.org)
W zdewastowanym Muzeum Przyrodniczym znów pojawią się zwierzęta
Strona internetowa Aquarium i Muzeum Przyrodniczego w Krakowie. aquariumkrakow.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-10-05)]. (archiwum z dnia 5.10.2011 na web.archive.org)