Natalia Janotha

Natalia Janotha
Ilustracja
Natalia Janotha (ok. 1880)
Imię i nazwisko

Natalia Maria Krystyna Janotha

Data i miejsce urodzenia

8 czerwca 1856
Warszawa

Pochodzenie

polskie

Data i miejsce śmierci

9 czerwca 1932
Haga

Instrumenty

fortepian

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

kompozytorka, pianistka

Natalia Maria Krystyna Janotha (Janothówna, ur. 8 czerwca 1856 w Warszawie, zm. 9 czerwca 1932 w Hadze)[1] – polska kompozytorka i pianistka.

Córka Juliusza Janothy (1819–1883), kompozytora i pedagoga Instytutu Muzycznego w Warszawie. Studiowała początkowo u ojca w Warszawie, następnie w Berlinie u Clary Schumann, Ernsta Rudorffa i Woldemara Bargiela, a także u Marceliny Czartoryskiej i Johannesa Brahmsa[1]. Koncertowała w całej Europie, zdobyła popularność porównywaną z Paderewskim, który dedykował jej swoje utwory[2]. Przyczyniła się do popularyzacji muzyki Fryderyka Chopina. Mieszkała w Londynie, a od 1916 w Hadze. Skomponowała ok. 400 utworów fortepianowych.

W latach 1880–1883 Janothówna intensywnie zwiedzała Tatry, zyskując miano pierwszej polskiej taterniczki. M.in. 22 sierpnia 1883 roku z przewodnikiem Maciejem Sieczką jako pierwsza kobieta weszła na Gerlach[3]. Była również na Łomnicy i kilku innych szczytach, wcześniej zdobywanych wyłącznie przez mężczyzn. Jedna z pierwszych kobiet, które chodziły po górach w spodniach[4]. Pod wpływem pobytu w Tatrach skomponowała cykl utworów na fortepian (m.in. Tatry, wrażenia z Zakopanego, Morskie Oko, Sabała, Gerlach), wykorzystując motywy podhalańskie.

Przypisy

  1. a b Chodkowski 1995 ↓, s. 401.
  2. Ignacy Jan Paderewski, Letters to His Father and to Helena Górska
  3. Kobiety-turystki w Tatrach. [dostęp 2008-03-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-03-23)].
  4. Zofia i Witold H. Paryscy, Internetowa Wielka encyklopedia tatrzańska

Bibliografia

  • Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995. ISBN 83-01-11390-1. (pol.).

Linki zewnętrzne

  • MUGI – obszerna biografia w języku niemieckim. mugi.hfmt-hamburg.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-17)].
  • Utwory Natalii Janothy w bibliotece Polona
  • ISNI: 0000000120240819
  • VIAF: 37684200
  • LCCN: no2009169602
  • GND: 117079766
  • NKC: xx0136090
  • NTA: 176720375
  • BIBSYS: 12026209
  • CiNii: DA15803665
  • PLWABN: 9810598760005606
  • NUKAT: n2006103254
  • PTBNP: 1320560
  • RISM: people/30025429
  • PWN: 3916842