Pożegnanie z bronią

Ten artykuł dotyczy powieści Ernesta Hemingwaya. Zobacz też: inne znaczenia tego terminu.
Pożegnanie z bronią
A Farewell to Arms
ilustracja
Autor

Ernest Hemingway

Typ utworu

powieść

Wydanie oryginalne
Miejsce wydania

USA

Język

angielski

Data wydania

1929

Pierwsze wydanie polskie
Data wydania polskiego

1931

Pożegnanie z bronią (ang. A Farewell to Arms) – powieść Ernesta Hemingwaya wydana w roku 1929. Pierwsze polskie wydanie ukazało się w roku 1931.

Fabuła

Frederick Henry, nazywany przez wszystkich Tenente (wł. porucznik), jest amerykańskim ochotnikiem, służącym w armii włoskiej na froncie I wojny światowej. Podczas spokojnej służby na tyłach, wypełnionej alkoholem i kobietami, poznaje angielską wolontariuszkę Czerwonego Krzyża Catherine Barkley. Wkrótce później rozpoczyna się włoska ofensywa, Frederick zostaje ranny i trafia do szpitala w Mediolanie. Tam ponownie spotyka Catherine, służącą w tym samym szpitalu. Długotrwałe leczenie i rehabilitacja Henry’ego sprzyjają powstaniu głębokiego uczucia. Dziewczyna zachodzi w ciążę.

Porucznik wraca na front jako dowódca małego oddziału ciężarówek sanitarnych. Rozpoczyna się ofensywa armii austriacko-niemieckiej. Podczas odwrotu jednostka zostaje odcięta i rozproszona. Tenente traci powierzony mu sprzęt i ludzi – podczas przebijania się do swoich ginie Aymo, a kolejny, Bonello, ucieka do niewoli. Fredericka zatrzymują włoscy karabinierzy i uznają za Niemca we włoskim mundurze lub dezertera. Widząc, że tacy są rozstrzeliwani, Tenente ucieka i w konsekwencji dezerteruje z wojska. Odnajduje Catherine w miasteczku Stresa na granicy ze Szwajcarią.

Wkrótce potem Frederick dowiaduje się, że zostanie aresztowany przez żandarmerię za dezercję. Znajomy hotelowy barman pomaga zakochanym uciec. Frederick i Catherine na łodzi wiosłowej przeprawiają się przez jezioro do Szwajcarii. Tam spędzają kilka spokojnych miesięcy, oczekując na rozwiązanie ciąży Catherine. Poród jest długi i wymaga cesarskiego cięcia. Dziecko rodzi się martwe. Po kilku godzinach Catherine umiera.

Powieść łączy w sobie wiele motywów zazwyczaj poruszanych przez autora. Miłość narastająca między bohaterami trwa w czasie brutalnej wojny, którą Hemingway relacjonuje na przestrzeni powieści. Nie brakuje charakterystycznych dla pisarza monologów głównego bohatera i opisów przyrody.

Książka jest oparta na przeżyciach samego autora.

Czas i miejsce akcji

Czapka sanitariusza ze zbiorów Ernesta Hemingwaya

Akcja powieści rozgrywa się w latach 1917–1918 w północnych Włoszech, między innymi w czasie bitew nad Isonzo, zwłaszcza ostatniej z nich, bitwy pod Caporetto, w Mediolanie, Gorycji i Lozannie. Jezioro, którym Henry z Catherine uciekają do Szwajcarii, to Lago Maggiore.

Bohaterowie

  • Frederick Henry – porucznik w armii włoskiej (zwany po włosku tenente). Amerykanin, zakochany w Catherine, główny bohater i narrator powieści. Postać wzorowana na samym autorze, Erneście Hemingwayu.
  • Catherine Barkley – angielska pielęgniarka Czerwonego Krzyża, kochanka Henry’ego, z którym później zachodzi w ciążę. Jej pierwowzór to Agnes von Kurowsky.
  • Rinaldi – przyjaciel Henry’ego, włoski chirurg wojskowy. Prawdopodobnie chory na syfilis.
  • Aymo – kierowca sanitarki, podwładny Henry’ego, ginie w akcji.
  • Piani – kierowca sanitarki, podwładny Henry’ego, pomaga mu w czasie odwrotu.
  • Bonello – kierowca sanitarki, podwładny Henry’ego, oddaje się do niewoli.
  • Ksiądz – bliski znajomy Henry’ego na froncie.
  • Doktor Valentini – doktor w stopniu majora, który operuje nogę Henry’ego.
  • Hrabia Greffi – starzec, bliski znajomy Henry’ego.
  • p
  • d
  • e
Twórczość Ernesta Hemingwaya
Lata 20.
  • Trzy opowiadania i dziesięć poematów (1923)
  • Słońce też wschodzi (1926)
  • Wzgórza jak białe słonie (1927)
  • Pożegnanie z bronią (1929)
Lata 30.
  • Śmierć po południu (1932)
  • Zielone wzgórza Afryki (1935)
  • Śniegi Kilimandżaro (1936)
  • Mieć i nie mieć (1937)
  • 49 opowiadań (1938)
  • Piąta kolumna (1938)
Lata 40.
Lata 50.
Pośmiertne
  • Ruchome święto (1964)
  • Sygnowano: Ernest Hemingway (1967)
  • Wyspy na Golfsztromie (1970)
  • The Nick Adams Stories (1972)
  • Niebezpieczne lato (1985)
  • Rajski ogród (1986)
  • To co prawdziwe o świcie (1999)
Adaptacje
  • Pożegnanie z bronią (film, 1932)
  • Komu bije dzwon (film, 1943)
  • Pożegnanie z bronią (film, 1957)
  • Stary człowiek i morze (film, 1958)
Kontrola autorytatywna (utwór pisany):
  • VIAF: 182399836
  • LCCN: no2012068831
  • GND: 4099228-7
  • BnF: 11943643b
  • SUDOC: 027382540
  • NLA: 35186452
  • BNE: XX2017477
  • PLWABN: 9810542795405606
  • J9U: 987007588286605171
Encyklopedia internetowa:
  • Britannica: topic/A-Farewell-to-Arms-novel
  • Treccani: addio-alle-armi
  • NE.se: farväl-till-vapnen
  • SNL: Farvel_til_våpnene