Primus pilus

Primus pilus − najwyższy rangą centurion w rzymskim legionie i dowódca pierwszej kohorty legionu.

Kohorta była w rzymskiej armii podstawową jednostką taktyczną w ramach legionu. Kohorty składały się z centurii, dowodzonych przez centurionów przy pomocy optio. Najwyższy rangą centurion w legionie i dowódca pierwszej kohorty był określany jako primus pilus. Podczas gdy normalna kohorta liczyła od 5 do 8 centurii (zwykle 6), pierwsza kohorta złożona była z 10, tj. 800 ludzi oraz służb dodatkowych (kucharzy, kapłanów).

Nazwa primus pilus pochodzi od umiejscowienia własnej centurii centuriona w pierwszym szeregu (pilus) pierwszej kohorty w czasie marszu.

Wśród oficerów w legionie jedynie ośmiu przewyższało primus pilus swoją rangą:

• legat − dowódca legionu
• starszy trybun (tribunus laticlavus)
• prefekt obozu (praefectus castrorum)
• pięciu młodszych trybunów (tribuni angusticlavii)

Bibliografia

• Armia rzymska od święta, czyli ceremoniał wojskowy [w:] Mówią Wieki nr 8/2010 (607), wyd. Bellona SA, Warszawa, 2010
• Legion Organization and Ranks. legvi.tripod.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-05-15)]. (ang.)