Substancja (fizyka)

Ten artykuł dotyczy substancji w fizyce. Zobacz też: inne znaczenia słowa substancja.

Substancja – materia składająca się z obiektów (cząstek, atomów) mających niezerową masę spoczynkową[1][2]. Substancją nie jest zatem np. fala lub pole fizyczne (grawitacyjne, elektryczne).

Substancja może być jednorodna w sensie chemicznym (np. związek chemiczny) i fizycznym (ośrodek ciągły) albo może być niejednorodna (mieszanina, granulat). Jej skład może być ustalony lub zmienny.

Substancja w sensie fizycznym jest pojęciem szerszym od pojęcia "substancja chemiczna" używanego w chemii. Zatem każda substancja chemiczna jest również substancją w sensie fizycznym, ale nie odwrotnie.

Przykłady klasyfikacji substancji

 

     Substancja tylko w znaczeniu      Substancja w fizyce Nie jest substancją:
fizycznym:     i substancja chemiczna:      
woda morska woda (H2O) fala na wodzie
stal żelazo światło
piasek kwarc pole grawitacyjne

Substancja a ciało fizyczne

Dana substancja może mieć określone właściwości fizyczne, np. gęstość, lepkość, kolor. Natomiast pozbawiona jest cech o charakterze ograniczającym, jak np. długość, objętość, masa. Takie cechy mogą charakteryzować ciało fizyczne. Istotna jest zależność pomiędzy substancją i ciałem fizycznym. Substancja nie jest ciałem fizycznym, ale ciało jest zbudowane z substancji. Na przykład lód jest substancją, z której mogą być zbudowane ciała takie jak np. sopel, kra, igloo.

Zobacz też

Przypisy

  1. Słownik fizyczny, Wydawnictwo „Wiedza Powszechna”, Warszawa, 1993, s. 224. (w artykule hasłowym materia)
  2. Stanowisko Komisji Nazewnictwa Polskiego Towarzystwa Fizycznego w sprawie zakresu znaczeniowego terminu „substancja”.
Kontrola autorytatywna (substancja fizyczna):
  • LCCN: sh85082246
  • GND: 4037940-1
  • NDL: 00561096
  • BnF: 11957866q
  • BNCF: 4214
  • NKC: ph120762
  • J9U: 987007558290205171
  • PWN: 3938567
  • Britannica: topic/matter
  • Treccani: materia
  • Universalis: matiere, matiere-physique-vue-d-ensemble
  • NE.se: materia
  • SNL: materie
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 39401