Wayne Shorter

Data i miejsce urodzenia

25 sierpnia 1933
Newark

Data i miejsce śmierci

2 marca 2023
Los Angeles

Instrumenty

saksofon

Gatunki

jazz

Zawód

muzyk, kompozytor

Wydawnictwo

Blue Note

Powiązania

Art Blakey, Miles Davis, Weather Report

Multimedia w Wikimedia Commons

Wayne Shorter (ur. 25 sierpnia 1933 w Newark^[1], zm. 2 marca 2023 w Los Angeles^[2]) – jeden z najwybitniejszych amerykańskich kompozytorów i saksofonistów jazzowych. Shorter nagrał dziesiątki albumów jako leader, pojawił się gościnnie na dziesiątkach kolejnych. Wiele z jego kompozycji stało się standardami. Był wyznawcą buddyzmu nichiren. Laureat NEA Jazz Masters Award^[3] w 1998.

Życiorys

Urodził się w Newark w stanie New Jersey, uczęszczał do szkoły Newark Arts High School. Jako nastolatek był zachęcany przez swojego ojca do gry na saksofonie (jego brat Alan został trębaczem). Po ukończeniu New York University w 1956 spędził dwa lata w armii, gdzie przez krótki czas grał z Horace’em Silverem. Po odejściu z armii grywał z Maynardem Fergusonem.

W 1959 Shorter przyłączył się do zespołu Art Blakey and the Jazz Messengers. Pozostał z Blakeyem przez pięć lat, aż w końcu został dyrektorem muzycznym tej grupy.

Przez sześć lat, od roku 1964, współpracował z Milesem Davisem.

Dyskografia

Jako leader

1959 Blues à la Carte
1959 Introducing Wayne Shorter
1960 Second Genesis
1962 Wayning Moments
1964 Night Dreamer
1964 JuJu
1964 Speak No Evil
1965 The Soothsayer
1965 The Collector
1965 Etcetera
1965 The All Seeing Eye
1966 Adam’s Apple
1967 Schizophrenia
1969 Super Nova
1970 Moto Grosso Feio
1970 Odyssey of Iska
1974 Native Dancer
1985 Atlantis
1986 Phantom Navigator
1988 Joy Ryder
1994 High Life
2002 Footprints Live
2003 Alegría
2005 Beyond the Sound Barrier
2013 Without a Net

z Art Blakey & the Jazz Messengers

1959 Africaine
1960 A Night in Tunisia
1960 Like Someone in Love
1960 Meet You at the Jazz Corner of the World
1960 Roots & Herbs
1960 The Big Beat
1961 A Day With Art Blakey
1961 Impulse!!! Art Blakey!!! Jazz Messengers!!!
1961 Buhaina's Delight
1961 Mosaic
1961 The Freedom Rider
1961 The Witch Doctor
1961 Tokyo 1961
1962 Caravan
1962 Three Blind Mice, Volume 1
1962 Three Blind Mice, Volume 2
1963 Ugetsu
1964 Free for All
1964 Indestructible

z innymi artystami z wytwórni Blue Note

1961 Free Form (Donald Byrd)
1962 Here to Stay (Freddie Hubbard)
1962 Ready for Freddie (Freddie Hubbard)
1963The Body and the Soul (Freddie Hubbard)
1964 Search for the New Land (Lee Morgan)
1964 Some Other Stuff (Grachan Moncur III)
1965 The Gigolo (Lee Morgan)
1965 Spring (Tony Williams)
1966 Delightfulee (Lee Morgan)
1967 Standards (Lee Morgan)
1967 Sweet Slumber (Lou Donaldson)
1967 The Procrastinator (Lee Morgan)
1968 Expansions (McCoy Tyner)
1970 Extensions (McCoy Tyner)

z Milesem Davisem

1964 Miles in Berlin
1965 E.S.P.
1965 Live at the Plugged Nickel
1966 Miles Smiles
1967 Sorcerer
1967 Nefertiti
1968 Miles in the Sky
1968 Filles de Kilimanjaro
1969 In a Silent Way
1969 Bitches Brew
1970 Live at the Fillmore East, March 7, 1970: It’s About that Time
1970 The Complete Jack Johnson Sessions (wyd. 2003)
1970 Live-Evil
1974 Big Fun
1976 Water Babies
1979 Circle in the Round
1980 Directions

z Weather Report

1971 Weather Report
1972 I Sing The Body Electric
1973 Sweetnighter
1974 Mysterious Traveller
1975 Black Market
1975 Tale Spinnin'
1977 Heavy Weather
1978 Mr. Gone
1979 8:30
1980 Night Passage
1982 Weather Report
1983 Procession
1983 Domino Theory
1984 Sportin' Life
1985 This Is This!

z innymi artystami

1977 Don Juan's Reckless Daughter (Joni Mitchell)
1977 Aja (Steely Dan)
1978 Mingus (Joni Mitchell)
1980 The Swing of Delight (Carlos Santana)
1982 Wild Things Run Fast (Joni Mitchell)
1985 Dog Eat Dog (Joni Mitchell)
1988 Chalk Mark in a Rain Storm (Joni Mitchell, nagrane w 1981)
1989 The End of the Innocence (Don Henley)
1990 Night Ride Home (Joni Mitchell)
1994 Turbulent Indigo (Joni Mitchell)
1997 1+1 (Herbie Hancock)
1998 Taming the Tiger (Joni Mitchell)
1999 O Primeiro Canto (Dulce Pontes)
2000 Both Sides Now (Joni Mitchell)
2002 Travelogue (Joni Mitchell)

Filmografia

"Wayne Shorter: Zero Gravity" (2015, film dokumentalny, reżyseria: Dorsay Alavi)^[4]

Przypisy

↑ allmusic ((( Wayne Shorter > Overview )))
↑ Wayne Shorter, sage of the saxophone, dies at 89
↑ NEA Jazz Masters – Wayne Shorter [online] [dostęp 2014-07-06] (ang.).
↑ Wayne Shorter: Zero Gravity (2015) Full Cast & Crew. imdb.com. [dostęp 2015-09-06]. (ang.).

Laureaci Nagrody Schocka w dziedzinie muzyki

XX wiek	Ingvar Lidholm (1993) György Ligeti (1995) Jorma Panula (1997) Kronos Quartet (1999)
XXI wiek	Kaija Saariaho (2001) Anne Sofie von Otter (2003) Mauricio Kagel (2005) Gidon Kremer (2008) Andrew Manze (2011) Herbert Blomstedt (2014) Wayne Shorter (2017) Barbara Hannigan (2018) György Kurtág (2020) Víkingur Ólafsson (2022)

Kennedy Center Honors

Lata 70.

1978	Marian Anderson Fred Astaire George Balanchine Richard Rodgers Artur Rubinstein
1979	Aaron Copland Ella Fitzgerald Henry Fonda Martha Graham Tennessee Williams

Lata 80.

1980	Leonard Bernstein James Cagney Agnes de Mille Lynn Fontanne Leontyne Price
1981	Count Basie Cary Grant Helen Hayes Jerome Robbins Rudolf Serkin
1982	George Francis Abbott Lillian Gish Benny Goodman Gene Kelly Eugene Ormandy
1983	Katherine Dunham Elia Kazan Frank Sinatra James Stewart Virgil Thomson
1984	Lena Horne Danny Kaye Gian Carlo Menotti Arthur Miller Isaac Stern
1985	Merce Cunningham Irene Dunne Bob Hope Alan Jay Lerner i Frederick Loewe Beverly Sills
1986	Lucille Ball Hume Cronyn i Jessica Tandy Yehudi Menuhin Antony Tudor Ray Charles
1987	Perry Como Bette Davis Sammy Davis Jr. Nathan Milstein Alwin Nikolais
1988	Alvin Ailey George Burns Myrna Loy Aleksander Schneider Roger L. Stevens
1989	Harry Belafonte Claudette Colbert Alexandra Danilova Mary Martin William Schuman

Lata 90.

1990	Dizzy Gillespie Katharine Hepburn Risë Stevens Jule Styne Billy Wilder
1991	Roy Acuff Betty Comden i Adolph Green Fayard Nicholas i Harold Nicholas Gregory Peck Robert Shaw
1992	Lionel Hampton Paul Newman i Joanne Woodward Ginger Rogers Mstisław Rostropowicz Paul Taylor
1993	Johnny Carson Arthur Mitchell Georg Solti Stephen Sondheim Marion Williams
1994	Kirk Douglas Aretha Franklin Morton Gould Harold Prince Pete Seeger
1995	Jacques d’Amboise Marilyn Horne B.B. King Sidney Poitier Neil Simon
1996	Edward Albee Benny Carter Johnny Cash Jack Lemmon Maria Tallchief
1997	Lauren Bacall Bob Dylan Charlton Heston Jessye Norman Edward Villella
1998	~~Bill Cosby~~ (anulowane) Fred Ebb i John Kander Willie Nelson André Previn Shirley Temple
1999	Victor Borge Sean Connery Judith Jamison Jason Robards Stevie Wonder

Lata 2000–2009

2000	Michaił Barysznikow Chuck Berry Plácido Domingo Clint Eastwood Angela Lansbury
2001	Julie Andrews Van Cliburn Quincy Jones Jack Nicholson Luciano Pavarotti
2002	James Earl Jones James Levine Chita Rivera Paul Simon Elizabeth Taylor
2003	James Brown Carol Burnett Loretta Lynn Mike Nichols Itzhak Perlman
2004	Warren Beatty Ossie Davis i Ruby Dee Elton John Joan Sutherland John Williams
2005	Tony Bennett Suzanne Farrell Julie Harris Robert Redford Tina Turner
2006	Zubin Mehta Dolly Parton Smokey Robinson Steven Spielberg Andrew Lloyd Webber
2007	Leon Fleisher Steve Martin Diana Ross Martin Scorsese Brian Wilson
2008	Morgan Freeman George Jones Barbra Streisand Twyla Tharp Pete Townshend i Roger Daltrey
2009	Mel Brooks Dave Brubeck Grace Bumbry Robert De Niro Bruce Springsteen

Lata 2010–2019

2010	Merle Haggard Jerry Herman Bill T. Jones Paul McCartney Oprah Winfrey
2011	Barbara Cook Neil Diamond Yo-Yo Ma Sonny Rollins Meryl Streep
2012	Buddy Guy Dustin Hoffman David Letterman Led Zeppelin Natalia Makarowa
2013	Martina Arroyo Herbie Hancock Billy Joel Shirley MacLaine Carlos Santana
2014	Al Green Tom Hanks Patricia McBride Sting Lily Tomlin
2015	Carole King George Lucas Rita Moreno Seiji Ozawa Cicely Tyson
2016	Martha Argerich Eagles Al Pacino Mavis Staples James Taylor
2017	Carmen de Lavallade Gloria Estefan LL Cool J Norman Lear Lionel Richie
2018	Cher Philip Glass Reba McEntire Wayne Shorter Hamilton (Lin-Manuel Miranda, Thomas Kail, Alex Lacamoire i Andy Blankenbuehler)
2019	Earth, Wind & Fire Sally Field Linda Ronstadt Ulica Sezamkowa Michael Tilson Thomas

Lata 2020–2029

2020	Debbie Allen Joan Baez Garth Brooks Midori Dick Van Dyke
2021	Justino Díaz Berry Gordy Lorne Michaels Bette Midler Joni Mitchell
2022	George Clooney Amy Grant Gladys Knight Tania León U2
2023	Billy Crystal Renée Fleming Barry Gibb Queen Latifah Dionne Warwick