14. 12.

14. prosinca/decembra (14. 12.) je 348. dan godine po gregorijanskom kalendaru (349. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 17 dana.

Događaji

• 1481. — Otomanski Imperij posle duže opsade zauzimaju Novi,a Hercegovina ulazi u sastav Otomanskog Imperija.
• 1822. — U Veroni završen Kongres Svete Alijanse na kojem je odlučeno o intervenciji protiv građanske revolucije u Španiji. Pomoć Grčkoj u borbi za oslobođenje od Turske nije izglasana.
• 1900. — Nemački fizičar Maks Plank objavio "Kvantnu teoriju", prema kojoj energija radijacije potiče iz nevidljivih delića, kvanata, i nije kontinuirana, kako se ranije mislilo.
• 1911. — Norveški istraživač Ruald Amundsen postao prvi čovek koji je stigao na Južni pol, pretekavši engleskog polarnog istraživača Roberta Skota, koji je na Južni pol stigao 18. 1. 1912. .
• 1918. — U Velikoj Britaniji prvi put na izborima glasale žene i dobile pravo da se kandiduju za Parlament. Prva žena koja je izabrana bila grofica Markievič, irski nacionalista, ali nije mogla da zauzme svoje mesto u Parlamentu jer je bila u zatvoru.
• 1927. — Velika Britanija priznala nezavisnost Iraka i podržala prijem te zemlje u Ligu naroda.
• 1935. — Prvi predsednik Čehoslovačke Tomaš Masarik podneo ostavku, a na položaj šefa države četiri dana kasnije izabran dotadašnji šef diplomatije Eduard Beneš.
• 1937. — Japan uspostavio marionetsku kinesku vladu u Pekingu.
• 1939. — Sovjestski Savez izbačen iz Lige naroda zbog invazije na Finsku.
• 1950. — Osnovan Komesarijat Ujedinjenih nacija za izbeglice.
• 1959. — Arhiepiskop Makarios III postao prvi predsednik Kipra.
• 1960. — Potpisana Pariska konvencija o osnivanju Organizacije za ekonomsku saradnju i razvoj. Konvencija stupila na snagu u septembru 1961.
• 1962. — Kenet Kaunda u Severnoj Rodeziji formirao prvu vladu kojom su dominirali Afrikanci.
• 1970. — U Poljskoj je, prilikom demonstracija protiv povećanja cijena u Gdanjsku i drugim gradovima, u sukobima s policijom poginulo 20 osoba.
• 1981. — Izrael anektirao Golansku visoravan koju je oteo od Sirije u ratu 1967.
• 1989. — Opozicioni lider Patrisio Ajlvin izabran za predsednika Čilea na prvim slobodnim izborima u toj zemlji od 1970. Prethodni demokratski izabran šef države, socijalista Salvador Aljende, ubijen u vojnom puču 1973, a na vlast je došao general Augusto Pinoče.
• 1995. — U Jelisejskoj palati u Parizu potpisan mirovni sporazum o okončanju 44-mesečnog rata u Bosni, koji je postignut 21. novembra u Dejtonu, SAD. Potpise na sporazum stavili predsednici Hrvatske, Bosne i Hercegovine i Srbije Franjo Tuđman, Alija Izetbegović i Slobodan Milošević. Tim sporazumom BiH podeljena na dva entiteta, Federaciju BiH i Republiku Srpsku, a nadgledanje sprovođenja mira povereno snagama NATO.
• 2001. — Pisac nemačkog porekla, britanski akademik Vinfrif Georg Maks Sebald, poginuo u saobraćajnoj nesreći. Poznat po knjigama koje su se uglavnom bazirale na tragičnim događajima u proteklih 200 godina.

.

Rođenja

• 1503. — Mišel de Notr Dam, francuski astrolog, poznat kao Nostradamus..
• 1546. — Tycho Brahe, danski astronom (u. 1601.).
• 1824. — Pierre Puvis de Chavannes, francuski slikar (u.1898.).
• 1853. — Errico Malatesta, talijanski anarhist.
• 1885. — Miroslav Kraljević, hrvatski slikar (u. 1913.).
• 1895. — Georg VI, britanski kralj.
• 1934. — Ružica Sokić, bila je srpska glumica (u.2013.).
• 1935. — Lee Remick, američka glumica.
• 1942. — Drago Mlinarec, hrvatski glazbenik, tekstopisac i skladatelj.
• 1947. — Svetlana Bojković, srpska glumica.
• 1949. — Slavko Dokmanović, hrvatski Srbin, predsjednik Skupštine Općine Vukovar, gradonačelnik za vrijeme okupacije grada i optuženik za ratne zločine. Po zanimanju je bio poljoprivredni inženjer(u. 1998.)..
• 1946. — Jane Birkin, britanska glumica i pjevačica, velika prijateljica Sarajeva i Bosne.
• 1960. — Chris Waddle, bivši engleski nogometaš i trener.
• 1966. — Boris Isaković, srpski pozorišni i filmski glumac.
• 1973. — Nebojša Bogavac, crnogorski košarkaški trener i igrač.
• 1978. — Patty Schnyder, švicarska teniserka.
• 1979. — Michael Owen, engleski nogometaš.
• 1984. — Nika Fleiss, hrvatska skijašica.
• 1988. — Nicolas Batum, francuski košarkaš.

.

Smrti

• 1553. — Hanibal Lucić, hrvatski renesansni pjesnik, dramatik i prevoditelj (* 1485.).
• 1788. — Carl Philipp Emanuel Bach, njemački skladatelj i čembalist (r. 1714.).
• 1799. — Džordž Vašington, prvi predsednik SAD. .
• 1940. — Anton Korošec, slovenski političar i teolog, vođa Slovenske ljudske stranke (* 1872.).
• 1989. — Andrej Dmitrijevič Saharov, ruski nuklearni fizičar . Dobitnik Nobelove nagrade za mir 1975.
• 1990. — Friedrich Dürrenmatt, švicarski književnik (r. 1921.).
• 2013. — Peter O'Toole, irsko-britanski glumac (r. 1932.).

.

Praznici i dani sećanja

• Dan dekolonizacije (Generalna skupština UN 1960. usvojila Deklaraciju o davanju nezavisnosti zemljama pod kolonijalnom upravom).
• Dan bibliotekara Srbije.
• Dan Arhiva Srbije.

.

Vidi takođe: Godišnji kalendar - Dnevni kalendar