Dr. Garipaşk
 | |
| Yönetmen | Stanley Kubrick |
|---|---|
| Yapımcı | Stanley Kubrick |
| Senarist | Stanley Kubrick Terry Southern Peter George'un "Red Alert" adlı romanından senaryolaştırılmıştır. |
| Oyuncular | Peter Sellers George C. Scott Sterling Hayden Keenan Wynn Slim Pickens James Earl Jones Tracy Reed |
| Müzik | Laurie Johnson |
| Görüntü yönetmeni | Gilbert Taylor |
| Stüdyo | Columbia Pictures |
| Yapım yılı | 29 Ocak 1964 |
| Süre | 94 dk |
| Ülke | Birleşik Krallık, ABD |
| Dil | İngilizce |
| Bütçe | $1,800,000 |
| Hasılat | $9,440,272 |
Dr. Garipaşk (İngilizce orijinal adı: Dr. Strangelove or: How I Learned to Stop Worrying and Love the Bomb / Dr. Garipaşk veya: Nasıl Kaygılanmayı Bırakıp Bombayı Sevmeyi Öğrendim), Stanley Kubrick'in 1964 tarihli politik hiciv türünde filmi. Peter George'un "Kırmızı Alarm" isimli romanından uyarlanmıştır.
Peter Sellers'ın 3 farklı rolde göründüğü film, Sellers'ın (devam eden boşanma davası nedeniyle) ayrılamadığı Birleşik Krallık'ta Shepperton Stüdyoları'nda (Londra) çekilmiştir. Kubrick'in ikinci döneminin ilk ürünü filmidir.
Kubrick, bu ironili filmde, tamamen fantezi bir konuyu işlemekte, Amerikan haber alma ve genelkurmay noktalarında bulunan bir dizi önemli kişinin içine düştüğü yanlışlıklar zinciri sonucunda dünyanın bir nükleer savaşa nasıl sürüklendiğini anlatmaktadır. Kubrick'in kendi senaryosuna dayanarak yaptığı film, çılgın bir güldürü atmosferinin gerisinde, çağdaş insanın gündelik yaşamında Demokles'in kılıcı gibi duran sürekli ve büyük bir korkuyu, kaygıyı dile getirmektedir: Bir atom savaşının getireceği kıyamet günü korkusu. Kubrick'in üslubu keskin ve acımasız bir mizah içermektedir; buna karşın film, düşünen birey için de bir o kadar ürkütücüdür.
"Dr. Garipaşk", 1989 yılında Kongre Kütüphanesi tarafından "kültürel, tarihi ve estetik olarak önemli" filmler arasına seçilerek ABD Ulusal Film Arşivi'nde muhafaza edilmesine karar verilmiştir.
Konusu
Amerikalı general Ripper, emrindeki bombardıman filosuna Sovyetler Birliği'ndeki pek çok hedefe aynı anda nükleer saldırı düzenleme emri verir. Astlarını, bu emri yukarıdan aldığına ikna eder. Üsteki İngiliz değişim subayı Yüzbaşı Mandrake ise Ripper'ın yalan söylediğini anlar ve onu caydırmaya çalışır.
ABD başkanı, saldırıdan haberdar olur ancak uçakları geri çağırmakta kullanılacak gizli kodu sadece Ripper bilmektedir. Başkan, üst düzey komutanlar, bakanlar ve ABD adına çalışan eski Nazi bilim insanı Dr. Garipaşk'tan oluşan bir heyet ile görüşen SSCB büyükelçisi, Rusların bir Kıyamet Cihazı icat ettiğini ve bombalanmaları durumunda pek çok nükleer füzenin ABD'yi otomatik olarak vuracağını haber verir. ABD başkanı direkt hattan Sovyet başbakanı ile görüşür ve saldırıyı kendilerinin planlamadığını, uçakları vurabileceklerini söyler.
Dr. Garipaşk, nükleer bir kıyamet sonrasında, yüzey radyasyonu nedeniyle, en az bir asır yeraltında yaşamaları gerektiğini söyler ve savaş sonrasında insan ırkını yeniden oluşturmak için bir grup seçilmiş erkeğe birçok kadın eş tahsis etmelerini tavsiye eder.
Üstteki askerler general Ripper'ın emirlerine uyarak üssü, işgal eden diğer Amerikan askerlerine karşı (onları tebdili kıyafet içerisindeki düşmanlar sanarak) savunurlar. Üs, bir süre direnişten sonra, yeniden Amerikan ordusunun kontrolüne geçer. General Ripper -geri çağırma kodunu vermemek için- beylik tabancası ile intihar eder. Mandrake, Ripper'in not defterindeki karalamaları inceleyerek kodu bulur.
Bombardıman uçaklarının bir kısmı Sovyetler tarafından düşürülür, diğer uçaklar geri çağrılır, ancak bir uçağa ulaşılamaz. Sovyetler'in vurduğu ve düştü sandığı bu uçak, yaralı olarak görevine devam eder ve uçak komutanı Binbaşı Kong, inisiyatifini kullanarak yakındaki bir hedefi bombalamayı başarır. Film nükleer patlamalar ile son bulur.
Oyuncular
- Peter Sellers: Yüzbaşı Mandrake / Amerikan Başkanı / Dr. Strangelove
- George C. Scott: General Buck Turgidson (Genelkurmay başkanı)
- Sterling Hayden: General Jack D. Ripper
- Keenan Wynn: Albay "Bat" Guano
- Jack Creley: Ulusal Güvenlik Danışmanı
- Slim Pickens: Binbaşı T. J. "King" Kong, B-52 bombardıman uçağının komutanı ve pilotu
- Peter Bull: Sovyet Büyükelçisi Alexei de Sadeski
- James Earl Jones: B-52'nin bombardıman uçağı Teğmen Lothar Zogg
- Tracy Reed: General Turgidson'un sekreteri ve metresi
- Shane Rimmer: B-52'nin yardımcı pilotu Yüzbaşı Ace Owens
Kaynakça
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Dr. Strangelove ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur- IMDb'de Dr. Garipaşk
- Dr. Garipaşk filmini ücretsiz olarak indirmek için Internet Archive'i kullanabilirsiniz [daha fazlası]
