MKE Ankaragücü ya da tam adıyla MKE Ankaragücü Gençlik ve Spor Kulübü, genellikle futbol takımıyla tanınan Ankara merkezli ve şehrin ilk spor kulübü.[2][3]
Osmanlı İmparatorluğu döneminde İstanbul çapında futbol maçlarının yapıldığı İstanbul Ligi sürmekteyken 31 Ağustos 1910 tarihinde o zamanlar Zeytinburnu'nda bulunan İmalât-ı Harbiye Mektebi'nin son sınıf öğrencilerinden Şükrü Abbas öncülüğünde Turan Sanatkarangücü, Agâh Orhan öncülüğünde ise Altınörs İdmanyurdu takımları kuruldu.
13 Kasım 1918 tarihindeki İstanbul'un İşgali sonrasında iki yıl daha İstanbul'da kalan Turan Sanatkarangücü ve Altınörs İdmanyurdu takımları, Kurtuluş Savaşı ile birlikte merkezlerini 1920 yılında Ankara'ya taşır.
Savaş nedeniyle faaliyetlerine ara veren iki takım 1922 yılında tekrar faaliyete geçer. İki kulüp, 1923-24 sezonuna birleşerek girer ve Anadolu-Turan Sanatkarangücü ismini alır. 1933 yılına kadar Anadolu-Turan Sanatkarangücü adını kullanan takım o tarihten itibaren Ankaragücü adını almıştır.
Futbol kulübü maçlarını Eryaman Stadyumu'nda oynamaktadır.
Tarihçe
Kuruluş
MKE Ankaragücü'nün kökleri Zeytinburnu'ndaki, İmalât-ı Harbiye atölyesinde silah tamiratı ve imalatı yapan işçilere dayanmaktadır. Osmanlı İmparatorluğu döneminde İstanbul çapında maçların yapıldığı İstanbul Ligi sürmekteyken savunma sanayisinde çalışan işçi futbolcular ile buralara işçi yetiştiren meslek okullarında okuyan gençler kendi kulüplerini kurmak için girişimlerde bulunurlar. İmalât-ı Harbiye Mektebinin son sınıf öğrencilerinden Şükrü Abbas öncülüğündeki Turan Sanatkarangücü ile Agâh Orhan öncülüğündeki Altınörs İdmanyurdu aynı tarihte, 31 Ağustos 1910 günü kurulmuştur.[4] İki kulüplü bir birleşmeyle kurulduğu için kulübün kurucu iki başkanı vardır. Bu başkanlar Kazım Bey ve Hasan Muslihiddin Bey'dir.[5] Daha sonra birleşecek olan iki takım ilk maçlarını birbirlerine karşı yaparlar. 4 Nisan 1911 günü yapılan maç 0-0 berabere devam eden maç çıkan olaylar nedeniyle tamamlanamamıştır.[6] Bu dönemde sendikal faaliyette bulunarak işçi haklarını savunan çevrelerle kulüpler yakın temas halindedir.[7]
İşgal yılları, Ankara ve Kurtuluş Savaşı
Altınörs İdmanyurdu ve Turan Sanatkarangücü, kuruluşuna öncülük ettikleri Cuma Ligi'nde kesintili de olsa oynadıktan sonra I. Dünya Savaşı'nın sona ermesiyle oluşan yenilgi koşullarında spora ara vermek durumunda kalırlar. Kulüplerin tarihinde İstanbul'daki işgalcilerle yapılan maçlara dair bir kayıt bulunmaması, işgalcilerle maç yapılmasının reddedilmesiyle açıklanır.[8] Kulüplerin etkin olduğu silah fabrikalarının yabancı askerler tarafından basılması ve Kuvâ-yi Milliye hareketine desteğin engellenmesi üzerinde kulüpler Anadolu'ya geçme kararı alır.[9]Türk Kurtuluş Savaşı sırasında çok zor koşullarda orduya silah ve cephane sağlayan İmalât-ı Harbiye işçilerinin bazıları savaş sırasında hayatını da kaybedecektir.
Yeni kurulan Cumhuriyet ve başkentte Ankaragücü
Kazanılan bağımsızlığın ardından ilan edilen cumhuriyetin başkenti yeniden kurulurken, Ankaragücü'nün de temelleri atılır. 1920 yılından itibaren Ankara'da bulunan iki kulüp 1922 yılından itibaren yeniden faaliyete geçer. Başkent Ankara'da ilk resmî futbol maçı 26 Ekim 1922 günü bugünkü Cebeci İnönü Stadyumu'nun bulunduğu yerde yapılan maçta Anadolu Sanatkarangücü askeri takım olan Talimgâhgücü'nü 2-1 yener. Başkentin gelişmesi ve özellikle işçilerin artmasıyla birlikte sonradan Ankaragücü adını alacak kulübe destek artar.[10] Fabrikalar çerçevesinde dayanışma sandıklarıyla, işçi örgütleriyle birlikte gelişen kulüp sosyal alanda da faaliyet gösterecek, o dönemde ilgi çeken bir bando takımı kuracaktır.[11] Ankara'da kurulan ilk futbol ligi 1923-24 sezonuyla açılırken iki kulüp Anadolu-Turan Sanatkarangücü olarak birlikte katılır. Bu dönemden sonra çeşitli farklı isimler altında mücadele edilecektir. 1933 yılında bugünkü adı olan Ankaragücü adını alarak bölgelik Ankara Futbol Ligi'nde çok kez şampiyon olacaktır. 1949'da Türkiye futbol şampiyonu olarak en büyük başarılarından birini yaşamıştır.[12][13]
“
-Elleri kirli amele takımına Atatürk'ün kurduğu Hakimiyet-i Millîye kupası verilir mi? -Ellerimiz kirli olabilir ama alnımız aktır
„
— 1929 yılı Eylül ayında Ankara takımları arasında yapılan kupa finalinde Gençlerbirliğini 3-1 yenen İmalât-ı Harbiye galibiyetinin ardından atılan laflar üzerine Natık As'ın cevabı[14]
12 Eylül Darbesi'nin etkileri
Devlet Başkanı Orgeneral Kenan Evren, Ankaragücü Kaptanı Adil Eriç'e Devlet Başkanlığı Kupası'nı veriyor. (3 Haziran 1981)
12 Eylül 1980 tarihinde gerçekleşen askerî darbenin spora etkilerinden birisi Ankaragücü'nü doğrudan ilgilendirdi. 21 Mayıs 1981'de Genelkurmay Başkanlığında şampiyon güreşçileri kabul eden ve törende yaptığı konuşmada, "1. Lig'i 20 takım yapın ve Ankaragücü'nü lige alın." diyen Kenan Evren, 13 Mayıs'ta Türkiye Kupası'nı kazanan Ankaragücü'nün 3 Haziran'da Devlet Başkanlığı Kupası'nı da kazanması durumunda "2. Lig'de kalmasının üzücü olacağını" söyledi.[15] Daha sonra, Türkiye Futbol Federasyonu 2 Haziran 1981'de yaptığı toplantıda Ankaragücü'nün 1. Lig'e alınmasını kararlaştırdı.[16][17] Ankaragücü, ertesi gün oynanan final maçında Devlet Başkanlığı Kupası'nı da kazandı.
8 yıl daha yürürlükte kalan yönetmelikten, alt liglerden gelerek Türkiye Kupası'nı kazanan başka bir takım olmadı. 1985-1986 sezonunda kupayı kazanan Bursaspor, sezon sonunda ligden düşmesine karşın ligde kaldı [18] . Aynı sezonun sonunda uygulamadan kaldırıldı.
Yönetim değişikliği
Kulüpte Cemal Aydın'ın başkanlığının ardından Ankara Büyükşehir Belediyesi başkanı Melih Gökçek'in oğlu olan ve kısa bir süre önce Ankaraspor'un başkanlığını yapan Ahmet Gökçek'in 30/08/2009'da yönetime gelmesi kamuoyunda uzun süre tartışılmış ve çeşitli yorumlara sebep olmuştur.[19][20][21]Türkiye Futbol Federasyonu ise bu yönetim değişimini inceleyerek usulsüz bulmuş ve aldığı kararla Ankaraspor'un lisansını iptal edip tüm liglerden ihraç etmiştir.[22][23] Yönetim değişikliğinin yaşandığı 3 Ocak 2010 tarihli kongre Aralık 2010'da Ankara 25. Asliye Hukuk Mahkemesince iptal edildikten sonra kulübün durumu hakkında belirsizlik ortaya çıkmıştır.[24][25][26] 18/11/2011 tarihinde Sami Altınyuva Ankaragücü'nün yeni başkanı olarak yönetimi devralmıştır. 13 Ocak 2013 tarihinde yapılan olağanüstü genel kurul ile Mehmet Yiğiner başkanlığa seçilmiştir. 25 Ocak 2014 tarihinde yapılan Olağanüstü genel kurul ile Mehmet Yiğiner 2.kez Başkan olmuştur. 7 Kasım 2014'te Mehmet Yiğiner görevinden istifa etmiş ve yerine Metin Akyüz gelmiştir. 10 Ocak 2015 tarihinde oylama yapılmış ve oylamayı Mehmet Yiğiner kazanmıştır. 24 Ocak'ta görevine başlamıştır.
2011-12 sezonu ekonomik sorunlar
2011-12 sezonunda ekonomik olarak sıkıntılı günler yaşayan takımın, önceki sezondan yollarını ayırdığı futbolculara olan borçları ve takımda oynamakta olan futbolculara olan borçlarını ödeyemedi. 11 futbolcu alacaklarını tahsil edemedikleri gerekçesiyle aralıklarla Türkiye Futbol Federasyonuna müracaat etti.[27] Avukatları ve TFF Uyuşmazlık Çözüm Kurulu (UÇK) aracılığıyla davayı takip eden oyunculardan Štefan Senecký ve Jan Rajnoch'a kulübe tanınan sürenin dolmasının ardından bonservislerini alarak serbest kaldılar.[28] 25.02.2012 tarihinde oynanan KDÇ Karabükspor maçında 3-2 kaybetti ve ligin bitimine 6 hafta kala matematiksel olarak küme düştü. 2012-13 sezonunda Süper Lig'de sonuncu sırayı alıp 1. Lig'e düşmüştür. 2013-2014 sezonunu 3.sırada tamamlamıştır. Şu an Süper Lig'de mücadele etmektedir.
Arma ve renkler
Kulübün bir dönem kullandığı logo.
İmalât-ı Harbiye çalışanları tarafından desteklenen ve çalışanların bizzat oynadıkları Ankaragücü arması da kuruluşu ile örtüşen bir semboldür. İmalât-ı Harbiye, yani savaş malzemesi üretimi yapan devlet menşeli kuruluşun adıyla paralel olarak yatık bir mermiden esinlenerek çizilen logo asaleti ve vatanı müdafaayı simgelemektedir.
Atatürk, Kurtuluş Savaşı sonrası o dönemdeki adı İmalât-ı Harbiye Genel Müdürlüğü ve Spor Kulübü'nü ziyaretinde, kendisine sunulan misket üzümü ve kavun sonrası, bu ikramdan hoşnut kalarak, şu tanımlamayı yapar: "Üzüm, glukoz bakımından en zengin meyve türüdür. Kişiye güç verir ve değişik türleri vardır. En önemlisi Ankara’da bolca yetişen iri taneli lacivert renkli misket üzümüdür. Misketin lacivert rengi güç simgesidir. Kavun, kabakgiller familyasındandır. Güzel kokulu, tatlı ve sıvı meyve türüdür. Sarı, yeşil ve pembeye kaçan renk türü vardır. Sarı renk, hırs ve başarının simgesidir. Kişi, başarı sonrası bundan büyük gurur duyar." Ankaragücü, renk arayışları sırasında bu olay anımsanır, böylece sarı-lacivert renkler ortaya çıkar ve oy birliğiyle kabul edilir. Böylelikle, Ankaragücü'nün sarı rengi "kazanma hırsı ve başarı"yı ve lacivert rengi de "gücü" temsil etmektedir.[29]
Yönetim kurulu
Görev
İsim
Başkan
İsmail Mert Fırat
Başkan Yardımcısı
Mustafa Başer
Genel Sekreter ve Başkan Yardımcısı
Tan Alar
Genel Sekreter
Gürkan Büyükkaralı
Genel Sayman ve Başkan Yardımcısı
Hakan Bilgin
Basın Sözcüsü
Gökalp Üstün
As Başkan (Futbol Altyapı Sorumlusu)
Soner Kurt
As Başkan (Futbol Altyapı Sorumlusu)
Cengiz Kaya
Amatör Branşlar Sorumlusu
Durali Akpınar
Sivil Toplum Kurumları ile İlişkiler Sorumlusu
Mehmet Şanal
Spor Okullarından Sorumlu
Sezai Kahraman
Hukuk İşleri Sorumlusu
Murat Bayramoğlu
Ar-Ge ve Geliştirme Sorumlusu
Birol Tekin
Taraftar İlişkileri ve Ankaragücü Değerleri Sorumlusu
Kamil Karip
Yerel Yönetimlerle İlişkiler Sorumlusu
Hakan Saral
Türkiye Futbol Federasyonu İlişkiler Temsilcisi
Yusuf Tanık
Türkiye Futbol Federasyonu İlişkiler Temsilcisi
Mehmet Şahin
Tesisler Sorumlusu
Hüseyin Akgül
Tesisler Sorumlusu
Harun Oğraş
Üniversite-Şube-Dernek/Delege İşleri Sorumlusu
Fikret Çimen
Son güncelleme: 6 Aralık 2021 Kaynak: [1]
Diğer kulüplerle ilişkiler
Ayrıca kulübün kardeş kulübü de Bursaspor'dur. Bursaspor ve Ankaragücü taraftarları arasında kurulan ölümsüz dostluğun çok anlamlı bir de hikâyesi vardır. Ankara'da üniversitede okurken, Ankaragücü taraftarları içinde yer alan Bursasporlu Abdülkerim Bayraktar'ın Anadolu takımlarının dayanışması konusundaki örnek davranışı klasikleşir ve 1993'te Abdülkerim Bayraktar'ın şehit olmasıyla daha da alevlenen örnek dostluğun sonsuza kadar süreceği vurgulanmaktadır.[30][31]
Taraftarlar
1963 yılında kurulan Gecekondu adlı taraftar grubu, Gençlik Parkı tarafındaki kale arkası tribünde bulunur. Tribünlerde anonim olarak ortaya çıkan Bastır Ankaragücü sloganı çok büyük yankı bulmuş ve kabul görmüştür:[32]
“
Bir şişe su liraya, maaş yetmez kiraya Kasaptaki sıraya bastır Ankaragücü Vergi geldi her kula, fakire, yetime, dula Altımızdaki çula bastır Ankaragücü Beş yıllık planına bastır Ankaragücü Kalkınma planına bastır Ankaragücü Bastır Ankaragücü
Ankaragücü Store'dan Ankara'da üç tane bulunmaktadır. Birincisi Ankara/Maltepe'de, ikincisi Ankara/Sıhhıye'de üçüncüsü Ankara/Etimesgut'da Dördüncü Ankara/ Vega Subayevleri AVM’de bulunmaktadır. Ayrıca bir adet Gezici Store bulunmaktadır. Başka bir şehirde şubesi bulunmamaktadır.
Şubeler
Futbol
Voleybol
MKE Ankaragücü Kadın Voleybol Takımı
Hentbol
MKE Ankaragücü Erkek Hentbol Takımı
Basketbol
MKE Ankaragücü Erkek Basketbol Takımı
Masa Tenisi
MKE Ankaragücü Bayan Masa Tenisi Takımı
MKE Ankaragücü'nün bayan masa tenisi takımıdır. MKE Ankaragücü (bayan masa tenisi takımı), 2011-2012 sezonunda Türkiye Bayanlar Masa Tenisi 2. Liginde ilk 3 mücadelesi verip, Türkiye Bayanlar Masa Tenisi 1. Ligine yükselme şansını elde etmek istiyor. Böylelikle masa tenisi şubesini daha profesyonelce ve ileriki yıllarda en üst lig olan Süper Lig'e çıkana kadar başarı sağlanmak isteniyor.
Kaynakça
^"Ankaragücü 106 yaşında". Ajansspor. 14 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2015.
^"Ankaragücü Spor Kulübü Resmî Sitesi, Anasayfa". ankaragucu.org.tr. 7 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2009.
^"Türkiye Futbol Federasyonu bilgi ekranı". 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2009.
^Fabrikalarda kulüplerin etkisiyle kurulan direniş komiteleri çok önemli top, silah , cephane ve mermiyi İnebolu üzerinden Ankara'ya ulaştırır. Bastır Ankaragücü, s.23
^1922 ve 1924 yıllarında Ankara'da kutlanan 1 Mayıs gösterilerinde TKP üyesi İmalât-ı Harbiye işçilerinin başı çektiği ileri sürülür. Bastır Ankaragücü, s.40
^"22 Mayıs 1981 tarihli Milliyet gazetesi, Sayfa 16: Evren, "Birinci Lig'i 20 takım yapın ve Ankaragücü'nü lige alın" dedi...""". 31 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^"3 Haziran 1981 tarihli Cumhuriyet gazetesi: Ankaragücü, Federasyon kararıyla 1. lige çıkarıldı". 20 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2023.
^"3 Haziran 1981 tarihli Milliyet gazetesi, Sayfa 14: Ankaragücü Birinci Lig'e alındı..." 24 Aralık 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^"Arşivlenmiş kopya". 20 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2023.
^31 Ağustos 2009 tarihli haber 29 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Milliyet (gazete), 26 Nisan 2010 tarihinde erişilmiştir
^6 Ekim 2009 tarihli yorum 29 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., soL, 26 Nisan 2010 tarihinde erişilmiştir
^24 Ekim 2009 tarihli yorum 20 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Yarınlar, 26 Nisan 2010 tarihinde erişilmiştir
^Türkiye Futbol Federasyonu 6 Ekim 2009 tarihli Tahkim Kurulu Kararı 29 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 27 Nisan 2010 tarihinde erişilmiştir
^Türkiye Futbol Federasyonu 15 Eylül 2009 tarihli Profesyonel Futbol Disiplin Kurulu Kararı 27 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 27 Nisan 2010 tarihinde erişilmiştir
^18 Aralık 2010 tarihli 29 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. soL haberi 18 Aralık 2010 tarihinde erişilmiştir
^17 Aralık 2010 tarihli haber Ankaragücü resmî internet sitesi 13 Mart 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 19 Aralık 2010 tarihinde erişilmiştir
^29 Aralık 2010 tarihli 29 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. soL haberi 29 Aralık 2010 tarihinde erişilmiştir
^DHA, A.A. (23 Kasım 2011). "Senecky serbest kaldı!". sporx.com sitesi. 29 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2011.
^"Ankaragücü'nde yaprak dökümü". sabah.com.tr sitesi. 24 Kasım 2011. Erişim tarihi: 4 Aralık 2011.
^"Gönül verilen renkler". ntvmsnbc.com. 19 Nisan 2009. 29 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2014.
^İlgili haber[ölü/kırık bağlantı] 24 Kasım 2011 tarihinde erişilmiştir
İsmail Mert Fırat
İsmail Mert Fırat
