Paklitaksel (PTX), çeşitli kanser türlerini tedavi etmek için kullanılan bir kemoterapi ilacıdır.[1] Buna yumurtalık kanseri, yemek borusu kanseri, meme kanseri, akciğer kanseri, Kaposi sarkomu, rahim ağzı kanseri ve pankreas kanseri dahildir.[1] İntravenöz enjeksiyon ile uygulanır.[1] Albümine bağlı bir formülasyon da vardır.[1]
Yaygın yan etkiler arasında saç dökülmesi, kemik iliği baskılanması, uyuşma, alerjik reaksiyonlar, kas ağrıları ve ishal yer alır.[1] Diğer ciddi yan etkiler arasında kalp problemleri, artan enfeksiyon riski ve akciğer iltihabı yer alır.[1] Hamilelik sırasında kullanımının doğum kusurlarına neden olabileceğine dair endişeler vardır.[1][2] Paklitaksel, taksan ilaç ailesindendir.[3] Hücre bölünmesi sırasında mikrotübüllerin normal işlevine müdahale ederek çalışır.[1]
Paklitaksel ilk olarak 1971'de Pasifik porsuğundan izole edilmiş ve 1993'te tıbbi kullanım için onaylanmıştır.[4][5] Dünya Sağlık Örgütü'nün Temel İlaçlar Listesi'nde yer almaktadır.[6] Öncülerden ve daha yakın zamanda hücre kültürü yoluyla yapılmıştır.[5]
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h "Paclitaxel". The American Society of Health-System Pharmacists. 14 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2015.
- ^ "Taxanes during pregnancy: probably safe, but still to be optimized". Oncology. 83 (4): 239–40. 2012. doi:10.1159/000341820. PMID 22907122.
- ^ Oncology: An Evidence-Based Approach (İngilizce). Springer Science & Business Media. 2007. s. 34. ISBN 9780387310565. 21 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Analogue-based Drug Discovery (İngilizce). John Wiley & Sons. 2006. s. 512. ISBN 9783527607495. 21 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b "Taxol® (NSC 125973)". National Cancer Institute. 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2016.
- ^ World Health Organization model list of essential medicines: 21st list 2019. Geneva: World Health Organization. 2019. WHO/MVP/EMP/IAU/2019.06. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO.
Dış bağlantılar
- "Paclitaxel". Drug Information Portal. U.S. National Library of Medicine. 26 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2022.
|
|---|
SPler/MIler
(M fazı) | | Mikrotübül birleşimini engelleyenler | |
|---|
| Mikrotübül dağılmasını engelleyenler | Taksanler ( Kabazitaksel · Dosetaksel# · Larotaksel · Ortataksel † · Paklitaksel # · Tesetaksel ) · Epotilonlar (Iksabepilon) |
|---|
|
|---|
DNA replikasyonu
inhibitörleri | DNA prekürsörleri/
antimetabolitler
(S fazı) | | Folik asit | Dihidrofolat redüktaz inhibitörü(Aminopterin · Metotreksat# · Pemetrekset · Pralatreksat ·) Timidilat sentaz inhibitörü(Pemetrekset · Raltitreksed) |
|---|
| Pürin | Adenozin deaminaz inhibitörü( Pentostatin) · Halogenlenmiş/ribonükleotid redüktaz inhibitörüler (Kladribin · Klofarabin · Fludarabin) · Nelarabin · Tiyopürin ( Merkaptopürin# · Tiyoguanin #) |
|---|
| Pirimidin | Timidilat sentaz inhibitörü (Kapesitabin# · Karmofur · Doksifluridin · Floksuridin · Fluorourasil# · Tegafur (+gimerasil/oterasil)) · DNA polimeraz inhibitörü (Sitarabin# (+daunorubisin) · Ribonükleotid redüktaz inhibitörü (Gemisitabin#) · Hipometilleyici ajan ( Azasitidin · Desitabin) |
|---|
| Deoksiribonükleotit | |
|---|
|
|---|
|
|---|
Topoizomeraz inhibitörleri
(S fazı) | | I | Kamptoteka (Belotekan · Kamptotesin · Kositikan † · Etirinotekan pegol † · Eksatekan · Gimatekan · İrinotekan # · Lurtotekan ‡ · Rubitekan ‡ · Silatekan § · Topotekan) |
|---|
| II | |
|---|
| II+Enterkalasyon | Antrasiklinler (Aklarubisin · Amrubicin † · Daunorubisin# (+sitarabin) · Doksorubisin# · Epirubisin · İdarubisin · Pirarubisin · Valrubicin · Zorubisin) · Antrasenedionlar ( Mitoksantron · Losoksantron · Piksantron) · Amsakrin · Bisantren · Krisnatol · Menogaril § |
|---|
|
|---|
| Fotosensitize ediciler/PDT | Aminolevulinik asit · Efaproksiral · Metil aminolevulinat · Porfirin türevleri (Porfirin sodyum · Talaporfin · Temoporfin · Verteporfin) |
|---|
| Diğer | | Enzim İnhibitörleri | FI ( Tipifarnib § ) · CDK inhibitörleri ( Abemasiklib · Alvosidib † · Palbosiklib · Ribosiklib · Selisiklib † ) · PrI ( Bortezomib · Karfilzomib · Oprozomib · Iksazomib ) · PhI ( Anagrelid ) · IMPDI ( Tiyazofurin § ) · LI ( Masoprocol ) · PARP inhibitor ( Niraparib +abiraterone acetate ) · Olaparib · Rucaparib ) · HDAC ( Belinostat · Entinostat · Panobinostat · Romidepsin · Vorinostat ) · PIKI (Pi3K) ( Alpelisib · Copanlisib · Duvelisib · Idelalisib · Umbralisib ‡ ) |
|---|
| Reseptör antagonistleri | |
|---|
| Diğer/gruplandırılmamış | Adagrasib · Aflibersept · Arsenik trioksit · Asparajin tüketicileri (Asparajinaz #/Pegaspargaz) · Aksikabtagen siloleusel · Belzutifan · Beksaroten · Breksukabtagen otolusel · Selekoksib · Siltaçabtagen otolusel · Demekolkolin · Denileukin diftitoks · Elesklomol § · Elsamitrusin · Enasidenib · Epakadostat · Eribulin · Estramustin fosfat · Glasdegib · İdekabtagen vikleusel · İvosidenib · Lonidamin · Lukantron · Lurbinektekin · Mitoguazon · Mitotan · Oblimersen † · Omaketaksin mepesuksinat · Plitidepsin · Retinoidler ( Alitretinoin · Selineksor · Sitimagene seradenovek · Sotorasib · Tagraksfusp · Talimogen laherparepvek · Tazemetostat · Tebentafusp · Tiazofurin · Tigilanol tiglat · Tisagenlekleusel · Trabektekin · Tretinoin#) · Veliparib · Venetoklaks · Verdineksor · Vosaroksin |
|---|
|
|---|
|
