Tahkikat Komisyonu

Tahkikat Komisyonu, Demokrat Parti tarafından 18 Nisan 1960'ta kurulan 15 üyeli Türkiye Büyük Millet Meclisi komisyonuydu. 7 Nisan'da Demokrat Parti Meclis Grubunun bir bildiri yayımlamasından sonra kurulan muhalefet ve basının faaliyetlerinin tahkik edilmesi için kurulmuş bir komisyondur. Komisyon sadece Demokrat Partili milletvekillerinden oluşmaktadır. Bildiride "CHP'nin ülkedeki bütün yıkıcı grupları çevresinde topladığı, halkı, orduyu iktidara karşı ayaklanmaya kışkırttığı" öne sürüldü. Bu bildirinin ardından DP Meclis Grubu TBMM Başkanlığı'na muhalefetin eylemlerinin soruşturulması için bir önerge verdi.

Önerge 27 Nisan 1960 tarihinde Meclis'te büyük çoğunlukla kabul edildi ve ertesi gün "Türkiye Büyük Millet Meclisi Tahkikat Encümenlerinin Vazife ve Salahiyetleri Hakkında Kanun" adıyla T.C. Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe konuldu.[1] Kanunun ilk maddesinde TBMM tarafından görevlendirilerek tahkikat encümeni olan milletvekilleri ile onların görevlendireceği naip encümenlere, Ceza Muhakeme Usulu Kanunu, Askeri Ceza Kanunu, Basın Kanunu ve diğer Kanunlarca Cumhuriyet Müddeiumumilerine (Başsavcılarına) tanınan yetkiler ve sorgu hakimlerine, sulh hakimlerine ve askeri adli amirlere verilen yetkilerin bütünü verilmiştir. Tahkikat encümenlerinin emir ve talimatlarına uymayan ya da muhalefet eden kamu görevlileri ile diğer kişilere dönük bir ila üç yıl arasında değişen hapis cezaları da bu Kanunla konulmuştur. Kanunun yayımından sadece bir ay sonra gerçekleşen 27 Mayıs 1960 Darbesi de Türk Siyasi Hayatındaki darbelerin ilki olarak kabul edilir.[kaynak belirtilmeli]

Kaynakça

  1. ^ "Tahkikat Encümenleri" (PDF). T.C. Resmî Gazete. 28 Nisan 1960. 2 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). 
  • g
  • t
  • d
Darbe öncesi
Dokuz Subay Olayı · 28-29 Nisan Olayları · 555K · Vatan Cephesi · Tahkikat Komisyonu  · Ezanın Arapça'ya çevrilmesi · Besleme basın
27 Mayıs dönemi
Yasama
TBMM 1961 Temsilciler Meclisi
İncelemeler
Yargılamalar ve cezalar
Örtülü Ödenek Davası · Bebek Davası · Köpek Davası · Vinilex Davası · Radyo Davası
Seçim ve referandumlar
Uygulamalar
İdam edilen siyasiler
Mimarları
Darbe sonrası
Diğerleri
Etkileri
İlgili eserler
Filmler
Diziler
Belgeseller
Demirkırat · 12 Mart: İhtilalin Pençesinde Demokrasi
Kitaplar
İlgili konular