Velâyet

Makale serilerinden
Akide
İslam'ın beş şartı Şehit Namaz Oruç Zekât Hac
Sünnilik1 İmanın Altı Şartı Allah Melekler Kutsal Kitap Peygamber Kıyamet Ahiret Kaza ve Kader
Şiilik2 İsnâaşeriyye İlkeleri Tevhîd İlahi Adalet Peygamber İmamet Kıyamet Uygulamalar Namaz Oruç Zekât Hac Hums Cihat İyiliği emretmek Kötü olanı yasaklamak Tevella Teberru İsmaililik Yedi Şart Velâyet Taharet Namaz Zekât Oruç Hac Cihat
Hariciler3 İslam'ın Altıncı Şartı
Akaîd ekôlleri Cebr’iyye İbn Safvan Kader’iyye Mu'tezile Mürcie Âsârî Eş'ariyye Ebü'l Hasan Eş'arî El-Bakıllani El-Gazzâlî Mâtürîdîyye El-Mâtürîdî Bâtın’îyye Selefîyye İbn Teymiye İbn Kayyim
1 Ahmedîlik ve Vahhabilik de dahil 2 Alevilik, Dürzîlik ve Nusayrilik de dahil 3 İbadilik de dahil
g t d

Velâyet ya da Evliyâlık, İslam'da Allah'a dost veya Allah için dost olan kimselerin dindeki konumunu tanımlamak için kullanılan dini terim.^[1]

Kur'ân-ı Kerîm'deki anlamı

Allah-u Zülcelâl, veli kullarını her an gözetir, korur ve bir an bile onları kendi nefisleriyle başbaşa bırakmaz. Veli, Allah'a yakın olan kimsedir. Kurbiyyet, yani Allah'a yakınlık; mekân olarak değil, marifetullahta istiğrak, O'nun kudretine, âzametine tam iman, zikr-i daim ve hakikî kulluktur. Çünkü, Allah-u Zülcelâl ayet-i kerimede şöyle buyurmuştur:

“Allah, iman edenlerin velisidir. Onları karanlıklardan aydınlığa çıkarır.” (Bakâra; 257)

Velâyetin şartı; Kur'an ve Sünneti muhafâzadır, tam tatbik etmektir. Velâyet iki kısımdır: Velâyet-i Âmme; bütün mü’minler için geçerlidir. Velâyet-i Hâssa, Seyr-i sülûk erbabına ait velayettir ki; kulun Hak'ta fenasından ve Hak'la bekasından ibaret bir hâldir.

İsmâilîyye mezhebindeki anlamı

Makale serilerinden
Bâtınîlik - İsmaililik
İmân (Bâtınîlik-İsmaililik) Tevhit Kur'an Melekler Peygamber Peygamberler Kur'an'da adı geçen peygamberler Kitaplar Kader Mahşer Ahiret Kıyamet Kıyâm-ı Kıyâmet Gadir-i Hum
İsmâ‘ilî İmâmet dizgeleri Nur (İslam) Bâtın (İslam) Zâhir (İslam) Yedicilik Pir Dâî Dâvah Kutsî-Dûa Takiye Reenkarnasyon Panenteizm
İsmaililik - i'tikadı yapıtaşları İmamet İmamiye (Şiilik öğretisi) Dört Sadık Sahabe İsmet Gayba Nizârî i'tikadı Mustâ‘lî i'tikadı Veçh-i Din
Yedi Esâs Velâyet Tahâret Namaz Oruç Zekât Hac (İslam) Cihad
Ehl-i Abâ ve İmâmet nesli Şablon:Kureyş soyağacı Muhammed Muhammed'in soyu Ali Fatıma Hasan bin Ali Hüseyin bin Ali Zeynelâbidîn Muhammed el-Bakır Ca'fer es-Sâdık
İsmaililik Tarihi Ebû’l-Hattâb el-Esedî Hattâbiyye Yediciler İsmail bin Ca‘fer es-Sâdık Karmatîlik Meymûn el-Kaddâh Muhammed bin İsmâil eş-Şâkir Vâfî Ahmed Muhammed et-Taki Razi Abdullah ‘Ubayd Allâh el-Medhî El-Kâ'im El-Mansûr El-Mu'izz El-Azîz Târik'ûl-Hâkim Ez-Zâhir Üniter Çağrı Hamza ibn Ali Neştekin ed-Derezî Bahâeddîn el-Mu'tenâ Dûrz’îyye Hikmet Risaleleri Seyyîd el-Tenukhî Mûstensir (Fatımi) Bedr el-Cemâli El-Melik el-Efdâl Nizâr el-Mustafâ Ahmed el-Mustâ‘lî Mansûr el-Âmir El-Hâfız Et-Tâyyîb Nizârî İmâmiyyesi Temsil Heyeti
Önemli Dâîler Ahmed bin el-Keyyâl el-Hasibi Abd’ûl-Melik bin Attaş Nâsır-ı Hüsrev Raşidüddin Sinan el-İsmaili Sabbah’îyye Hasan Sabbah Kiyâ Büzürgümmîd Muhammed bin Kiya Buzrug Ummid Pir Sadr'ed-Dîn Satpanth Tâyyîbî-Davûdî Dâ’î ve Me’zûnları
Nizârî-İsmaili Devleti ve Elemût – Belde’t-ûl’İkbâl El-Hâdî El-Môhtadî El-Kahir II. Hasan (Haşhaşi) II. Muhammed (Haşhaşi) III. Hasan (Haşhaşi) III. Muhammed (Haşhaşi) Rükneddin Hür Şah I. Ağa Han II. Ağa Han III. Ağa Han IV. Ağa Han
Şi‘î Mezhepler Zeydilik İmamiye İsnâaşeriyye (Câferîler  · Galiyye (Hurûfî-Bektaşî  · Nusayrî-Alavîyyeh)  · Kızılbaş -Alevilik) Bâtınî - İsmâil’îyye (Türkistan Aleviliği  · Yedicilik (el-İsmâʿîliyyet’ûl-Hâlisa  · Karmat’îyye)  · Galiyye (Keyyâl’îyye  · Dûrz’îyye  · Haşhaşiler)  · Nizârî-İsmâ‘îlîler  · Mustâ‘li-Tâyyîbîler)
g t d

Ayrıca Şiîliğin İsmailîyye mezhebinde Ali bin Ebu Talib'in İslam peygamberi Muhammed bin Abdullah'ın tek vasisi olduğunu kabul ederek onun velâyetine inanmak ve velâyetin sona ermeyip onun soyundan devam ederek günümüze kadar ulaştığını ve sadece onun soyundan gelen İsmailî cemaat önderlerine bağlanarak Allah'ın rızasının kazanılacağını benimsemek bu mezhep için ibâdetsel bir şart olarak ön görülmüştür.

Ayrıca bakınız

• Evliyâ
• Kerâmet
• İsmailîlik
• İslam mitolojisi

Kaynakça

İslam ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.