Yelpin

Yelpin, Türk ve Altay halk inancında cin. Yelbin adı da verilir. Rüzgardan yaratılmış, görünmeyen soyut varlık.

Nitelikleri

İyicil veya kötücül olabilirler. Yelbin adı verilen güç, şamanın bedenine yerleşerek ona sıra dışı güçler verir. Yelpinler de bu güce sahiptirler.[1] Bu gücü dağıtan Ülgen Han’ın kızlarıdır. Yel kelimesi bazen bu anlamda Çil söyleyişiyle de karşılanır. Çil ile başlayan kötü ruh adları bulunur. Sümerlerde şekil değiştiren Vilin adlı dişi kötücül ruhlar vardır. Yelpinmek (Yelbinmek) fiili ile de kullanılır. Bu takdirde Cin Çarpmak manası vardır. Cinlerin musallat olması sonucu ortaya çıkan bedensel veya ruhsal hastalığa yakalanmak demektir.

Yelvi

Yelvi sözcüğü, sihir, efsun demektir. İlvi, Cilbi, Silbe ve Moğolcada İlbi, Jilbi, Jilvi, Yilvi olarak da söylenir. Cinler ve doğaüstü güçler aracılığıyla büyü yapmayı ifade eder. Yelviçi veya Yelviçin sihirbaz anlamına gelir.[2]

Etimoloji

(Yel/Yil/İl) kökünden türemiştir. Ruh, can, gizem gibi anlamlarla aynı kökten kaynaklanır. İlenmek sözü ile de bağlantılıdır. Hastalık bildiren bazı sözler bu kökten gelir. Örneğin; Yelpik astım demektir.

Kaynakça

  1. ^ Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt, Türkiye, 2011 (OTRS: CC BY-SA 3.0) 27 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  2. ^ "Divanü Lûgat-it-Türk de Şamanizme Ait Kelimeler, Abdülkadir İnan". 1 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2012. 

İç bağlantılar

  • "Yelpinmek", Vikisözlük 4 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Dış bağlantılar

  • Türk Mitoloji Sözlüğü, Pınar Karaca (Yel-Yil)
Türk mitolojisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.