HMS Carlskrona (1980)
HMS „Carlskrona” w 2010 | |||
Klasa | stawiacz min / okręt szkolny / okręt wsparcia logistycznego | ||
---|---|---|---|
Typ | pojedynczy okręt | ||
Historia | |||
Stocznia | Karlskronavarvet (Karlskrona) | ||
Położenie stępki | 8 lutego 1979 | ||
Wodowanie | 28 czerwca 1980 | ||
Svenska marinen | |||
Nazwa | Carlskrona | ||
Wejście do służby | 11 stycznia 1982 | ||
Dane taktyczno-techniczne | |||
Wyporność | 3300 ts standardowa | ||
Długość | 105,7 m | ||
Szerokość | 15,2 m | ||
Zanurzenie | 4 m | ||
Napęd | |||
4 silniki wysokoprężne o mocy 10 560 KM, 2 śruby | |||
Prędkość | 20 węzłów | ||
Zasięg | 3500 Mm przy 15 w | ||
Uzbrojenie | |||
2 działa plot. 57 mm (2×I) 2 działa plot. 40 mm (2×I) 105 min | |||
Załoga | 186 | ||
|
HMS Carlskrona – szwedzki stawiacz min oraz okręt szkolny, następnie okręt wsparcia logistycznego z końcowego okresu zimnej wojny, służący w Svenska marinen od 1982 roku. Nosił numer burtowy M 04, następnie P 04. Stanowi pojedynczy okręt swojego typu i okręt flagowy szwedzkiej marynarki.
Historia
Marynarka Szwedzka (Svenska marinen) przywiązywała istotną wagę do broni minowej, przydanej w obronie wybrzeża. Oprócz małych przybrzeżnych stawiaczy min, posiadała duże okręty tej klasy: „Clas Fleming” i „Alfsnabben” z okresu i i II wojny światowej, a następnie dwa stawiacze min typu Alvsborg, wprowadzone do służby w latach 70. XX wieku[1]. 25 listopada 1977 roku dla marynarki zamówiono w stoczni Karlskronavarvet w Karlskronie ostatni duży stawiacz min, nazwany „Carlskrona”, który miał zarazem służyć jako okręt szkolny[2]. Nazwa stanowiła starą formę nazwy Karlskrony[2].
Stępkę pod budowę okrętu położono 8 lutego 1979 roku[3]. Budowę prowadzono w sposób modułowy[2]. Wodowanie kadłuba miało miejsce 28 czerwca 1980 roku, równolegle z obchodami jubileuszu trzechsetlecia miasta Karlskrony[2]. Okręt został przyjęty do służby 11 stycznia 1982 roku[2][a].
Opis
Architektura i kadłub
Okręt ma kadłub z podwyższonym pokładem dziobowym na ok. 2/3 długości, przechodzącym w lądowisko śmigłowca na spardeku na rufie[4]. Dziobnica jest silnie wychylona do przodu[4]. Na pokładzie dziobowym znajduje się wieża armaty uniwersalnej, dalej śródokręcie zajmuje długa grupa nadbudówek z pomostem nawigacyjnym i pojedynczym kominem, a za nią znajdowała się druga wieża armaty[4]. Na piętrze nadbudówki nad oboma armatami umieszczone były działka przeciwlotnicze[4]. Nad pokładem rufowym urządzono lądowisko dla śmigłowca, lecz okręt nie posiada hangaru ani śmigłowca na stałym wyposażeniu[5]. Kadłub jest wzmocniony i dzieli się na 14 głównych przedziałów wodoszczelnych[3]. Dla celów szkolnych okręt wyposażony został w centrale informacji bojowej kutrów rakietowych typów Hugin i Spica II[3].
Wyporność okrętu wynosi 3300 ts (ton angielskich) standardowa i 3550 ts pełna[5]. Długość całkowita wynosi 105,7 m, szerokość 15,2 m, a zanurzenie 4 m[5].
Załoga okrętu liczyła 186 osób w roli okrętu szkolnego (50 osób załogi stałej i 136 kadetów) lub 118 osób w roli stawiacza min[5].
Uzbrojenie
Uzbrojenie artyleryjskie początkowo stanowiły dwie automatyczne armaty uniwersalne kalibru 57 mm Bofors o długości lufy 70 kalibrów (L/70) w wieżach na pokładzie dziobowym i rufowym[2]. W roli okrętu wsparcia zredukowano je do jednej armaty[6]. Szybkostrzelność armaty tego modelu wynosi do 200 strz./min i strzela ona pociskami o masie 2,4 kg na odległość do 17 km[7]. Uzbrojenie przeciwlotnicze uzupełniają dwie pojedyncze armaty przeciwlotnicze 40 mm Bofors o długości lufy L/70[5].
Okręt mógł stawiać do 105 min morskich[5].
Wyposażenie
Środki obserwacji technicznej:
- radar dozoru powietrznego i nawodnego: początkowo Thomson CSF-Saturn, od lat 90. Ericsson Sea Giraffe 50 HC (pasmo G/H/I)[3][2]
- radar dozoru nawodnego: Raytheon (pasmo E/F)[2]
- radar kierowania ogniem: dwa radary Philips 9LV 200 Mk 2 (pasmo I/J)[2]
- radar nawigacyjny: Rayhteon (pasmo S)[5], przed 2000 rokiem zmieniony na Therma Scanter 009 (pasmo I)[2], przed 2015 rokiem zmieniony na Sperry BridgeMaster (pasmo I)[6]
- sonar Simrad SQ3D/SF (zdemontowany przed 2000 rokiem)[3][2]
Okręt w zakresie walki radioelektronicznej wyposażono w dwie wyrzutnie zakłócające i flar Philips Philax oraz system wykrywania emisji elektromagnetycznych (ESM) Argo AR700[2]. Wyposażenie stanowiło ponadto początkowo sześć wyrzutni rakiet oświetlających kalibru 103 mm (dwie potrójne)[8].
Napęd
Napęd stanowią cztery 12-cylindrowe silniki wysokoprężne Nohab F212 D825 o łącznej mocy 10 560 KM (ok. 7760 kW)[2]. Napędzają one dwie śruby nastawne, pozwalając na osiąganie prędkości maksymalnej 20 węzłów[2]. Okręt jest wyposażony w ster strumieniowy[3].
Służba
„Carlskrona” po wycofaniu ostatnich niszczycieli typu Halland w 1985 roku stał się największym okrętem bojowym marynarki Szwecji[9][10]. Został następnie jej okrętem flagowym[10]. Służył w czasie pokoju do corocznych rejsów szkolnych z kadetami i poborowymi marynarki[3]. Nosił numer burtowy M 04[3]
W 2010 roku zrezygnowano z funkcji stawiacza min i okręt zaadaptowano do roli okrętu wsparcia logistycznego[6].
Od 14 kwietnia do 14 listopada 2010 roku „Carlskrona” brał udział w operacji EUNAVFOR Atalanta przeciwdziałania piractwu wokół Rogu Afryki i dostarczania pomocy humanitarnej do Somalii, przy tym do 14 sierpnia jako okręt flagowy sił EUNAVFOR[11]. Numer burtowy wówczas zmieniono na P 04[6]. Ponownie wziął udział w operacji Atalanta w 2013 roku[6].
Zobacz też
Porównywalne okręty:
- „Pohjanmaa” – fiński stawiacz min/okręt szkolny
Uwagi
- ↑ Według Conway’s All the world’s fighting ships 1947–1995 1995 ↓, s. 451, wejście do służby 19 marca 1982 roku.
Przypisy
- ↑ Conway’s All the world’s fighting ships 1947–1995 1995 ↓, s. 444, 451-452.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n Jane’s Fighting Ships 2000–2001 ↓, s. 659
- ↑ a b c d e f g h Conway’s All the world’s fighting ships 1947–1995 1995 ↓, s. 451
- ↑ a b c d Na podstawie Jane’s Fighting Ships 1986-87 ↓, s. 478 (fotografia)
- ↑ a b c d e f g Jane’s Fighting Ships 1986-87 ↓, s. 478
- ↑ a b c d e Jane’s Fighting Ships 2015–2016 ↓, s. 802
- ↑ Jane’s Fighting Ships 2000–2001 ↓, s. 658.
- ↑ Jane’s Fighting Ships 1986-87 ↓, s. 477-478.
- ↑ Jane’s Fighting Ships 1986-87 ↓, s. 474-486.
- ↑ a b Sławomir Lipiecki. Szwecja dołącza do szyku. „Bandera”. Nr 7-8/2022 (157/158), s. 15, lipiec – sierpień 2022.
- ↑ EU NAVFOR thanks Swedish warship HSwMS CARLSKRONA after 7 months of operations. eunavfor.eu, 2010-11-15. [dostęp 2012-06-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-10-09)]. (ang.).
Bibliografia
- Conway’s All the world’s fighting ships 1947–1995. Robert Gardiner, Stephen Chumbley (red.). Annapolis: Naval Institute Press, 1995. ISBN 1-55750-132-7. (ang.).
- Jane’s Fighting Ships 1986-87. John Moore (red.). Londyn: Jane’s Publishing Company, 1986. ISBN 0-7106-0828-4. (ang.).
- Jane’s Fighting Ships 2000–2001. Richard Sharpe (red.). Jane’s Information Group Ltd, 2000. ISBN 0-7106-2018-7. (ang.).
- IHS Jane’s Fighting Ships 2015–2016. Stephen Saunders (red.). IHS, 2015. ISBN 978-0-7106-3143-5. (ang.).
- p
- d
- e
Korwety | |
---|---|
Okręty podwodne | |
Okręty minowe |
|
Okręty patrolowe | |
Okręty pomocnicze |
|