Język luksemburski

Lëtzebuergesch
Obszar

Luksemburg, Belgia, Francja, Niemcy, USA

Liczba mówiących

390 tys.[1]

Pismo/alfabet

łacińskie

Klasyfikacja genetyczna
Status oficjalny
język urzędowy Luksemburg
Organ regulujący Conseil permanent de la langue luxembourgeoise
Ethnologue 4 edukacyjny↗
Kody języka
ISO 639-1 lb
ISO 639-2 ltz
ISO 639-3 ltz
IETF lb
Glottolog luxe1244
Ethnologue ltz
GOST 7.75–97 люк 409
WALS lux
SIL LTZ
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Wikipedia w języku luksemburskim
Słownik języka luksemburskiego
w Wikisłowniku
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Język luksemburski (luks. Lëtzebuergesch, wym. [ˈlœt͡səbuɐ̯jəʃ]) – język należący do zachodniej grupy języków germańskich. Wywodzi się ze środkowofrankijskiego dialektu języka niemieckiego.

Posługuje się nim ok. 390 tys. ludzi, głównie w Luksemburgu, gdzie ma status języka urzędowego (od 1984[2]), a także w części Niemiec, Belgii i Francji. Uznawany za oddzielny język od niedawna, wcześniej uznawany był raczej za jeden z dialektów języka niemieckiego. Funkcjonuje obok dwóch innych języków urzędowych w Luksemburgu – niemieckiego i francuskiego. Język ten używany jest głównie jako język mówiony w sferze prywatnej, ale prowadzone są w nim również debaty w parlamencie[2]. Po luksembursku nadają też stacje telewizyjne RTL Télé Lëtzebuerg i RTL Zwee. Katedra języka luksemburskiego istnieje na uniwersytecie w Moskwie[2]. Język ten nie jest językiem urzędowym w Unii Europejskiej. Guy Rewenig jest autorem pierwszej powieści po luksembursku; jest on uważany obok Rogera Manderscheida za prekursora pisania prozy artystycznej w tym języku. W latach 2001–2002 Jérôme Lulling stworzył pierwszy elektroniczny program do sprawdzania pisowni po luksembursku, który zawiera 125 tys. słów, o nazwie C.ORT.IN.A.

Zobacz też

Przypisy

  1. Le nombre de locuteurs du luxembourgeois revu à la hausse. infolux.uni.lu. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-10-11)]..
  2. a b c Szul R., Język. Naród. Państwo. Język jako zjawisko polityczne, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa, 2009, s. 308.
  • p
  • d
  • e
wschodniogermańskie †
zachodniogermańskie
północnogermańskie
  • Język pragermański nie jest językiem germańskim, ale przodkiem wszystkich języków germańskich
  • p
  • d
  • e
Rozwój
W krajach niemieckojęzycznych
W innych krajach
Język dolnoniemiecki[D]
Dialekty zachodniodolnoniemieckie
  • dialekt północnodolnosaksoński
  • dialekt westfalski[A]
  • dialekt ostfalski
Dialekty wschodniodolnoniemieckie
Język wysokoniemiecki
D. środkowoniemieckie
D. zachodniośrodkowoniemieckie
Dialekt środkowofrankoński
Dialekt reńsko-frankoński
D. wschodniośrodkowoniemieckie
D. górnoniemieckie
Dialekt wysokofrankoński
  • gwary wschodniofrankońskie
  • gwary południowofrankońskie
Dialekt bawarski[A]
  • gwary północnobawarskie
  • gwary środkowobawarskie
  • gwary południowobawarskie
Dialekt alemański
  1. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s Kod ISO 639-3.
  2. a b Uznawany za osobny język z kodem ISO 639-1.
  3. Nie mylić z językiem lotaryńskim (oïl).
  4. Kod ISO 639-2.
Kontrola autorytatywna (język):
  • LCCN: sh2003005414
  • GND: 4125795-9
  • NDL: 001134462
  • BnF: 119667950
  • BNCF: 54218
  • NKC: ph263235
  • BNE: XX554274
  • J9U: 987007549430205171
Encyklopedia internetowa: