Karol Orleański
książę Orleanu | |||
Okres | od 1407 | ||
---|---|---|---|
Dane biograficzne | |||
Dynastia | Walezjusze | ||
Data urodzenia | 24 listopada 1394 | ||
Data i miejsce śmierci | 5 stycznia 1465 | ||
Ojciec | |||
Matka | Walentyna Visconti | ||
Żona | 1. Izabela francuska | ||
Dzieci | z Izabelą: | ||
Odznaczenia | |||
| |||
| |||
|
Karol I, Charles d’Orléans (ur. 24 listopada 1394, zm. 5 stycznia 1465) – książę Orleanu, poeta epoki średniowiecza francuskiego. Autor wielu pieśni i ballad (m.in. A sa Dame, En regardant vers le pays de France, Encore est vive la souris)
Życiorys
Syn Ludwika, księcia Orleanu i Walentyny z domu Visconti. Dorastał w Blois na dworze. Był świadkiem zabójstwa swojego ojca, zamordowanego przez ludzi Jana bez Trwogi, księcia Burgundii. W 1415 roku został ranny podczas bitwy pod Azincourt, wzięty do niewoli i wywieziony do Anglii, gdzie pozostał jako zakładnik przez 25 lat. Przeżycia wojenne zainspirowały go napisania licznych poematów na temat nieszczęścia ojczyzny i pochwały pokoju. Powrócił do Francji w 1440. Zamieszkał w swojej posiadłości w Blois, gdzie studiował filozofię epikureizmu. Około roku 1464 stan jego zdrowia się pogorszył i zmarł w 1465 w Amboise.
Karol był żonaty trzykrotnie. Jego pierwszą żoną była córka króla Francji Karola VI Szalonego i dość bliska krewna Izabela, wdowa po królu Anglii Ryszardzie II). Ich ślub miał miejsce w 1406 w Compiègne. Izabela zmarła w połogu, a ich córka Joanna (1409, Blois – 1432, Angers) w 1424 poślubiła Jana II, księcia Alençon.
W 1410 Karol poślubił Bonę z rodu Armaniaków, córkę Bernarda VII, hrabiego Armagnac). Bona zmarła, zanim Karol powrócił z niewoli.
Po powrocie z angielskiej niewoli, w 1440 w St. Omer, Karol poślubił Marię z rodu książąt Kliwii, córkę Adolfa II i wnuczkę Jana Bez Trwogi. Para miała 3 dzieci:
- Marię orleańską (1457–1493), od 1476 żonę Jana de Foix, hrabiego Étampes, matkę królowej Germaine de Foix,
- Ludwika XII, przyszłego króla Francji (1462–1515),
- Annę orleańską (1464–1491), przełożoną klasztorów w Fontevrault i Poitiers.
Twórczość
Jego poezja skupia się głównie na dziełach krótkich takich jak ballady czy pieśni, których głównym motywem jest najczęściej życie dworskie (czasami są to utwory o charakterze komicznym). Pod koniec życia skupił się jednak na utworach wychwalających mądrość i filozofię, o lekko sceptycznym zabarwieniu. Podczas pobytu w Anglii jego utwory były bardziej melancholiczne. Na polski jego utwory tłumaczyli Bronisław Teodor Grabowski i Jacek Kowalski.
Najważniejsze dzieła
- Livre contre tout péché
- La Retenue d’Amours
- Songe en complainte
- Départie d’Amour
- A sa Dame
- En regardant vers le pays de France
- Le printemps
Bibliografia
- "Moyen Age: Les grands auteurs francais du programme"- André Lagarde, Laurent Michard. wyd. Bordas 1970
- p
- d
- e
Wicehrabiowie Blois |
| ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Hrabiowie Blois |
|
- p
- d
- e
Walezjusze | |
---|---|
Linia Angoulême Walezjuszy |
|
Linia orleańska Bourbonów |
|
- ISNI: 0000000120965027
- VIAF: 79731711
- LCCN: n50036473
- GND: 119021439
- NDL: 001140432
- LIBRIS: 42gjjf0n1xk2zdk
- BnF: 120297092
- SUDOC: 028466861
- SBN: SBLV071917
- NLA: 35680619
- NKC: jn19981000472
- DBNL: orle002
- BNE: XX1318080
- NTA: 069204713
- BIBSYS: 90060060
- CiNii: DA03272470
- Open Library: OL143590A
- PLWABN: 9810629192405606
- NUKAT: n00079552
- OBIN: 92434
- J9U: 987007309616405171
- NSK: 000214445
- ΕΒΕ: 127475
- RISM: people/20002442
- WorldCat: lccn-n50036473
- PWN: 3884820
- Britannica: biography/Charles-duc-dOrleans-French-duke-and-poet
- Universalis: charles-d-orleans
- БРЭ: 2047458
- NE.se: charles-d-orleans
- VLE: charles-d-orleans
- Catalana: 0015121
- identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 11477