Âm môi-môi

Trong ngữ âm học, âm môi-môi hay âm hai môi (tiếng Anh: bilabial consonant) là phụ âm được phát âm bằng cách vận dụng cả môi trên và môi dưới.

Tần suất

Phương ngữ Igbo ở Thành phố Owerre phân biệt sáu biến thể âm tắc môi-môi: [p pʰ ɓ̥ b b̤ ɓ]. Chỉ tầm 0,7 % ngôn ngữ trên thế giới không sở hữu âm môi-môi nào trong hệ thống âm vị của chúng; một số ví dụ điển hình là tiếng Tlingit, tiếng Chipewyan, tiếng Oneida và tiếng Witchita.^[1]

Ví dụ

Bảng mẫu tự ngữ âm quốc tế (IPA) phân biệt những âm môi-môi sau:

IPA	Miêu tả	Ví dụ
		Ngôn ngữ	Chính tả	IPA	Nghĩa
	âm mũi môi-môi	tiếng Việt	muối	[mwoj˧ˀ˥]	muối
	âm tắc môi-môi vô thanh	tiếng Việt	nhíp	[ɲip˧ˀ˥]	nhíp
	âm tắc môi-môi hữu thanh	tiếng Anh	bed	[bɛd]	giường
	âm xát môi-môi vô thanh	tiếng Nhật	富士山 (fujisan)	[ɸuʑisaɴ]	núi Phú Sĩ
	âm xát môi-môi hữu thanh	tiếng Ewe	ɛʋɛ	[ɛ̀βɛ̀]	tiếng Ewe
	âm tiếp cận môi-môi	tiếng Tây Ban Nha	lobo	[loβ̞o]	sói
	âm rung môi-môi	tiếng Nias	simbi	[siʙi]	hàm dưới
	âm hút vào môi-môi hữu thanh	tiếng Việt	bạn	[ɓan̪˧ˀ˨ʔ]	bạn
	âm phụt môi-môi	tiếng Adyghe	пӀэ	[pʼa]	thịt
	âm chắt môi-môi	tiếng Nǁng	ʘoe	[ʘoe]	thịt

Xem thêm

• Phụ âm

Tham khảo

Thư mục

• Ladefoged, Peter; Maddieson, Ian (1996). The Sounds of the World's Languages (bằng tiếng Anh). Oxford: Blackwell. ISBN 0-631-19814-8.
• McDorman, Richard E. (1999). Labial Instability in Sound Change: Explanations for the Loss of /p/. Chicago: Organizational Knowledge Press. ISBN 0-967-25370-5.